Albert Memmi
Llenor ac ysgrifwr o Diwnisia yw Albert Memmi (Arabeg: ألبرت ميمي; 15 Rhagfyr 1920 – 22 Mai 2020).
| Albert Memmi | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 15 Rhagfyr 1920  Tiwnis |
| Bu farw | 22 Mai 2020 4ydd arrondissement Paris |
| Dinasyddiaeth | Ffrainc, French protectorate of Tunisia, Tiwnisia |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | llenor, awdur ysgrifau |
| Cyflogwr | |
| Mudiad | progressivism, Ôl-drefedigaethedd |
| Priod | Germaine Memmi |
| Gwobr/au | Gwobr Fénéon, Grand prix de la francophonie, Prix de l'Union rationaliste |
Cafodd ei eni yn Nhiwnisia, trefedigaeth Ffrengig ar y pryd, i deulu Arabeg ei iaith. Mae'n fab i François Memmi, crefftwr o dras Iddewig-Eidalaidd, a Marguerite Sarfati, Iddewes Seffardi. Dilynodd addysg Ffrengig, yn gyntaf yn lycée Carnot yn Nhiwnis ac ym Mhrifysgol Algiers, lle astudiodd athroniaeth. Aeth wedyn i'r Sorbonne, ym Mharis. Darganfu Memmi ei hyn ar groesffordd ddiwylliannol, ac adlewyrchir hyn yn ei waith ysgrifennedig.
Er iddo gefnogi'r symudiad cenedlaetholgar a'u hamcan o annibyniaeth i Diwnisia, teimlai'n aniddig yn y gyfundrefn Fwslemaidd newydd.
Cyhoeddodd ei nofel led-hunangofiannol, La Statue de Sel ("Cerflun halen"), yn 1953, gyda rhagair gan Albert Camus. Traethawd damcaniaethol dan yr enw Portrait du colonisé, précédé du portrait du colonisateur publié yw ei lyfr mwyaf adnabyddus. Fe'i gyhoeddwyd yn 1957 gyda rhagair gan Jean-Paul Sartre. Amlinella'r traethawd y modd y mae'r berthynas rhwng trefedigaethwyr a brodorion cynhenid y drefedigaeth yn cyflyru ymddygiad y naill a'r llall.
