André Breton
Llenor yn yr iaith Ffrangeg o Ffrainc oedd André Breton (19 Chwefror 1896 – 28 Medi 1966), a anwyd yn Tinchebray, Orne. Un o ffigyrau pwysicaf mudiad y Swrealwyr yn Ffrainc yw Breton, awdur y Manifeste du surréalisme (1924), "llawlyfr" y Swrealiaid yng ngorllewin Ewrop.
André Breton | |
---|---|
![]() | |
Ffugenw | Breton, André ![]() |
Ganwyd | André Robert Breton ![]() 19 Chwefror 1896 ![]() Tinchebray ![]() |
Bu farw | 28 Medi 1966 ![]() Paris ![]() |
Dinasyddiaeth | Ffrainc ![]() |
Alma mater | |
Galwedigaeth | bardd, llenor, nofelydd, awdur ysgrifau, drafftsmon, ffotograffydd, damcaniaethwr celf ![]() |
Adnabyddus am | Surrealist Manifesto, Manifestes du surréalisme, Second Surrealist Manifesto ![]() |
Plaid Wleidyddol | Plaid Gomiwnyddol Ffrengig ![]() |
Mudiad | Swrealaeth ![]() |
Priod | Jacqueline Lamba, Elisa Breton, Simone Collinet ![]() |
Plant | Aube Elléouët ![]() |
llofnod | |
![]() |
Mae ei waith llenyddol yn cynnwys y nofel Nadja (1928), L'Amour Fou (1937), a sawl casgliad o gerddi ac ysgrifau.
Gwaith Breton (detholiad)
golygu- Mont de Piété, 1919
- Les Champs Magnétiques, 1920, (gyda Philippe Soupault)
- Clair de Terre, 1923
- Manifest du Surréalisme, 1924
- Les Pas Perdus, 1924
- Poisson Soluble, 1924
- Un Cadavre, 1924, ouvrage collectif
- Légitime Défense, 1926
- Le Surréalisme et la Peinture, 1928-65
- Nadja, 1928-1963
- L'immaculée Conception, 1930, (gyda Paul Éluard)
- Second Manifeste Du Surréalisme, 1930
- Ralentir Travaux, 1930, (gyda René Char & Paul Éluard)
- Le Revolver á Cheveux Blancs, 1932
- Les Vases Communicants, 1932
- Qu'est-ce Que Le Surréalisme?, 1934
- L'Air Et L'Eau, 1934
- Point Du Jour, 1934
- Position Politique Du Surréalisme, 1935
- Notes Sur La Poésie, 1936 (gyda Paul Éluard)
- L'Amour Fou, 1937
- Dictionnaire Abrége Du Surréalisme, 1938 (gyda Paul Éluard)
- Fata Morgana, 1940
- Anthologie De L'Humour Noir, 1940
- Arcane 17, 1945
- Jeunes cerisiers garantis contre les lièvres, 1946
- Ode à Charles Fourier, 1947
- Yves Tanguy, 1947
- Poèmes, 1919-48, 1948
- La Lampe Dans L'Horloge, 1948
- Martinique, Charmeuse De Serpents, 1948, (gyda dyluniadau gan André Masson)
- Entretiens, 1952
- La Clé Des Champs, 1953
- Farouche à Quatre Feuilles, 1954 (gyda Lise Deharme, Julien Gracq, Jean Tardieu)
- Les Manifestes Du Surréalisme, 1955
- L'Art Magique, 1957
- Constellations, 1957, (gyda phaentiadau gouache gan Joan Miró)
- Le La, 1961
- Perspective Cavalière, 1970