Uwch Gynghrair yr Alban: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu
Llinell 20:
| current = 2019–20 Scottish Premiership
}}
Y '''Scottish Premiership ''' yn gynghrairCynghrair [[pêl-droed]] yn [[yr Alban]] a'r uchaf o bedwar adran Cynghrair Pêl-droed Proffesiynol yr Alban yw'r '''Scottish Premiership '''. Fe'i sefydlwyd fel olynydd i Uwch Gynghrair yr Alban ym mis Gorffennaf 2013.<ref>{{cite web|url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/23435136|title=SPFL: New Scottish league brands unveiled|date=24 July 2013|accessdate=24 July 2013|publisher=BBC |work=BBC Sport}}</ref> Enillwyr gyntaf y oedd [[Celtic F.C.]]. Fe'i hystyrir, er yn dechnegol yn strwythur arwahân, yn yr un llinach â'r Premiere League flaenorol a'r 1st Division cyn hynny.
 
==Hanes ac esblygiad==
Llinell 32:
Ar [[8 Medi]] [[1997]], penderfynnodd clybiau'r Premier Division dorri'n rhydd o'r Scottish Football League a sefydlu'r '''Scottish Premier League''' (SPL), gan ddilyn esiampl clybiau [[Uwch Gynghrair Lloegr]].<ref name="121218 plan">{{cite web |url=https://www.bbc.co.uk/sport/0/football/22132504 |title=Scottish clubs set for vote on league reconstruction proposals |publisher=BBC |first=Chris |last=McLaughlin |date=14 April 2013 |accessdate=15 December 2013}}</ref> Daeth y Scottish League Premier Division felly yn '''Scottish Premier League''' gan ddod yn annibynnol o [[Gymdeithas Bêl-droed yr Alban]] (yr SFA). Parhaodd yr SFA i redeg adrannau'r First Division (ail haen), Second Division (trydydd haen) a'r Third Division (pedwerydd haen). Y rheswm dros yr hollt yma oedd dyhead clybiau'r Premier League am ragor o gyllid a rhagor o reolaeth dros yr adran ond parhaodd y berthynas gyda'r adrannau îs gyda thimau'n esgyn a disgyn adran.
 
Yn 2010, ar ôl sylweddoli bod bwlch mawmawr rhwng incwm clybiau'r Alban o'u cymharu â rhai Lloegr, a record symol y [[Tîm pêl-droed cenedlaethol yr Alban|tîm cenedlaethol]], sefydlwyd tasglu ac adroddiad gan gyn-Brif Weinidog yr Alban, Henry McCleish gan yr SFA a gyhoeddwyd yn Rhagfyr 2010.<ref name="mcleish">{{cite web |url=http://www.scottishfa.co.uk/scottish_football.cfm?page=3215 |title=McLeish Report |publisher=scottishfa.co.uk |accessdate=16 June 2013 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120819181545/http://www.scottishfa.co.uk//scottish_football.cfm?page=3215 |archivedate=19 August 2012 |df=dmy-all }}</ref> Argymhellodd McLeish y dylsai fod gan bêl-droed yr Alban un gorff ar gyfer system y gynghrair a dylsid lleihau'r uwch adran i 10 clwb.<ref>{{cite web |url=http://news.bbc.co.uk/sport1/hi/scotland/9291848.stm |title=Henry McLeish review backs SPL plan for 10-team leagues |publisher=BBC |date=16 December 2010 |accessdate=15 December 2013}}</ref>
 
Yn 2013, unwyd y Scottish Premier League a'r Scottish Football League i greu y ''Scottish Professional Football League'', a newidiwyd enw'r adran uchaf i'r '''Scottish Premiership''', a'r ail adran yn y reng, yn ''Scottish Championship''.<ref>[http://www.bbc.com/sport/0/football/22864944 BBC Sport, ''SFL clubs vote in favour of merger with SPL''], canfuwyd 3 Mai 2014.</ref><ref>[http://www.bbc.com/sport/0/football/23079880 BBC Sport, ''The new Scottish Professional Football League survives hitch''], canfuwyd 3. Mai 2014.</ref>