Sgwrs:Welsh Not: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
BDim crynodeb golygu |
BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 8:
Daeth yn amlwg, mor gynnar â 1818 <ref>Chester Chronicle - dydd Gwener 09 Hydref 1818</ref> bod yr [[Eglwys yng Nghymru]] (a oedd o dan reolaeth Eglwys Loegr ar y pryd) yn trin eu cynulleidfaoedd trwy blannu pobl anaddas i luosogi rhethreg gwrth-Gymreig tuag at eu cynulleidfa trwy ddileu'r iaith, teimlo'n ddieithrio, <ref>{{Cite book|url=https://www.cambridge.org/core/books/new-history-of-the-church-in-wales/church-and-the-welsh-language/ACB6E67EAEBCADBCCE31F908733B60F9|title=The Church and the Welsh Language|first=Enid R.|last=Morgan|editor-first=Norman|editor-last=Doe|date=12 August 2020|publisher=Cambridge University Press|pages=275–292|via=Cambridge University Press|doi=10.1017/9781108583930.018}}</ref> gadawodd y mynychwyr yr eglwys a gadael y adeiladau'n anghyfannedd, ailddatganwyd hyn yn ddiweddarach gan y Parch. deon Henry Edwards o Fangor ym 1879. <ref>North Wales Chronicle - Saturday 31 May 1879</ref>
{{quote box|
'' <i> ".. mae'n rhaid i ni geisio am achosion sydd wedi bod ers blynyddoedd lawer ar waith, y bydd y prif ohonynt yn esgeulustod mawr i gyflwr yr Eglwys Sefydledig yng Nghymru, a'r cynnydd bron yn gyffredinol o ganlyniad of Dissent. Er bod yr Eglwys wedi bod yn offeryn yr ymgais ofer ac hurt i ddileu'r iaith Gymraeg mewn sawl achos, trwy lenwi ei Phulpudau â phersonau sy'n gyfarwydd yn amherffaith ag iaith pobl sy'n hoff iawn o areithio poblogaidd, ac arddull animeiddiedig o bregethu i'w teimladau. "</i> ''
|source=Detholion o 'Cardiff and Merthyr Guardian, Glamorgan, Monmouth, and Brecon Gazette', Gorffennaf 22, 1843.<ref>'Cardiff and Merthyr Guardian, Glamorgan, Monmouth, and Brecon Gazette' - Gorffennaf 22, 1843., Tudalen 4</ref>
|align=right|width=40%}}
O fewn Waliau San Steffan, trafodwyd symud yr iaith ymhellach yn eang, sy'n amlwg yn y 'Papurau Seneddol - Cyfrol 16' [1844] a gyhoeddwyd, sy'n darllen; 'cyn belled ag y mae'ch profiad yn mynd, mae yna awydd cyffredinol am addysg, ac mae'r rhieni'n awyddus i'w plant ddysgu'r iaith Saesneg? - Y tu hwnt i unrhyw beth.' ac mae darlleniad diweddarach yn crybwyll: 'Mae'r pryder mwyaf i ddal ei gilydd yn siarad Cymraeg, ac mae gwaedd ar unwaith, "Welsh not."' <ref name="ParliamentaryPapersVolume16">Parliamentary Papers – Volume 16, p102.</ref> <ref>{{Cite web | url=https://books.google.com/?id=0mkSAAAAYAAJ&pg=RA2-PA102&dq=are+there+any+books+so+arranged+as+to+facilitate+their+acquiring+the+english+language#v=onepage&q&f=false |title = Parliamentary Papers|year = 1844}}</ref>
| |||