Iâr (ddof): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
ychwanegu oriel |
ehangu'r tacson |
||
Llinell 2:
| enw = Iâr (ddof)
| delwedd = Female pair.jpg
| fossil_range = <br />Cretacaidd cynnar– [[Holosen]]<br /> {{fossil range|105|0}}<ref>Van Tuinen M. (2009) Birds (Aves). In ''The Timetree of Life'', Hedges SB, Kumar S (eds). Oxford: Oxford University Press; 409–411.</ref>
| maint_delwedd = 225px
| neges_delwedd = Ceiliog a iâr
Llinell 17 ⟶ 18:
[[Aderyn]] a gedwir ar gyfer ei [[ŵy (bwyd)|wyau]] a [[Cig|chig]] yw'r '''iâr ddof''' (''Gallus gallus'', weithiau ''G. gallus domesticus''). Credir ei fod wedi ei ddatblygu o ddau rywogaeth o iâr wyllt a geir yn [[India]] a [[De-ddwyrain Asia]], ''Gallus gallus'' a ''Gallus sonneratii''. Dim ond y fenyw sy'n "iâr" mewn gwirionedd, tra cyfeirir at y gwryw fel "ceiliog", ond cedwir nifer llawer mwy o'r ieir nag o geiliogod.
Mae'r adar hyn yn perthyn i un o ddau [[urdd (bioleg)|urdd]], o ran dosbarthiad gwyddonol, ieir y tir ([[Galliformes]]) a ieir ddŵr([[Anseriformes]]). Mae'r astudiaeth ddiweddaraf o'u hanatomeg a'u [[genynnau]] dangos fod y ddau fath yn perthyn yn agos iawn at ei gilydd. Gyda'i gilydd, mae'r ddau urdd yn creu cytras (''clade''), ''Galloanserae'', a arferid ei galw'n 'Galloanseri' ac yn 'retrotransposon'.<ref>Sibley, C, Ahlquist, J. & Monroe, B. (1988)</ref> This clade is also supported by morphological and [[DNA sequence]] data<ref>Chubb, A. (2004)</ref><ref>Kriegs ''et al.'' (2007)</ref>
Mae'r iâr yn un o'r anifeiliaid dof mwyaf niferus, gyda tua 24 biliwn yn cael eu cadw trwy'r byd.
| |||