Wicipedia

Cristnogaeth: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Pori'r hanes yn rhyngweithiol
← Cymharer â'r fersiwn gyntCymharer â'r fersiwn dilynol →
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
GweledolCystrawen wici
Billinghurst (sgwrs | cyfraniadau)
1,944 golygiad
B →‎Dolen allanol: remove redundant template, link FA now managed from Wikidata, removed: {{Cyswllt erthygl ddethol|ja}} (3) using AWB
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
[[Delwedd:Bloch-SermonOnTheMount.jpg|thumb|250px|right|Pregeth ar y Mynydd gan Carl Heinrich Bloch, arlunydd Daneg, tua 1890.]]
Mae '''Cristnogaeth''' neu '''Cristionogaeth''' yn [[crefydd|grefydd]] [[undduwiaeth]] sy'n seiliedig ar ddysgeidiaeth a ffydd bersonol yn [[Iesu Grist]]. Gosodir prif egwyddorion Cristnogaeth yn y [[Beibl]], casgliad o lyfrau a llythyrau a ysgrifennwyd yn yr iaith Aramaeg, Hebraeg, a [[Groeg (iaith)|RoegGroeg]] yn wreiddiol. Mae'r enw '''Crist''' yn dod o'r gair Groeg ''Χριστός (Christos)'' sy'n golygu "yr Eneiniog".
 
Gorchymyn cyntaf Iesu Grist oedd "caru Duw", a'r ail orchymyn oedd "câr dy dymydoggymydog" ([[Yr Efengyl yn ôl Marc|Marc]] XII:30,31 a [[Yr Efengyl yn ôl Luc|Luc]] X:27). Mae haelonihaelioni (anhunanoldeb), trugaredd a chyfiawnder yn ganolog i Gristnogaeth ond y cysyniad creiddiol yn y ffydd Gristnogol ydy [[Gras]] Duw. Hanfod Cristnogaeth ydy fod pob peth yn bosib trwy ras Duw aca fodbod y ddynoliaeth yn medru dod i berthynas a Duw ac etifeddu bywyd tragwyddol yn y Nefoedd trwy ffydd sy'n bosib trwy ras Duw ac nid trwy weithredoedd dynion. Canolbwynt y ffydd Gristnogol oedd gwaith Iesu Grist, rhan o'r Duwdod Cristnogol, a'r y Groes yn cymodi dyn a Duw. GwelGwêl Cristnogion y weithred yma fel yr ymddangosiad amlycaf o ras eu Duw ac i'r Cristion "Crist ac yntau wedi ei groeshoelio" yw canolbwynt a man cychwyn eu ffydd.
 
Mae'n ymddangos nawr fod yr Iesu wedi ei eni tua [[4 CC]] ym [[Bethlehem|Methlehem]]. Does dim llawer o wybodaeth am ei fywyd cynnar nes iddo gyrraedd 30 oed pan benododd ddeuddeg o ddisgyblion (yr [[Apostol]]ion). Cafodd Iesu ei groeshoeli tua [[29]] OC, neu yn ôl amseryddiaeth yr [[Eglwys Gatholig]] [[7 Ebrill]] [[30]].
Llinell 11:
 
== Gwahanol Draddodiadau Cristnogol ==
Mae hi'n debyg fod gan y Gristnogaeth tua 1,719 miliwn o ddilynwyr o gwmpas y byd. Y prif draddodiadau Eglwysig yw:
* Yr [[Eglwys Uniongred]]; tua 158 miliwn.
** Eglwys Armenaidd, [[Eglwys Iacobaidd]], [[Eglwys Goptaidd]]
Llinell 19:
** [[Calfiniaeth|Calfinaidd]] ([[Eglwys Bresbyteraidd]] ac eraill)
** [[Anglicaniaeth|Eglwys Anglicanaidd]] (yn cynnwys [[Yr Eglwys yng Nghymru]] ac [[Eglwys Loegr]])
** [[Anghydffurfiaeth|Eglwysi Anghydffurfiol]] (e.e. [[Bedyddwyr]], [[Annibynnwyr|Annibynwyr]], [[Methodistiaid]], [[Efengyliaeth|Efengylaidd]])
** [[Eglwys y Gwir Iesu]] (Pentecostaidd)
* Enwadau eraill; tua 164 miliwn.
Wedi dod o "https://cy.wikipedia.org/wiki/Cristnogaeth"