[[Aderyn]] a gedwir ar gyfer ei [[ŵy (bwyd)|wyau]] a'i [[Cig|chig]] yw'r '''iâr ddof''' (''Gallus gallus'', weithiau ''G. gallus domesticus''). Credir ei fod wedi ei ddatblygu o ddau rywogaeth o iâr wyllt a geir yn [[India]] a [[De-ddwyrain Asia]], ''Gallus gallus'' a ''Gallus sonneratii''. Dim ond y fenyw sy'n "iâr" mewn gwirionedd, tra cyfeirir at y gwryw fel "ceiliog", ond cedwir nifer llawer mwy o'r ieir nag o geiliogod.
Credir ei fod wedi datblygu o ddwy rywogaeth o iâr wyllt a geir yn [[India]] a [[De-ddwyrain Asia]], [[Ceiliog coedwig coch]] (''Gallus gallus'') a'r [[Ceiliog coedwig llwyd]] (''Gallus sonneratii''). Dim ond y fenyw sy'n "iâr" mewn gwirionedd, tra cyfeirir at y gwryw fel "ceiliog", ond cedwir llawer mwy o'r ieir nag o geiliogod.
Mae'r adar hyn yn perthyn i un o ddauddwy [[urdd (bioleg)|urdd]], o ran dosbarthiad gwyddonol,: ieir y tir (''[[Galliformes]]'') a ieir ddŵr(''[[Anseriformes]]''). Mae'r astudiaeth ddiweddaraf o'u hanatomeg a'u [[genynnau]]'n dangos fod y ddau fath yn perthyn yn agos iawn at ei gilydd. Gyda'i gilydd, mae'r ddauddwy urdd yn creu cytras (''clade''),: ''Galloanserae'', a arferid ei galw'n 'Galloanseri' ac yn 'retrotransposon'.<ref>Sibley, C, Ahlquist, J. & Monroe, B. (1988)</ref> This clade is also supported by morphological and [[DNA sequence]] data<ref>Chubb, A. (2004)</ref><ref>Kriegs ''et al.'' (2007)</ref>
Mae'r iâr yn un o'r anifeiliaid dof mwyaf niferus, gyda tua 24 biliwn yn cael eu cadw trwy'r byd.
