Ymbelydredd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Alan012 (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Alan012 (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
Llinell 1:
'''Ymbelydredd''' yw'r broses o isotôp elfen yn rhyddhau egniynni a gronynnau fel ei fod yn cyrraedd sefyllfa o sefydlogrwydd. Mae tri math o ddadfaeliad ymbelydrol yn bodoli:
 
Alffa, wedi ei ddynodi gan y lythyren Groegaidd <math>\alpha</math>; Beta, wedi ei ddynodi gan y lythyren Groegaidd <math>\beta</math>; Gamma, wedi ei ddynodi gan y lythyren Groegaidd <math>\gamma</math>.
Llinell 7:
Gronyn beta yw electron, positron sydd yn electron gyda gwefr positif, neu niwtrino.
 
Gamma yw allyrriad o ffoton o egniynni uchel mewn amrediad o 10keV i 10MeV. Dydy ymbelydredd gamma ddim yn digwydd ar ei hun, ond mae'n ynghyd ag ymbelydredd alffa neu beta.
 
Pan ydy'r niwclews yn ymbelydru, mae e'n newid i niwclews o elfen arall. Mae'r term "hanner bywyd" yn disgrifio cyflymder y broses. Mae e'n ymateb i'r amser rheidiol i hanner o'r niwclewsau cael eu newid. Er enghraifft, os mai un awr ydy'r hanner bywyd, mae hanner o'r niwclewsau gwreiddiol yn parhau ar ôl un awr, mae chwarter ohonynt yn parhau ar ôl dwy awr, a.y.y.b.