Castell Dinas Brân: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Sian EJ (sgwrs | cyfraniadau)
diweddaru a theipio
Llinell 2:
[[Delwedd:Dinas Bran in the fog.JPG|300px|bawd|Golygfa o'r castell o'r gogledd orllewin]]
[[Delwedd:Richard Wilson - Dinas Bran from Llangollen - Google Art Project.jpg|300px|bawd|Castell Dinas Brân yn 1770; llun gan [[Richard Wilson]]]]
Mae '''Castell Dinas Brân''' yn [[bryngaer|fryngaer]] (uchder 310m) ac yn [[castell|gastell]] [[Yr Oesoedd Canol|canoloesol]] ger [[Llangollen]], [[Sir Ddinbych]]. Saif y castell ar gopa mynydd uwchlaw dyffryn [[Afon Dyfrdwy]] (maint yr safle: tua 1.5[[ha]]). Credir mai [[Gruffydd Maelor II]] (a elwir hefyd yn Gruffudd ap Madog; 1236 - 1269) a gododd y castell carreg yn wreiddiol.
 
==Bryngaer==
Llinell 10:
 
==Castell==
Adeiladwyd y castell yn wreiddiol gan [[Gruffydd Maelor II]] y castell tua diwedd y [[1260au]], a datblygwyd ef ymhellach gan nifer o dywysogion [[Powys Fadog]].
Adeiladodd tywysogion [[Powys Fadog]] y castell tua diwedd y [[1260au]]. Cafodd ei losgu gan y Cymry yn ystod y rhyfeloedd rhwng [[Llywelyn ap Gruffudd]], [[Tywysog Cymru]] ac [[Edward I o Loegr|Edward I]], brenin Lloegr. Cafodd y castell ei gipio gan [[Henry de Lacey]], iarll [[Lincoln]], yn [[1277]]. Bwriadai Henry de Lacey ailadeiladu'r castell, ond doedd Edward ddim yn cytuno.
 
AdeiladoddLlosgwyd tywysogion [[Powys Fadog]] y castell tua diwedd y [[1260au]]. Cafodd ei losguef gan y Cymry yn ystod y rhyfeloedd rhwng [[Llywelyn ap Gruffudd]], [[Tywysog Cymru]] ac [[Edward I o Loegr|Edward I]], brenin Lloegr. CafoddCipiwyd y castell ei gipio gan [[Henry de Lacey]], iarll [[Lincoln]], yn [[1277]]. Bwriadai Henry de Lacey oed ailadeiladu'r castell, ond doeddnid oedd Edward ddim yn cytuno â hynny.
Ym [[1282]], yn ystod ail ymgyrch Edward I i Gymru, cafodd Castell Dinas Brân ei feddiannu gan [[Dafydd ap Gruffydd]], brawd Llywelyn. Yn ôl traddodiad, yn [[1402]] cafodd y castell ei feddiannu gan [[Iarll Arundel]]; ymgeisodd [[Owain Glyndŵr]] ei gipio, ond roedd ei ymdrechion yn aflwyddiannus.
 
Ym [[1282]], yn ystod ail ymgyrch Edward I i Gymrufeddiannu Cymru, cafoddcipiwyd Castell Dinas Brân eioddi feddiannuwrtho gan [[Dafydd ap Gruffydd]], brawd Llywelyn. Yn ôl traddodiad, yn [[1402]] cafodd y castell ei feddiannu gan [[Iarll Arundel]]; ymgeisodd [[Owain Glyndŵr]] ei gipio, ond roedd ei ymdrechion yn aflwyddiannus.
Yn ôl rhai ysgrifenwyr ar y traddodiad [[Arthur]]aidd, Dinas Brân yw'r [[Castell Corbenic]] (''Corbin-Vicus'') y sonnir amdano yn y chwedlau am [[y Greal]].
 
Yn ôl rhai ysgrifenwyr ar y traddodiad [[Arthur|Arthuraidd]]aidd, Dinas Brân yw'r [[Castell Corbenic]] (''Corbin-Vicus'') y sonnir amdano yn y chwedlau am [[y Greal]].
 
==Cadwraeth==