|
DechreuwydMae '''Clybiau Bechgyn a Merched Cymru''' ('''Boys' and Girls' Clubs of Wales''' - arddelir yr enw Saesneg fel rheol) yn fudiad ieuenctid cenedlaethol sy'n cynnig cymorth i bobl ifanc yn ardaloedd mwyaf difreintiedig Cymru. Sefydlwyd y mudiad yn 1922 a'i ffurfio'n swyddogol yn 1928 yng nghymoedd glofaol Morgannwg a Gwent. Agorwyd y clybiau ieuenctid cyntaf yn gynnar yn y 1920au ac roeddent â chysylltiadau agos â glowyr Cymru a wnaeth gyfraniad sylweddol i'w ddatblygiad trwy daliadau wythnosol rheolaidd.<ref>https://www.bgc.wales/about-us</ref> Mae pencadlys y mudiad yng [[Caerdydd|Nghaedydd]]. Mae Clybiau Bechgyn a Merched Cymru yn elusen gofrestredig (1009142) ac yn aelod-sefydliad Cyngor Cymru o Wasanaethau Ieuenctid Gwirfoddol (CWVYS) sy'n ein galluogi i ddylanwadu ar y polisi cyfredol. Prif bwrpas y sefydliad, fel y nodir yn y cyfansoddiad yw “cynorthwyo yn y broses o ddatblygiad moesol, diwylliannol, meddyliol a chorfforol pobl ifanc, er mwyn sicrhau trosglwyddiad esmwyth i oedolaeth a'i gyfrifoldebau."
==Cennad==
Mae Clybiau Bechgyn a Merched Cymru yn darparu gwaith ieuenctid acdrwy mae170 eino gwaithglybiau ac yn canolbwyntio ar gydweithreduymgymryd â'r 170phrosiectau omewn glybiaucydweithrediad â sy'ngwahanol aelodaubartneriaid.
RydymMae chwaraeon wedi bod yn ymgymrydrhan bwysig o âGlybiau phrosiectauBechgyn a hyfforddiantMerched amrywiolCymru iers alluogidros ein80 haelodaumlynedd iac mae'r clybiau yn ei ddefnyddio gaelfel cymaintffordd o gyfleoeddddatblygu âpobl phosiblifanc i'w helpu i ennill profiadau newydd, ahunanhyder, datblygucymhelliant a sgiliau newyddcyfathrebu. ac iMae wella ein clybiau syaelodau'n aelodaucymryd ymhellach.rhan Maemewn rhainifer o'n prosiectau'nwahanol digwyddchwaraeon, mewn cydweithrediadcystadleuaethau âa gwahanoltwrnameintiau bartneriaidrhyngwladol.
Mae chwaraeon wedi bod yn rhan bwysig o Glybiau Bechgyn a Merched Cymru ers dros 80 mlynedd ac mae'r Clybiau yn ei ddefnyddio fel ffordd o ddatblygu pobl ifanc i'w helpu i ennill profiadau newydd, hunanhyder, cymhelliant a sgiliau cyfathrebu. Rydym yn dal i gymryd rhan mewn nifer o wahanol chwaraeon, mewn cystadleuaethau a twrnameintiau rhyngwladol.
==Hanes==
Sefydlwyd y sefydliad gan y [[Capten John Glynn-Jones]] ('Capten Glynn') a [[David Davies, Barwn 1af Davies]], ŵyr y diwydiannwr enwog, [[David Davies (Llandinam)|David Davies, Llandinam]]. Diddorol yw nodi i'r sefydliad gychwyn yn yr un flwyddyn â sefydlu [[Urdd Gobaith Cymru]] er nad oes cysylltiad uniongyrchol.
Bu Capten Glynn sy'n gweithio fel swyddog lles yn yrryr ''Ocean Group'', sef, grŵp Glofeydd Davies oedd â phyllau glo ledled Dede Cymru. Wrth ystyried y problemau wynebaua wynebai “meibion y cloier”. dechreuodd ddatblygu'r syniad o glwb lle gallai'r bechgyn fwynhau ymarfer corff iach, gweithgareddau diwylliannol, disgyblaeth a datblygu cyfrifoldeb i'w cymuned eu hunain.
Agorwyd y Clwb Bechgyn cyntaf yn swyddogol yn [[Treharris|Nhreharris]] yn 1923 gyda Clybiau Bechgyn eraill ledled Cymoedd y De a cynheliwydchynhaliwyd y cyfarfod cyffredinol blynyddol cyntaf ym mis Mai yng Nghaerdydd lle cytunwyd ar gynlluniau ar gyfer y 12 mis nesaf.
MaeRoedd grŵp o fechgyn o Ardal Coalfield Ocean yn cymryd rhan mewn gwersyll a drefnirdrefnwyd gan HRH The Duke of York bob blwyddyn. Creodd yr ymweliad hwn y syniad o wersyll tebyg yn Nene Cymru.
Ar ôl cyfnod arbrofol o bythefnos yn 1925, yng Ngwersyll [[Sain Tathan]], agorwyd y Gwersyllgwersyll i aelodau o bob Clwb Bechgyn. Yr enw swyddogol oedd “Gwersyll Glan y Môr Pwyllgor Cronfa Les y Glowyr” oherwydd rhoddion o gronfa lles y plant dan oed. Roedd Capten Glynn yn gobeithio gorfodi'r undod rhwng y gwahanol glybiau gyda chymorth y gwersyll. (Gwerthwyd safle'r gwersylltgwersyll, oedd wedi mynd yn adfail, i gwmni datblygu tir a thai yn hydref 2012.<ref>https://www.walesonline.co.uk/news/wales-news/site-former-boys-village-earmarked-2022896</ref>)
Ym mis Gorffennaf 1928 cynheliwyd y gynhadledd flynyddol gyntaf gydag arweinwyr clybiau, aelodau'r pwyllgor rheoli ac ysgrifenyddion y chwe chlwb bechgyn cyntaf ym Mhentref Sain Tathan. Ddeufis yn ddiweddarach, bu i'r clybiau presennol uno fel Ffederasiwn Clybiau Bechgyn De Cymru ('The South Wales Federation of Boys’ Clubs').
Yn 1947 ymestynodd Ffederasiwn De Cymru i ddod yn '''Cymdeithas Clybiau Bechgyn Cymru''' (''The Welsh Association of Boys’ Clubs''). WedoWedi cryfhau amodau aelodaeth, gostyniwydlleihaodd nifer y clybiau cysylltiedig i 107, y rhan fwyaf ohonynt wedi'u lleoli yn yr ardaloedd Glofaol.
Yn 1958 agorwyd Canolfan Antur Abercraf (Abercrave Adventure Centre), ail wersyll bechgyn ac yn 1960 newidiwyd enw'r sefydliad i ''''Clybiau Bechgyn Cymru'' (''The Boys’ Clubs of Wales'').
Yn 1990 oherwydd anawsterau ariannol eithafol bu'n rhaid i Glybiau Bechgyn Cymru roi'r gorau i weithredu.
ynYn 1991 bu i'r sefydliad ganiatáu merched yn swyddogol o fewn y clybiau (er bod merched wedi bod yn dod i'r clybiau cyn hynny) aac ailddechrewydailddechreuwyd weithreduar weithrgareddau'r mydiad. Yn 1996 dechreuodd y sefydliad ymledu i'r Gogleddgogledd gyda chynllun i ehangu clybiau ac yn agorwyd swyddfa yno yn 1999.
Yn 1998 newidiodd y sefydliad ei henw eto i '''Clybiau Bechgyn a Merched Cymru''' (''The Boys' and Girls' Clubs of Wales''). Yn 2006 newidiwyd yr enw unwaith eto i '''Clubs for Young People Wales''', ond wedi peth amser, dychwelwyd at yr enw flaenorol, sef, Clybiau Bechgyn a Merched Cymru.<ref name="edwards">{{cite web
}}</ref>
Heddiw mae dros 170 o glybiau ieuenctid a chwaraeon o bob cwr o Gymru yn aelodau o'nr sefydliad., Rydymgyda yndros cynnig cymorth a chefnogaeth iddynt i'w cynorthwyo i ddatblygu ymhellach fel rhan bwysig30,000 o'u cymunedau ac i sicrhau y gall pob personbobl ifanc gaelyn mynediadcymryd cyfartalrhan atmewn ygweithgareddau cyfleoedda gorau3,500 yo gallantwirfoddolwyr. eu cael.
Erbyn 2010au roedd gan sefydliad dros 170 o glybiau cysylltiedig yng Nghymru, gyda dros 30,000 o ieuenctid yn cymryd rhan yn ei weithgareddau a 3,500 o wirfoddolwyr yn ennill profiad mewn amrywiaeth o amgylcheddau.
==Chwareon==
==Cyn-aelodau==
* [[Lynn Davies]] - Enillyd Medal Aur yn y [[Naid hir]] Gemau Olympaidd yr haf 1964. Yr atgofion a gafodd Lynn yma oedd o 'le croesawgar cynnes a gawsom ein hannog i gymryd rhan a mwynhau cwmnïaeth' y ffrindiau niferus a wnaeth. Mae Lynn hefyd yn disgrifio sut mae'r Clybiau wedi helpu i ddatblygu hyder a hunan-barch.<ref name="2009booklet">{{cite web
|url=http://www.youthworkwales.org.uk/creo_files/upload/files/Young_People_Wales_Club_booklet_English.pdf
|format=PDF
|year=2009
}}</ref>
* [[Joe Calzaghe]] - Paffiwr a Phencampwr Pwysau Trwm Ysgafn y Byd yn 2007.
* [[John Hartson]] - Chwaraewr ipêl-droed dros, ymysg eraill, [[Arsenal F.C.]], [[Celtic F.C.]] a [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]]. Tystiodd John i'r gymdeithas roi'r cyfle cyntaf iddo gynrychioli Cymru fel chwaraewr.<ref name="2009booklet">{{cite web ▼* [[Joe Calzaghe]] - Pencampwr Pwysau Trwm Golau y Byd yn 2007. Mae llawer hefyd yn ystyried Joe fel y paffiwr Prydeinig mwyaf llwyddiannus erioed.
▲* [[John Hartson]] - Chwaraewr i [[Arsenal F.C.]], [[Celtic F.C.]] a [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]]. Tystiodd John i'r gymdeithas roi'r cyfle cyntaf iddo gynrychioli Cymru fel chwaraewr.<ref name="2009booklet">{{cite web
|url=http://www.youthworkwales.org.uk/creo_files/upload/files/Young_People_Wales_Club_booklet_English.pdf
|format=PDF
|year=2009
}}</ref>
* [[Nathan Cleverly]] - Paffiwr a Phencampwr Pwysau Trwm Ysgafn y Byd yn 2010.<ref name="2009booklet" />
* [[Nathan Cleverly]] - WBO Light Heavyweight Champion 2010. Nathan started his career in the Clubs for Young People UK Boxing Championships.<ref name="2009booklet" />
* [[Alan Curtis]] - Pêl-droediwr dros [[C.P.D. Dinas Abertawe]], [[C.P.D. Dinas Caerdydd]] a [[Tîm pêl-droed cenedlaethol Cymru|Chymru]].
* [[Richard Hibbard]] - chwareawrchwaraewr rygbi dros Gymru a'r Llewod ▼
▲* [[Richard Hibbard]] - chwareawr rygbi dros Gymru a'r Llewod
==Dolenni==
| 