Mae cylch cnwd neu ffurfiant cnwd yn batrwm a grëir drwy wastadu cnwd,[1] fel arfer grawnfwyd. Cafodd y term ei ddyfeisio gyntaf yn gynnar yn y 1980au gan Colin Andrews.[2] Mae cylchoedd cnwd wedi eu disgrifio gan Taner Edis, athro ffiseg ym Mhrifysgol Talaith Truman, fel pob achos sydd "o fewn yr ystod o beth a wneir trwy gast ".[3] Maedamcaniaethwyr ymylol yn awgrymu bod achosion naturiol neu darddiad arall-fydol i gylchoedd cnwd.[4] Mae'r damaniaethau hyn yn cynnwys corwyntoedd a mellt, gweithgaredd anifeiliaid, magneteg, a ffenomenau paranormal neu estron. Serch hynny, nid oes unrhyw dystiolaeth wyddonol ar gyfer esboniadau o'r fath, ac mae pob cylch cnwd yn gyson ag achosiaeth ddynol.[5][6][7]

Cylchoedd cnwd yn y Swistir

Gwelwyd cynnydd sylweddol yn nifer y cylchoedd cnwd o'r 1970au ymlaen. Mae'r rhai yn honni bod y pamffled newyddion a gyhoeddwyd yn 1678 o dan y pennawd 'The Mowing-Devil: or, Strange News Out of Hartfordshire yn enghraifft hanesyddol o gylch cnwd.[8] Fodd bynnag, nid yw'r ymchwilydd i gylchoedd cnwd, Jim Schnabel, yn ystyried ei fod yn gynsail hanesyddol oherwydd ei fod yn disgrifio'r coesynnau fel rhai wedi'u torri yn hytrach na'u plygu.[8]

Ychydig iawn o astudiaethau gwyddonol a gafwyd ohonynt. Nid yw cylchoedd yn y Deyrnas Unedig yn cael eu dosbarthu ar hap ar draws y dirwedd ond maent yn ymddangos yn agos at ffyrdd, ardaloedd o boblogaeth ganolig i ddwys a henebion treftadaeth ddiwylliannol, fel Côr y Cewri neu Avebury.[9] Ym 1991, cymerodd dau gyfreithiwr, Doug Bower and Dave Chorley, glod am greu nifer o gylchoedd ledled Lloegr ar ôl i ymchwilydd ddisgrifio un o'u cylchoedd fel rhywbeth amhosibl i'w wneud â llaw.[10]

Caiff ffurfiannau fel arfer eu creu dros nos,[11] er y dywedir bod rhai wedi ymddangos yn ystod y dydd.[12] Yn wahanol i gylchoedd neu ffurfiannau cnwd, gall gweddillion archeolegol achosi olion cnwd yn y caeau mewn siapiau cylchoedd a sgwariau, ond nid ydynt yn ymddangos dros nos, ac maent bob amser yn yr un mannau bob blwyddyn.

Cyfeiriadau golygu

  1. "crop circle - Definition of crop circle in English by Oxford Dictionaries". Oxford Dictionaries - English. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2015-02-06. Cyrchwyd 2019-05-11.
  2. Colin Andrews, Pat Delgado Circular Evidence: A Detailed Investigation of the Flattened Swirled Crops. Phanes Press, 1991. ISBN 0-7475-0635-3
  3. Edis, Taner. Science and Nonbelief. Prometheus Books. 2008, p. 138. ISBN 1-59102-561-3 "Skeptics begin by pointing out that many paranormal claims are the result of fraud or hoaxes. Crop circles—elaborate patterns that appear on fields overnight—appear to be of this sort. Many crop circle makers have come forth or have been exposed. We know a great deal about their various techniques. So we do not need to find the perpetrator of every crop circle to figure out that probably they all are human made. Many true believers remain who continue to think there is something paranormal—perhaps alien—about crop circles. But the circles we know all fall within the range of the sort of thing done in hoaxes. Nothing stands out as extraordinary."
  4. Parker, Martin (2000). "Human science as conspiracy theory". The Sociological Review (Wiley Online Library) 48: 191–207. doi:10.1111/j.1467-954x.2000.tb03527.x. https://archive.org/details/sim_sociological-review_2000-05_48_2/page/191.
  5. Hines. T. Pseudoscience and the Paranormal. Prometheus Books, 2003. pp. 295–96. ISBN 1-57392-979-4
  6. Soto, J. Crop Cirles. In Michael Shermer (Ed). The Skeptic Encyclopedia of Pseudoscience. ABC-CLIO. pp. 67–70. ISBN 1-57607-653-9
  7. Radford, B. "Crop Circles Explained". LiveScience.
  8. 8.0 8.1 Peter Jan Margry; Herman Roodenburg (2007). Reframing Dutch Culture: Between Otherness and Authenticity. Progress in European Ethnology (arg. illustrated). Ashgate Publishing. tt. 150–51. ISBN 9780754647058.
  9. Jeremy Northcote. "Spatial distribution of England's crop circles" (PDF). Southern Illinois University.
  10. William E. Schmidt (10 September 1991). "2 'Jovial Con Men' Demystify Those Crop Circles in Britain". New York Times.
  11. Richard Taylor (August 2011). "Coming soon to a field near you". Physics World. https://blogs.uoregon.edu/richardtaylor/files/2015/12/CropCirclesphysicsworld-1o814jx.pdf.
  12. Margry & Roodenburg 2007, tt. 140–42.