Callor
Ffurfiant daearegol ar wyneb y ddaear yw callor (Saesneg: caldera). Mae'n bant mawr tebyg i grochan sy'n ffurfio yn fuan ar ôl gwagio siambr magma mewn ffrwydrad llosgfynydd. Ni all y siambr magma wag gynnal y creigiau uwch ei phen mwyach, ac mae'r ddaear yn cwympo i'r gwagle, gan adael pant mawr ar yr wyneb (hyd at ddegau o gilometrau mewn diamedr). Er ei fod weithiau'n cael ei ddisgrifio fel crater, mewn gwirionedd mae'n fath o lyncdwll enfawr, gan ei fod yn cael ei ffurfio trwy ymsuddiant a chwymp yn hytrach na ffrwydrad neu ardrawiad.[1]
Camau yn ffrwydrad Mynydd Mazama, Oregon; enghraifft o ffurfio callor | |
Math | pant, tirffurf folcanig |
---|---|
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia |
Cyfeiriadau
golygu- ↑ Troll, V. R.; Walter, T. R.; Schmincke, H.-U. (2002-02-01). "Cyclic caldera collapse: Piston or piecemeal subsidence? Field and experimental evidence" (yn en). Geology 30 (2): 135–38. Bibcode 2002Geo....30..135T. doi:10.1130/0091-7613(2002)030<0135:CCCPOP>2.0.CO;2. ISSN 0091-7613. https://pubs.geoscienceworld.org/gsa/geology/article-abstract/30/2/135/192320/Cyclic-caldera-collapse-Piston-or-piecemeal.