Cardbord

papur gwydn i greu blychan

Mae cardbord[1] neu hefyd yn gyffredin cardfwrdd neu carbord yn ddeunydd sy'n arbennig o drwchus a thrwm o bapur sydd weithiau'n cynnwys un haen graidd rhychiog a dwy daflen fflat ochrol.

Cardbord
Mathpapur, deunydd Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Sgrapiau Cardbord
Sgrapiau Cardbord
Trawstoriad cardbord un haen
Trawstoriad cardbord un haen
Blwch cardbord caled
 
Cardyn post o 1908
 
Posteri a hysbysfyrddau o ffaith wyddonol
 
Clawr caled llyfr
 
Cerdyn tyllog, storfa digidol cynnar
 
Pecyn sigaret o gardyn caled neu flwch papurbord
 
Blwch crychog i storio archifau
 
Tiwb ffeibr mewn rôl papur tŷ bach
 
Papurbord mewn pôs jigsô

Mae tarddiad cardbord yn dyddio'n ôl i Tsieina yn y 15g, ac yn 1817 yn Lloegr y gwerthwyd y blychau cardbord masnachol cyntaf. Ceir cyfeiriad i'r term "cardbaord" pan soniodd Anne Brontë amdano yn ei nofel, The Tenant of Wildfell Hall a gyhoeddwyd yn 1848.[2] Defnyddiodd y brodyr Kellogg gartonau cardboard i ddal eu grawnfwyd ŷd, ac yn ddiweddarach, pan ddechreuon nhw ei farchnata i'r cyhoedd, lapiwyd bag wedi'i selio â gwres o bapur cwyr o amgylch y tu allan i'r blwch a'i argraffu gydag enw ei frand. Roedd y datblygiad hwn yn nodi tarddiad y blwch grawnfwyd, er bod y bag wedi'i selio yn blastig yn y cyfnod modern ac yn cael ei gadw y tu mewn i'r blwch.

Nodweddion technegol

golygu

Mae'r ffin rhwng papur a chardbord wedi'i gosod yn gonfensiynol ar 224g/m² gyda thrwch o 175 µm o leiaf; nodir priodweddau mecanyddol ac optegol y carton gan safon ISO 5651: 1989.

Yn gyffredinol, mae amrywiaeth o wahanol fathau ar gael yn fasnachol, sy'n cael eu hisrannu yn ôl eu mathau o ffibr. Er mwyn eu gwahaniaethu'n well, mae allwedd gyffredinol wedi'i diffinio, sy'n cynnwys nodweddion triniaeth arwyneb, mewnbwn sylweddau a rhif cod. Gallai enghreifftiau o enwau cartonau fod yn: GN1, GD, UN4.

Triniaeth y Wyneb

golygu

Yn y wyneb mae triniaeth un yn gwahaniaethu rhwng:

  • Cast (math arbennig o pigmentiad)
  • G pigmentog
  • U heb ei orchuddio

Cofnod o frethyn

golygu

Gellir rhannu'r mewnbwn sylweddau yn bum math gwahanol:

  • Z ffibrau ffres wedi'u cannu'n gemegol
  • N ffibrau crai heb eu cannu'n gemegol
  • C mwydion pren
  • T mwydion wedi'u hailgylchu gyda'r wyneb tu chwith gwyn, melyn neu frown
  • D mwydion wedi'u hailgylchu gyda chefnlun llwyd

Ceir gwahanol safonnau a disgrifiadau o'r gwahanol fathau o gardbord yn ôl trwch, siap, maint, gwydnwch a chroen.[3]

Math o flychau

golygu
  • Cardbord fflat neu gardbord??
  • Cardbord tonnau syml, sy'n cynnwys dwy ddalen allanol a thaflen rhychiog fewnol
  • Cardbord tonnau dwblw, sy'n cynnwys tair dalen, y mae dau ohonynt yn allanol ac un yn ganolog ac rhyngddynt ddwy daflen neu ddwy yn fyrddau cyfrannau.

Math o Gardyn

golygu

Papur ar gyfer taflenni fflat allanol

golygu

Gall taflenni allanol gynnwys gwahanol fathau o bapur:

  • Kraftliner (symbol K)
  • Liner (symbol L)
  • Prawf ('Test'; symbol T)
  • Swêd ('suede'; symbol C)

Papur rhychiog ar gyfer taflen fewnol

golygu
  • Lled-gemeg ('semi-chemistry'; symbol S)
  • Canolig (symbol M)
  • Rhychwaith ('fluting'; symbol F)

Math o don

golygu
  • Ton uchel (symbol A)
  • Ton ganol (symbol C)
  • Ton isel (symbol B)
  • Microdon (symbol E)

Mynegeion ymwrthedd

golygu

Caiff y gwrthiant ei werthuso drwy raddfa o 1 i 5, a dylid nodi nifer o werthoedd gan fod haenau o'r carton (ar gyfer carton ton syml yw 2 ddalen ac 1 rhychiog yna 3).

Dolenni

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. https://geiriaduracademi.org/
  2. "copi archif". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-06-08. Cyrchwyd 2019-06-08.
  3. https://www.gwp.co.uk/guides/corrugated-board-grades-explained/