Tsieina

Pwnc yr erthygl hon yw y gwareiddiad Tsieineeg a'r ardal daearyddol yn nwyrain Asia. Os am ystyron eraill y gair gweler Tsieina (gwahaniaethu).

Mae Tsieina (hefyd Tseina neu China) (Tsieineeg traddodiadol: 中國, Tsieineeg wedi symleiddio: 中国,  Zhōngguó ) yn endid gwleidyddol a daearyddol yn nwyrain Asia.

Hanes

Prif erthygl: Hanes Tsieina

Unwyd Tsieina fel ymerodraeth yn 221 CC gan Qin Shi Huangdi, "yr Ymerawdwr Cyntaf"), a sefydlodd Frenhinllin Qin. Yn ystod cyfnod Brenhinllin Han (206 CC – 220 OC), ymestynwyd yr ymerodraeth i gynnwys Corea, Fietnam a Chanolbarth Asia.

Teyrnasoedd Ffiwdal

• 2205 CC – 1706 CC Brenhinllin Xia
• 1750 CC – 1122 CC Brenhinllin Shang
• 1122 CC – 256 CC Brenhinllin Zhou

Ymerodraeth Tsieina

• 221 CC – 206 CC Brenhinllin Qin
• 206 CC – 220 OC Brenhinllin Han
• 220 – 280 Cyfnod y Tair Teyrnas
• 265 – 420 Brenhinllin Jin
• 316 – 439 Cyfnod yr Un Teyrnas ar Bymtheg
• 420 – 589 Brenhinllin y De a'r Gogledd
• 581 – 618 Brenhinllin Sui
• 618 – 907 Brenhinllin Tang
• 907 – 960 Cyfnod y Pum Brenhinllin a'r Deg Brenin
• 916 – 1125 Brenhinllin Liao
• 960 – 1279 Brenhinllin Song
• 1032 – 1227 Xia Gorllewinol
• 1115 – 1234 Brenhinllin Jin
• 1279 – 1368 Brenhinllin Yuan
• 1368 – 1644 Brenhinllin Ming
• 1644 – 1911 Brenhinllin Qing

Yn dilyn Gwrthyfel Xinhai, ymddiswyddodd yr Ymerodres Longyu ar ran yr ymerawdwr olaf, Puyi, ar 12 Chwefror 1912.

Yn 1949 rhannwyd Tsieina yn ddwy wladwriaeth:

• Gweriniaeth Pobl Tsieina (中华人民共和国, Zhōnghuá rénmín gònghéguó) (y tir mawr), a
• Gweriniaeth Tsieina (中華民國, JhongHuá MínGuó) (Taiwan).

Gweler hefyd

• Hong Cong
• Macau

Eginyn erthygl sydd uchod am Tsieina. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato