Carolyn Bertozzi
Cemegydd o'r Unol Daleithiau â Gwobr Nobel yw Carolyn Ruth Bertozzi (ganwyd 10 Hydref 1966), sy'n adnabyddus am ei gwaith yn rhychwantu cemeg a bioleg. Dyfeisiodd Bertozzi y term "cemeg bioorthogonal" [1] ar gyfer adweithiau cemegol sy'n gydnaws â systemau byw.
| Carolyn Bertozzi | |
|---|---|
 | |
| Ganwyd | 10 Hydref 1966  Boston |
| Dinasyddiaeth |  UDA |
| Alma mater |
|
| Galwedigaeth | cemegydd, biocemegydd, academydd, academydd |
| Cyflogwr |
|
| Gwobr/au | Gwobr Willard Gibbs, Ernst Schering Prize, Gwobr ACS mewn cemeg pur, Cymrodoriaeth MacArthur, Gwobr Lemelson–MIT, Arthur C. Cope Award, Oriel yr Anfarwolion Genedlaethol Dyfeiswyr, Heinrich Wieland Prize, Agnes Fay Morgan Research Award, Cymrawd Academi Celf a Gwyddoniaeth America, Aelod Tramor o'r Gymdeithas Frenhinol, Ernest Orlando Lawrence Award, F. A. Cotton Medal, Gwobr Arlywyddol i rai ar ddechrau eu gyrfa: Gwyddoniaeth a Thechnoleg, Gwobr Wolf mewn Cemeg, Gwobr Cemeg Nobel, Gwobr Hyrwyddo Gwyddoniaeth John J. Carty, William H. Nichols Medal, Glenn T. Seaborg Medal, Welch Award in Chemistry, Bijvoet Medal, Gwobr Dickson mewn Meddygaeth, Clarivate Citation Laureates, Camille Dreyfus Teacher-Scholar Awards, NAS Award in Chemical Sciences |
| Gwefan | https://profiles.stanford.edu/carolyn-bertozzi |
Ym Mhrifysgol Stanford, mae ganddi Athro Anne T. a Robert M. Bass yn Ysgol y Dyniaethau a'r Gwyddorau. [2] Defnyddiodd synthesis o offer cemegol i astudio siwgrau arwyneb celloedd a elwir yn glycans. Mae hyn yn helpu i ddeall sut mae glycans yn effeithio ar afiechydon fel canser, llid, a heintiau firaol fel COVID-19 . [3]
Dyfarnwyd Gwobr Nobel 2022 mewn Cemeg i Bertozzi, ar y cyd â Morten P. Meldal a Karl Barry Sharpless, "ar gyfer datblygu cemeg clic a chemeg bioorthogonal".[4]
Cafodd Bertozzi ei geni yn Lexington, Massachusetts, yn ferch i Norma Gloria (Berringer) a William Bertozzi. [5] Roedd ei thad o dras Eidalaidd.[4] Mae ganddi ddwy chwaer, yn gynnwys y mathemategydd Andrea Bertozzi.[6]
Mae Bertozzi yn lesbiad.[7]
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "Carolyn R. Bertozzi". HHMI.org (yn Saesneg). Cyrchwyd 5 Chwefror 2020.
- ↑ Adams, Amy. "Stanford chemist explains excitement of chemistry to students, the public" (yn Saesneg). Stanford News. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2022-01-05. Cyrchwyd 19 Gorffennaf 2015.
- ↑ "Carolyn Bertozzi | Department of Chemistry". chemistry.stanford.edu (yn Saesneg). Cyrchwyd 16 Mawrth 2022.
- ↑ 4.0 4.1 "Italian American Scientist Carolyn Bertozzi Wins the Nobel Prize in Chemistry" (yn Saesneg). 5 Hydref 2022.
- ↑ "NORMA GLORIA BERTOZZI Obituary (2021) Boston Globe". Legacy.com (yn Saesneg).
- ↑ "UCLA Math Department Faculty" (yn Saesneg). Cyrchwyd 4 Mehefin 2012.
- ↑ Navals, Pauline (5 Ebrill 2022). "ONE ON ONE WITH CAROLYN BERTOZZI" (yn en). Chemical & Engineering News. https://cen.acs.org/biological-chemistry/One-on-one-with-Carolyn-Bertozzi/100/i12.