Deuoliaeth
Mae deuoliaeth yn dynodi cyflwr o ddau ddarn. Mae'r gair yn tarddu o'r Lladin duo, "dau" . Bathwyd y term yn wreiddiol i gyfeirio at wrthwynebiad deuaidd cyd-dragwyddol, ystyr sydd wedi'i gadw yn ddeuoliaeth fynegiant metaffisegol ac athronyddol, ond nawr defnyddir fel defnydd cyffredin.
Deuoliaeth/Ditheistiaeth
golygu- Gweler hefyd Cosmoleg ddeuoliaidd
Yn ddiwinyddiaeth, gall 'deuoliaeth' gyfeirio at 'ddeuoliaeth' neu 'dditheistiaeth'. Er bod deuoliaeth yn awgrymu deuoliaeth foesol, nid ydynt yr un: mae ditheistiaeth yn awgrymu (o leiaf) dau dduw, tra nid yw deuoliaeth foesol yn awgrymu un rhywbeth â duw pa beth bynnag.
Mae'r ddau 'ddeuoliaeth' a 'ditheistiaeth' yn awgrymu cred mewn dau dduw sydd yn rymus yn llawn â phriodweddau cyflenwol neu antonwol. Serch hynny, tra bod deuoliaeth yn awgrymu cytgord, mae ditheistiaeth yn awgrymu ymryson a gwrthwynebiad, megis gwrthwynebiad rhwng Da a Drwg. Er enghraifft, gall system dditheistiaeth gynnwys duw sydd yn creu, a duw sydd yn ddistrywiol. Mewn system dditheistiaeth, gall un duw fod yn wrywaidd a'r llall yn fenywaidd. Serch hynny, ni allwch gyferbynnu'n hawdd rhwng priodweddau ddeuoliaeth a ditheistiaeth yn wastad, er enghraifft, mewn system lle bo un duw yn cynrychioli'r haf a sychder, a'r llall yn cynrychioli'r gaeaf a glaw/ffrwythlonder.
Cyfeiriadau
golyguDolenni allanol
golygu- Geiriadur Hanes Syniadau: Archifwyd 2005-03-05 yn y Peiriant Wayback Deuoliaeth mewn Athroniaeth a Chrefydd