Ffordd y Llwyni, Wrecsam

stryd hanesyddol yn Wrecsam

Ffordd hanesyddol yn Wrecsam, gogledd-ddwyrain Cymru, rhan o ardal gadwraeth a gyda nifer o adeiladau rhestredig, yw Ffordd y Llwyni (Saesneg: Grove Road).

Plas Gwilym, Rhif 5 Ffordd y Llwyni
Ffordd y Llwyni
Mathstryd Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
LleoliadWrecsam Edit this on Wikidata
SirOffa Edit this on Wikidata
GwladBaner Cymru Cymru
Cyfesurynnau53.05°N 3°W Edit this on Wikidata
Map

Lleoliad

golygu

Mae Ffordd y Llwyni yn gorwedd i'r gogledd o ganol Wrecsam, yn Ardal Gadwraeth Ffordd Grosvenor.

Mae'r stryd yn rhedeg yng nghyfeiriad gogledd-ddwyrain, yn arwain o'r gylchfan fawr ar ffordd gylch fewnol i'r gyffordd gyda Ffordd Caer. Mae'r stryd yn ffurfio estyniad o Ffordd Grosvenor tû hwnt i'r y gylchfan (roedd y ddwy stryd yn cael ei datblygu ar yr un pryd).

 
Romano, Rhif 10, Ffordd y Llwyni

Cynlluniwyd Ffordd y Llwyni rhwng 1861 a 1881 (yr un amser a'r Ffordd Grosvenor) fel cylchoedd preswyl o fri ar gyfer dosbarth canol eginol Wrecsam. Lluniwyd pob adeilad yn bensaernïol unigol. [1]

Dynodwyd Ardal Gadwraeth Ffordd Grosvenor gyntaf ar 26 Medi 1990 a'i diwygio ar 6 Gorffennaf 2007.

Disgrifiad

golygu

Cafodd Ffordd y Llwyni ei chynnwys yn Ardal Gadwraeth Ffordd Grosvenor oherwydd ei gwerthfawr pensaernïol sylweddol. Mae'r stryd yn un o strydoedd mwyaf pwysig yr ardal gadwraeth.

 
"Nythva" - enw tŷ

Mae muriau terfyn o dywodfaen neu frics coch yn ffurfio un o nodweddion cryf Ffordd y Llwyni. Tu ôl y muriau terfyn, mae'r adeiladau'n sefyll yn ôl o'r ffordd, o fewn eu tiroedd eu hunain. Adeiladwyd y tai eu hunain o ddeunyddiau fel gwaith cerrig nadd a therracotta.

 
Ffordd y Llwyni, Rhifau 3 a 5

Mae ailddatblygiadau o ganol i ddiwedd yr 20fed ganrif wedi tarfu cymeriad hanesyddol Ffordd y Llwyni, yn enwedig ar ei hochr dde-ddwyreinol. Serch hynny, mae nifer o adeiladau rhestredig gradd II yn sefyll o hyd. Mae'r rhain yn cynnwys y canlynol:

  • Rhif 3 (Plas Gwilym) - Adeiladwyd y tŷ rhwng 1861 ac 1866 ar gyfer S.T Baugh, yn ôl pob tebyg ar ôl cynllun gan JR Gummow. Enw gwreiddiol y tŷ oedd Leeswood House, ond erbyn 1910 roedd ei enw wedi newid i “Plas Gwilym” [2]
  • Epworth Lodge, tŷ gafodd ei adeiladu yn 1865 fel rheithordy ar gyfer y capel methodistiaid Bryn y Ffynnon [3]
  • Rhif 9 - tŷ preifat gafodd ei adeiladu yn 1881, yn sefyll yn ôl o'r ffordd mewn gardd gaeedig [4]
  • Fern Bank a'r Hen Gerbyty - tŷ preifat gafodd ei adeiladu yn 1873 ar ôl cynllun gan JR Gummow, ar gyfer Mr Ezekiel Mason. Cafodd y tŷ ei ddisgrifio gan JR Gummow fel 'anglo-Italian cottage' [5]

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Cynllun Rheoli ac Asesu Ardal Gadwraeth Ffordd Grosvenor" (PDF). Wrecsam.gov.uk. Cyrchwyd 11 Mai 2023.
  2. "Plas Gwilym, Rhosddu, Wrexham". Britishlistedbuildings.co.uk. Cyrchwyd 11 Mai 2023.
  3. Palmer, Alfred Neobard. A History of the Older Nonconformity in Wrexham and its Neighbourhood. 1893. tt. p. 72.CS1 maint: extra text (link)
  4. "NO.9 Grove Road (NW Side), Clwyd, Rhosddu, Wrexham". Britishlistedbuildings.co.uk. Cyrchwyd 11 Mai 2023.
  5. "Fern Bank and former Coach House, Rhosddu, Wrexham". Britishlistedbuildings.co.uk. Cyrchwyd 11 Mai 2023.