Nofelydd Americanaidd oedd Gertrude Stein (3 Chwefror 1874 - 27 Gorffennaf 1946) sydd hefyd yn cael ei hystyried yn nodigedig am ei gwaith fel bardd, casglwr celf, perchennog salon, hunangofiannydd a libretydd.[1][2][3][4][5][6][7] Ymhlith y gwaith pwysig a nodedig yr ysgrifennodd y mae: Three Lives, Tender buttons: objects, food, rooms, The Making of Americans, Four Saints in Three Acts, The Autobiography of Alice B. Toklas, Everybody's Autobiography a Doctor Faustus Lights the Lights.[8]

Gertrude Stein
Ganwyd3 Chwefror 1874 Edit this on Wikidata
Allegheny Edit this on Wikidata
Bu farw27 Gorffennaf 1946 Edit this on Wikidata
o canser y stumog Edit this on Wikidata
Neuilly-sur-Seine Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Unol Daleithiau America Unol Daleithiau America
Alma mater
Galwedigaethysgrifennwr, bardd, casglwr celf, perchennog salon, hunangofiannydd, libretydd, dramodydd, awdur, casglwr Edit this on Wikidata
Adnabyddus amThree Lives, Tender buttons: objects, food, rooms, The Making of Americans, Four Saints in Three Acts, The Autobiography of Alice B. Toklas, Everybody's Autobiography, Doctor Faustus Lights the Lights Edit this on Wikidata
Mudiadllenyddiaeth fodernaidd, moderniaeth Edit this on Wikidata
PartnerAlice B. Toklas Edit this on Wikidata
llofnod

Fe'i ganed yn Allegheny West, Pittsburgh a bu farw yn Neuilly-sur-Seine, Ffrainc o ganser y stumog; fe'i claddwyd ym Mynwent Père Lachaise, Paris. Wedi gadael yr ysgol mynychodd Goleg Radcliffe, Ysgol Feddygaeth Johns Hopkins, Prifysgol Harvard a Phrifysgol Johns Hopkins. [9][10]

Wedi'i geni yng nghymdogaeth Allegheny West yn Pittsburgh fe'i magwyd yn Oakland, Califfornia, cyn symud i Baris ym 1903. Yno, yn Ffrainc y treuliodd weddill ei bywyd. Pan oedd Stein yn 14 oed, bu farw ei mam a thair blynedd yn ddiweddarach, bu farw ei thad hefyd. Yna cymerodd brawd hynaf Stein, Michael Stein, drosodd y busnes teuluol ac ym 1892 trefnodd i Gertrude a chwaer arall, Bertha, fyw gyda theulu eu mam yn Baltimore.

Cynhaliodd salon ym Mharis, lle byddai ffigyrau blaenllaw moderniaeth mewn llenyddiaeth a chelf, pobl megis Pablo Picasso, Ernest Hemingway, F. Scott Fitzgerald, Sinclair Lewis, Ezra Pound, Sherwood Anderson a Henri Matisse, yn cwrdd.

Yr awdur golygu

Ym 1933, cyhoeddodd Stein led-gofiant o'i blynyddoedd ym Mharis, The Autobiography of Alice B. Toklas, a ysgrifennwyd yn llais Alice B. Toklas, ei phartner oes. Daeth y llyfr yn werthwr-gorau gan ddyrchafu Stein i amlygrwydd mawr o fewn y prif ffrwd.[11]

Mae dau ddyfyniad o'i gweithiau wedi dod yn adnabyddus iawn: "Rhosyn yw rhosyn yw rhosyn yw rhosyn," ac "nid oes yno yno", gyda'r olaf yn aml yn cael ei ystyried yn gyfeiriad at gartref ei phlentyndod yn Oakland.[12]

yn ystod yr Ail Ryfel Byd, er ei bod yn Iddew, caniataodd y Natsiaid iddi barhau i fyw a gweithio fel casglwr celf; fe'i beirniadwyd yn hallt am hyn, gan mai'r unig reswm y caniataodd yr awdurdodau Natsiaidd iddi fyw a gweithio, fel hyn, oedd pe bai'n cydweithio gyda nhw mewn dulliau dichellgar. dywedir iddi wneud hyn drwy Bernard Faÿ. Ar diwedd y rhyfel, canmolodd Natsi arall, sef arweinydd y Vichy, Marshal Pétain, un arall a oedd yn cydweithio gyda'r Natsiaid.[13][14]

Anrhydeddau golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Cyffredinol: http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11925479v. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
  2. Disgrifiwyd yn: http://www.ubu.com/historical/stein/index.html. dyddiad cyrchiad: 10 Chwefror 2017. http://www.ubu.com/sound/stein.html. dyddiad cyrchiad: 10 Chwefror 2017. http://www.ubu.com/film/stein.html. dyddiad cyrchiad: 10 Chwefror 2017. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-476-03702-2_356. dyddiad cyrchiad: 31 Gorffennaf 2022.
  3. Rhyw: Deutsche Nationalbibliothek; Staatsbibliothek zu Berlin; Bayerische Staatsbibliothek; Llyfrgell Genedlaethol Awstria (yn de), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 27 Ebrill 2014 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11925479v. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015.
  4. Dyddiad geni: Deutsche Nationalbibliothek; Staatsbibliothek zu Berlin; Bayerische Staatsbibliothek; Llyfrgell Genedlaethol Awstria (yn de), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 27 Ebrill 2014 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11925479v. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. "Gertrude Stein". dynodwr RKDartists: 254993. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". https://cs.isabart.org/person/13427. dyddiad cyrchiad: 1 Ebrill 2021. dynodwr abART (person): 13427.
  5. Dyddiad marw: Deutsche Nationalbibliothek; Staatsbibliothek zu Berlin; Bayerische Staatsbibliothek; Llyfrgell Genedlaethol Awstria (yn de), Gemeinsame Normdatei, Wikidata Q36578, https://gnd.network/, adalwyd 27 Ebrill 2014 А. М. Прохоров, ed. (1969) (yn ru), Большая советская энциклопедия (3rd ed.), Moscfa: The Great Russian Encyclopedia, OCLC 14476314, Wikidata Q17378135 http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb11925479v. ffeil awdurdod y BnF. dyddiad cyrchiad: 10 Hydref 2015. "Gertrude Stein". dynodwr RKDartists: 254993. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". Cyrchwyd 9 Hydref 2017. "Gertrude Stein". https://cs.isabart.org/person/13427. dyddiad cyrchiad: 1 Ebrill 2021. dynodwr abART (person): 13427.
  6. Man geni: http://hdl.handle.net/1903.1/1523. dyddiad cyrchiad: 8 Ionawr 2021.
  7. Achos marwolaeth: http://hdl.handle.net/1903.1/1523. dyddiad cyrchiad: 8 Ionawr 2021.
  8. "Extravagant Crowd: Gertrude Stein and Alice B. Toklas". Cyrchwyd 16 Hydref 2012.
  9. Alma mater: http://hdl.handle.net/1903.1/1523. dyddiad cyrchiad: 8 Ionawr 2021. http://hdl.handle.net/1903.1/1523. dyddiad cyrchiad: 8 Ionawr 2021.
  10. Galwedigaeth: https://cs.isabart.org/person/13427. dyddiad cyrchiad: 1 Ebrill 2021. dynodwr abART (person): 13427. http://hdl.handle.net/1903.1/1523. dyddiad cyrchiad: 8 Ionawr 2021. Union List of Artist Names. dyddiad cyhoeddi: 8 Awst 2021. dyddiad cyrchiad: 10 Mai 2022. https://cs.isabart.org/person/13427. dyddiad cyrchiad: 1 Ebrill 2021. dynodwr abART (person): 13427.
  11. Mellow, James R. (3 Mai 1998). "The Stein Salon Was The First Museum of Modern Art". New York Times. Cyrchwyd 13 Hydref 2012.
  12. Cf. Natias Neutert about Gertrude Stein's Rose
  13. Will, Barbara (Ebrill 2012). "The Strange Politics of Gertrude Stein". Humanities 33 (2). https://www.neh.gov/humanities/2012/marchapril/feature/the-strange-politics-gertrude-stein. Adalwyd 14 Hydref 2012.
  14. Herschthal, Eric (24 Ebrill 2012). "Gertrude Stein: Why Her Fascist Politics Matter". The Jewish Week. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2018-05-22. Cyrchwyd 14 Hydref 2012.