Gini Bisaw
gwlad yn Affrica
Gwlad fechan ar arfordir Gorllewin Affrica yw Gini Bisaw (neu Guiné-Bissau). Mae'n ffinio â Senegal i'r gogledd, a Gini i'r de a dwyrain. Mae'n cynnwys gorynys Bijagós. Gwastadir arfordirol sy'n ddurfio'r rhan helaeth o'r wlad, gyda afonydd yn rhedeg trwddo i aberu yn yr Iwerydd. Mae'r rhan fwyaf o'r trigolion yn aelodau o'r grwpiau ethnig y Fulani, Mandyako a'r Mandingo. Portiwgaleg yw'r iaith genedlaethol swyddogol. Y brifddinas yw Bissau.
 | |
 | |
| Arwyddair | Unity, Fight, Progress  |
|---|---|
| Math | gwladwriaeth sofran, gwlad |
Lb-Guinea-Bissau.ogg, LL-Q7913 (ron)-KlaudiuMihaila-Guineea-Bissau.wav, LL-Q22809485 (apc)-Hassan Hassoon-غينيا بيساو.wav | |
| Prifddinas | Bissau |
| Poblogaeth | 1,861,283 |
| Sefydlwyd |
|
| Anthem | Esta é a Nossa Pátria bem Amada |
| Pennaeth llywodraeth | Nuno Nabiam |
| Cylchfa amser | UTC±00:00, Africa/Bissau |
| Iaith/Ieithoedd swyddogol | Portiwgaleg |
| Daearyddiaeth | |
| Rhan o'r canlynol | Gorllewin Affrica |
| Gwlad |  Gini Bisaw |
| Arwynebedd | 36,125 ±1 km² |
| Gerllaw | Cefnfor yr Iwerydd |
| Yn ffinio gyda | Gini, Senegal |
| Cyfesurynnau | 12°N 15°W |
| Gwleidyddiaeth | |
| Corff deddfwriaethol | National People's Assembly |
| Swydd pennaeth y wladwriaeth | Arlywydd Gini Bisaw |
| Pennaeth y wladwriaeth | Umaro Sissoco Embaló |
| Swydd pennaeth y Llywodraeth | Prif Weinidog Gini Bisaw |
| Pennaeth y Llywodraeth | Nuno Nabiam |
 | |
| Ariannol | |
| Cyfanswm CMC (GDP) | $1,639 million, $1,634 million |
| Arian | franc CFA Gorllein ffrica |
| Canran y diwaith | 7 ±1 % |
| Cyfartaledd plant | 4.835 |
| Mynegai Datblygiad Dynol | 0.483 |
Hanes golygu
Yr Ewropeiaid cyntaf i ddarganfod y wlad oedd y Portiwgaliaid yn y 15fed ganrif. Dan ei reolaeth daeth yn ganolfan caethfasnach. Yn 1879 cafodd ei gwneud yn wladfa Bortiwgalaidd. Yn 1951 rhoddwyd statws talaith dramor Bortiwgalaidd i'r wlad. Enillwyd annibyniaeth oddi ar Bortiwgal yn 1974.