Heidrun Gerzymisch

Ysgolhaig o'r Almaen yw Heidrun Gerzymisch (ganwyd 1944) sy'n arbenigo mewn cyfieithu, ac sy'n nodigedig am ei gwaith fel ymchwilydd, academydd, awdur a chyfieithydd.

Heidrun Gerzymisch
Ganwyd	1944  Gusow-Platkow
Dinasyddiaeth	Yr Almaen
Alma mater	Prifysgol Ruprecht Karl Heidelberg Prifysgol Mainz
Galwedigaeth	academydd, llenor, cyfieithydd
Cyflogwr	Prifysgol Saarland Prifysgol Ruprecht Karl Heidelberg

Fe'i ganed yn Gusow-Platkow yn 1944. Wedi gadael yr ysgol mynychodd Brifysgol Heidelberg a Phrifysgol Mainz.

Yn 2019 roedd yn athro Emeritus ym Mhrifysgol Saarland (Almaeneg: Universität des Saarlandes) yn Saarbrücken yn nhalaith Saarland, lle bu'n gadeirydd “Gwyddoniaeth Cyfieithu ac Ieithyddiaeth Saesneg" o 1993 i 2009. Yn 2014 roedd yn gyfrifol am yr ysgol rhyngwladol ar gyfer Dethuriaid "MuTra" yng Nghanolfan Graddedigion Prifysgol Saarland GradUS gan ddarlithio mewn Cyfieithu ym Mhrifysgol Gwyddorau Cymhwysol Zurich (ZHAW) hefyd.

Magwraeth

Ganed Gerzymisch yn Gusow, ger Seelow, yn nhalait ffederal Brandenburg, yn yr Almaen. Graddiodd o'r Institut für Übersetzen und Dolmetschen (Sefydliad Cyfieithu a Dehongli) Prifysgol Heidelberg ym 1969 gyda gradd "Diplom-Übersetzer" (MA Cyfieithu) ar gyfer Saesneg a Sbaeneg gydag Economeg yn ail bwnc, ac yna interniaeth yn RTP, Efrog Newydd (1964) ac astudiaethau iaith ym Mholytechnig Canol Llundain (1965) a Phrifysgol Zaragoza, Sbaen (1968). Yn dilyn hynny, gweithiodd fel cyfieithydd llawrydd yn bennaf ym maes busnes ac economeg ryngwladol.

O 1979 i 1993 roedd Gerzymisch yn ddarlithydd yn y "Institut für Übersetzen und Dolmetschen" (Sefydliad Cyfieithu a Dehongli) Prifysgol Heidelberg lle bu'n dysgu seminarau Cyfieithu a chyrsiau cyfieithu ymarferol o fewn economeg. Yn 1986 derbyniodd ei PhD (Dr. phil.) O Johannes Gutenberg Prifysgol Mainz-Germersheim gyda thraethawd hir ar strwythur gwybodaeth (dadansoddiad thema-rheme) testunau busnes Americanaidd mewn Almaeneg.

Gyrfa

Bu'n athro prifysgol yn 1987-1988, 1990 a 1991 yn "Adran Gyfieithu a Dehongli" yn Sefydliad Astudiaethau Rhyngwladol Monterey, Monterey, California, a chwblhaodd ei Habilitation ôl-ddoethurol mewn Gwyddoniaeth Gyfieithu ym Mhrifysgol Heidelberg ym 1992. Cynhaliodd swydd athro dros dro ym maes gwyddoniaeth gyfieithu yn yr Institut für Übersetzen und Dolmetschen ym Mhrifysgol Heidelberg ym 1993 ac yna cafodd swydd fel Cadeirydd Ieithyddiaeth Saesneg a Gwyddoniaeth Gyfieithu ym Mhrifysgol Saarland, swydd a gynhaliodd tan 2009.

Llyfryddiaeth ddethol

• 1987: Zur Thema-Rhema-Gliederung in amerikanischen Wirtschaftsfachtexten. Eine exemplarische Analyse. Tübingen: Narr (Dissertation, mewn Almaeneg).
• 1989 (with Klaus Mudersbach): "Isotopy and Translation". In: Peter W. Krawutschke (Ed.): Translator and Interpreter Training. New York: SUNY (= American Translators Association Scholarly Monograph Series. Vol. III). 147-170. Revised: Gerzymisch-Arbogast (2004): "On the Translatability of Isotopies". In: Antin, F./Koller, W. (Eds.): Les limites du traduisible. In: FORUM. Paris: Presses de la Sorbonne Nouvelle KSCI. Vol. 2 No. 2. 177-197
• 1996: Termini im Kontext: Verfahren zur Erschließung und Übersetzung der textspezifischen Bedeutung von fachlichen Ausdrücken. Tübingen: Narr. (post-doctoral "Habilitationsschrift", mewn Almaeneg). Summary in English: (1994): "Identifying term variants in context: The SYSTEXT approach". In: Snell-Hornby, M./Pöchhacker, F./Kaindl, K. (Eds.): Translation Studies: An Interdiscipline. Amsterdam - Philadelphia: Benjamins (= Benjamins Translation Library. Vol. 2). 279-290.
• 1998 (with Klaus Mudersbach): Methoden des wissenschaftlichen Übersetzens. Tübingen - Basel: Francke. (in German). Revised, simplified and updated in English 2008 as "Fundamentals of LSP Translation" in: Gerzymisch-Arbogast, Heidrun/Budin, Gerhard/Hofer, Gertrud (Eds.): LSP Translation Scenarios. MuTra Journal 02.
• 1999: "Kohärenz und Übersetzung: Wissenssysteme, ihre Repräsentation und Konkretisierung in Original und Übersetzung". In: Gerzymisch-Arbogast, Heidrun/Gile, Daniel/House, Juliane/Rothkegel, Annely (Eds.): Wege der Übersetzungs- und Dolmetschforschung. Tübingen: Narr. 77-106. Updated (2007): "Visualisierte Textrepräsentationen und Translation". In: Villiger, Claudia/Gerzymisch-Arbogast, Heidrun (Eds.): Kommunikation in Bewegung. Multimedialer und multilingualer Wissenstransfer in der Experten-Laien-Kommunikation. Frankfurt: Lang. 57-75.
• 2001: "Equivalence Parameters and Evaluation". In: Lee-Jahnke, Hannelore (Ed.): Évaluation: Paramètres, Méthodes, Aspects Pédagogiques. META Vol. 46, no.2. 227-242.
• 2003: "Norm and Translation Theory. Some Reflections on its Status, Methodology and Implications." In: Schubert, Klaus (Ed.): Übersetzen und Dolmetschen: Modelle, Methoden, Technologie (= DGÜD Jahrbuch Übersetzen und Dolmetschen Band 4/I). Tübingen: Narr. 47-68.
• 2005: "That rising corn...ce blé qui lève...die aufgehende Saat... Towards a Common Translation Profile". In: Götz, Katrin/Herbst, Thomas (Eds): Translation and translation theory: uni- or bilateral relationship?. ZAA Zeitschrift für Anglistik und Amerikanistik Würzburg: Königshausen & Neumann. 117-132.
• 2005 (with Martin Will): "Kulturtransfer oder Voice Over: Informationsstrukturen im gedolmetschten Diskurs". In: Braun, Sabine/Kohn, Kurt (Eds.): Sprache(n) in der Wissensgesellschaft. Proceedings der 34. Jahrestagung der Gesellschaft für Angewandte Linguistik. Frankfurt: Lang.
• 2007: "Am Anfang war die Leipziger Schule". In: Wotjak, Gert (Ed.): Quo vadis Translatologie? Ein halbes Jahrhundert universitäre Ausbildung von Dolmetschern und Übersetzern in Leipzig. Rückschau, Zwischenbilanz und Perspektiven aus der Außensicht. Berlin: Frank & Timme. 59-78.
• 2008: Challenges in Multidimensional Translation. Proceedings of the MuTra Conference series 2005 – 2007, ed. by Heidrun Gerzymisch-Arbogast et al.
• 2011: "Translatorisches Verstehen im Spannungsfeld von Handeln und Reflexion: Akteur- und Betrachterperspektive". In: Pöckl, Wolfgang/Ohnheiser, Ingeborg/Sandrini. Peter (Eds.): Translation. Sprachvariation. Mehrsprachigkeit. Festschrift für Lew Zybatow zum 60. Geburtstag. Frankfurt: Lang. 139-148.