James Evan (Carneinion)

pregethwr cynorthwyol gyda'r Annibynwyr, ac awdur (1814 -1842)

Roedd James Evan (Carneinion) (28 Mehefin 18145 Mehefin 1842) yn bregethwr ac awdur Cymreig.[1]

James Evan
Ganwyd28 Mehefin 1814 Edit this on Wikidata
Breudeth Edit this on Wikidata
Bu farw5 Mehefin 1842 Edit this on Wikidata
Breudeth Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Cymru Cymru
Galwedigaethpregethwr, ysgrifennwr Edit this on Wikidata

Fe'i ganwyd yn Nhreaser-fach ym mhlwyf Breudeth, Sir Benfro yn blentyn i John Evans a Martha ei wraig. Dechreuodd colli ei olwg pan oedd yn 8 mlwydd oed ac roedd yn gwbl ddall erbyn ei fod yn 14 mlwydd oed. Er ei anabledd roedd yn fedrus mewn nifer o ieithoedd, yn bregethwr lleyg gyda'r Annibynwyr ac yn awdur traethodau. Cyhoeddwyd llyfr o'i eiddo gan Rees a Thomas, Llanelli ym 1839 gyda'r teitl Y Cristion dyddorgar: neu, Lawlyfr i broffeswyr crefydd, yn dadblygu gwir ansoddau, gweithrediadol agweddau, pwysfawredd arbennig, a rheidrwydd anhebgorol yr ysbryd cristaidd hynny o ddwysofal a mawr deimlad mewn achosion crefyddol.[2] Enillodd ei draethawd am Elusengarwch yng Nghyfarfod llenyddol Cymreigyddion Castletown, Tredegar,[3] fe'i cyhoeddwyd yn yr Iforydd 8 Mehefin 1842, ychydig ddyddiau wedi ei farwolaeth.[4] Mae hanes taith a gymerodd gyda Thomas Nicholas o Drefgarn i Lerpwl ym 1838 yn y Llyfrgell Genedlaethol.

Bu farw o'r diciâu yn 27 mlwydd oed a chladdwyd ei weddillion ym mynwent Breudeth.[5]

Cyfeiriadau golygu

  1. Roberts, R. F., (1953). EVAN(S), JAMES (‘Carneinion’; 1814 - 1842), Trefgarn, Sir Benfro, pregethwr cynorthwyol gyda'r Annibynwyr, ac awdur. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 10 Tachwedd 2019
  2. Carneinion.), James Evan (of (1839). Y Cristion dyddorgar: neu, Lawlyfr i broffeswyr crefydd, yn dadblygu gwir ansoddau, gweithrediadol agweddau, pwysfawredd arbenig, a rheidrwydd anhebgorol yr ysbryd cristaidd hyny o ddwysofal a mawr deimlad mewn achosion crefyddol. Argraffwyd gan Rees a Thomas.
  3. "CASTLETOWNCYMREIGYDDION - The Glamorgan Monmouth and Brecon Gazette and Merthyr Guardian". William Mallalieu. 1838-12-29. Cyrchwyd 2019-11-10.
  4. Yr Iforydd Cyf. II Rhif. 18 Mehefin 1842 Marwolaethau adalwyd 10 Tachwedd 2019
  5. Y diwygiwr Gorffennaf 1842 - Bu Farw adalwyd 10 Tachwedd 2019