Rowland Lee

Esgob a gwleidydd oedd Rowland Lee (tua 1487 – 28 Ionawr 1543).

Rowland Lee
Ganwyd	1487  Isel
Bu farw	28 Ionawr 1543, 27 Ionawr 1543, 21 Ionawr 1543
Alma mater	Prifysgol Caergrawnt
Galwedigaeth	offeiriad Catholig, esgob Catholig
Swydd	Roman Catholic Bishop of Coventry and Lichfield
Tad	William Leigh
Mam	Isabel Trollope

Adnabyddir ef orau am ei dymor fel Arglwydd Lywydd Cyngor Cymru a'r Gororau, ac ar orchymyn Thomas Cromwell, fe geisiodd dod a chyfraith a threfn i ardaloedd Cymru yn 1534. Beth olynodd oedd teyrnasiad ofn, a penderfynnodd Lee ddelio gyda'r Cymry 'digyfraith' gan eu euogfarnu a'u crogi â anghosbedigaeth. Honnodd Lee ei fod wedi crogi 5000 o Gymry yn ei bum mlynedd yn y swydd; gorliwiad efallai, ond ta waeth, mae'n dangos cymeriad y dyn a'i ddisgrifwyd fel casawr mawr y Cymry gan Dafydd Jenkins. Roedd atgasedd tuag at Lee ymysg y bonheddigion hefyd oherwydd ei ddiffyg parch, broliodd unwaith ei fod wedi crogi "Pum o'r gwaed gorau yn Swydd Amwythig".

Dywedir i'r "Esgob crogi" fod yn siomedig ac wedi cynhyrfu yn 1536 pan weithredwyd y Deddfau Uno, credai na allwyd ymddiried yn y Cymry fel rhan o Loegr. Bu farw yn Amwythig.

Dolenni allanol

• (Saesneg) Jones, Michael A. (2004). "Lee, Rowland (c. 1487–1543)". Oxford Dictionary of National Biography (arg. online). Gwasg Prifysgol Rhydychen. doi:10.1093/ref:odnb/16307.CS1 maint: ref=harv (link) (mae angen tanysgrifiad neu aelodaeth o lyfrgell gyhoeddus i ddarllen yr erthygl)

Teitlau Anrhydeddus
Rhagflaenydd: John Veysey	Llywydd Cyngor Cymru a'r Gororau 1534 - 1543	Olynydd: Richard Sampson

Eginyn erthygl sydd uchod am Sais neu Saesnes. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.