Mae Seffora (Hebraeg צִפֹּרָה prydferthwch [1]) yn cael ei grybwyll yn Llyfr Exodus fel gwraig Moses, a merch Reuel / Jethro, offeiriad a thywysog Midian. Yn Llyfr y Croniclau, sonnir am ddau o’i ŵyr: Sebuel, mab Gersom, a Rehabia, mab Elieser [2].

Seffora
Galwedigaethheusor Edit this on Wikidata
TadJethro Edit this on Wikidata
PriodMoses Edit this on Wikidata
PlantGersom, Elieser Edit this on Wikidata

Cefndir

golygu
 
Merched Jethro, Théophile Hamel, c. 1850

Yn y Tora roedd Seffora yn un o saith merch Jethro, bugail Ceneaid a oedd yn offeiriad y Midianiaid. Yn Exodus 2:18 cyfeirir at Jethro hefyd fel Reuel, ac yn Llyfr y Barnwyr [3] fel Hobab. Hobab hefyd yw enw mab Jethro yn Numeri 10:29 [4].

Naratif Beiblaidd

golygu

Tra roedd yr Israeliaid yn gaethion yn yr Aifft, lladdodd Moses Eifftiwr a oedd yn taro Isreiliad, ac am y drosedd honno ceisiodd Pharo ladd Moses. Felly ffodd Moses o'r Aifft a chyrraedd Midian. Un diwrnod wrth iddo eistedd wrth ffynnon, daeth merched Reuel yno i ddyfrio praidd eu tad. Cyrhaeddodd bugeiliaid eraill a gyrru'r merched i ffwrdd fel y gallent ddyfrio eu praidd eu hunain yn gyntaf. Gwnaeth Moses amddiffyn y merched gan ddyfrio eu praidd drostynt. Ar ôl dychwelyd adref gofynnodd eu tad iddyn nhw, "Paham y daethoch heddiw cyn gynted?" Atebodd y merched, "Eifftwr a’n hachubodd ni o law y bugeiliaid; a chan dynnu a dynnodd ddwfr hefyd i ni, ac a ddyfrhaodd y praidd." Gofynnodd Reuel "Pa le y mae efe? paham y gollyngasoch ymaith y gŵr? Gelwch arno, a bwytäed fara." Yna rhoddodd Reuel Seffora fel yn wraig i Moses [5].

Ar ôl i Dduw orchymyn i Moses ddychwelyd i'r Aifft i ryddhau'r Israeliaid, cymerodd Moses ei wraig a'i feibion a dechrau ar ei daith. Ar y ffordd, arhoson nhw mewn tafarn, lle daeth Duw i ladd Moses. Yn sydyn, enwaedodd Seffora ei mab â charreg finiog a chyffyrddodd â thraed Moses â'r blaengroen, gan ddweud "Diau dy fod yn briod gwaedlyd i mi!" Yna gadawodd Duw llonydd i Moses [6]. Mae manylion y darn yn aneglur ac yn destun dadl.

Ar ôl i Moses lwyddo i fynd â'r Israeliaid allan o'r Aifft, ac ennill brwydr yn erbyn Amalec, daeth Reuel i wersyll yr Isreiliaid yn anialwch Sinai, gan ddod â Seffora a'u dau fab, Gersom ac Elieser, gydag ef. Nid yw’r Beibl yn dweud pan ailymunodd Zipporah a’i meibion â Reuel / Jethro, dim ond ar ôl iddo glywed am yr hyn a wnaeth Duw dros yr Israeliaid, y daeth â theulu Moses ato.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
Lle fo cyfeiriad yn destun Beiblaidd, bydd dilyn y cysylltiad yn mynd at rifyn Beibl William Morgan Cymdeithas Feiblaidd Prydain a Thramor, 1992 ar wefan Bible Gateway. Am destun mwy cyfoes gellir chwilio am yr un adnodau ar dudalen chwilio Beibl Net
  1. Charles, Thomas; Y Geiriadur Ysgrythyrol (argraffiad 1885) tudalen 810, erthygl: Sephorah
  2. 1 Cronicl 23: 16-17
  3. 1 Barnwyr 4:11
  4. Numeri 10:29
  5. Exodus 2:11-21
  6. Exodus 4:24-26