Soyuz
Soyuz (Rwsieg: Союз, ynganu [sɐˈjus], "Undeb") yw enw'r rhaglen cerbyd gofod hynaf yn hanes dyn yn y gofod i fod yn gweithredu heddiw. Cafodd y cerbyd ei ddylunio yn y 1960au i gymryd lle Vostok fel cerbyd dynol yr Undeb Sofietaidd. Hedfanodd y capsiwl cyntaf, Soyuz 1, ar 23 Ebrill 1967, ond roedd yna nifer o namau difrifol yn ystod y daith, a bu farw'r peilot, Vladimir Komarov, yn ystod y daith yn ôl i'r ddaear. Ail-ddyluniwyd nifer o is-sustemau cyn i'r cerbyd ddechwelyd i'r gofod, ac ers hynny, mae'r cerbyd Soyuz wedi profi'n ffordd dibynadwy iawn o fynd i'r gofod - mae gofodwyr o fwy nac ugain o wledydd wedi cymryd rhan mewn teithiau yn y cerbyd, gan gynnwys gofodwyr NASA, a Helen Sharman, y person cyntaf o wledydd Prydain i fynd i'r gofod a Tim Peake, yr ail. Soyuz yw'r unig ffordd o gyrraedd yr Orsaf Ofod Ryngwladol (International Space Station) ar ôl i NASA lansio'r wennol ofod am y tro olaf yn 2010. Yn 2016 roedd NASA yn parhau i ddatblygu rocedi newydd i lansio pobl i'r gofod mewn partneriaeth a'r sector breifat.
| Enghraifft o'r canlynol | rhaglen danfon pobl i'r gofod  |
|---|---|
| Dechrau/Sefydlu | 1963 |
| Dechreuwyd | 1991 |
| Yn cynnwys | Foton, Soyuz T-14, Soyuz 1, Soyuz TM-6, Soyuz 39, Soyuz TMA-21, Soyuz TM-5, Soyuz 22, Soyuz TMA-12M, Soyuz TM-10, Soyuz T-10, Soyuz 21, Soyuz TMA-12, Soyuz TMA-10, Soyuz 23, Soyuz TM-30, Soyuz TM-25, Soyuz TMA-01M, Soyuz 17, Soyuz TM-24, Soyuz TMA-15, Foton-M2, Soyuz 12, Kosmos 186, Soyuz 14, Soyuz TMA-11, Kosmos 212, Soyuz TM-11, Soyuz TMA-9, Soyuz 40, Soyuz TMA-15M, Soyuz TM-14, Soyuz 28, Soyuz 4, Soyuz 3, Soyuz 2, Soyuz T-9, Soyuz TM-27, Soyuz TM-18, Soyuz TMA-6, Soyuz 11, Soyuz T-7, Soyuz 10, Soyuz 8, Soyuz T-4, Soyuz TM-13, Soyuz TM-12, Soyuz 18, Soyuz 36, Soyuz T-11, Cosmos 188, Soyuz T-2, Soyuz TM-20, Soyuz TM-19, Soyuz TM-22, Soyuz TMA-17, Soyuz 27, Soyuz 34, Soyuz 35, Soyuz TM-2, Soyuz T-6, Soyuz 5, Soyuz TM-23, Soyuz 7, Soyuz 6, Soyuz 9, Soyuz TMA-13, Soyuz TM-7, Soyuz T-8, Soyuz T-12, Soyuz TMA-05M, Kosmos 213, Soyuz TMA-02M, Soyuz 15, Soyuz TMA-19, Soyuz TMA-14, Soyuz 13, Soyuz T-15, Soyuz TMA-16, Soyuz 20, Soyuz 25, Soyuz 38, Soyuz 16, Soyuz 26, Soyuz 7K-ST No.16L, Soyuz 37, Soyuz TM-3, Soyuz 30, Soyuz TMA-18, Soyuz TMA-20, Soyuz 7K-T No.39, Soyuz 33, Soyuz T-13, Soyuz 24, Soyuz TM-4, Soyuz T-5, Soyuz 32, Soyuz 29, Soyuz T-3, Soyuz 31, Soyuz TM-34, Kosmos 496, Soyuz TMA-7, Soyuz TMA-07M, Soyuz TM-29, Soyuz TM-28, Kosmos 238, Soyuz TMA-5, Soyuz TMA-22, Soyuz TMA-03M, Soyuz TMA-8, Soyuz TMA-11M, Soyuz, Soyuz TMA-4, Soyuz TMA-04M, Kosmos 638, Soyuz TM-31, Soyuz TMA-1, Soyuz TM-32, Soyuz TM-8, Soyuz TMA-3, Soyuz TMA-2, Soyuz TM-21, Soyuz TMA-06M, Soyuz TM-9, Soyuz T-1, Soyuz TM-16, Soyuz TM-17, Soyuz TM-15, Soyuz TMA-13M, Soyuz TM-1, Soyuz TMA-14M, Kosmos 670, Soyuz 19, Soyuz TM-26, Soyuz TM-33, Soyuz 2A, Kosmos 772, Soyuz TMA-08M, Kosmos 1001, Kosmos 1074, Kosmos 573, Kosmos 613, Kosmos 869, Kosmos 672, Soyuz 7K-TM, Soyuz 7K-T, Soyuz TMA-10M, Soyuz 7K-OK, Soyuz 7K-OKS, Soyuz TMA-09M, Soyuz TMA-16M, Soyuz-TMA, Soyuz-T, Soyuz-TM, Foton-M1, Soyuz TMA-17M, Soyuz TMA-18M, Soyuz TMA-19M, Soyuz MS-01, Soyuz TMA-20M, Soyuz MS-02, Soyuz MS-03, Soyuz MS-04, Soyuz MS-05, Soyuz MS-06, Soyuz MS-07, Apollo–Soyuz, Soyuz MS-10, Soyuz MS-11, Soyuz MS-12, Soyuz MS-13, Soyuz MS-14, Soyuz MS-15, Soyuz MS-16, Soyuz MS-17, Soyuz MS-18, Soyuz MS-19, Soyuz MS-20, Soyuz MS-21, Soyuz MS-22, Soyuz MS-23, Soyuz MS-24, Soyuz MS-25 |
| Gweithredwr | Roscosmos State Corporation |
| Gwladwriaeth | Yr Undeb Sofietaidd |
 Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia | |
