Prifddinas ynys Leòdhas yw Steòrnabhagh (Gaeleg yr Alban; Saesneg: Stornoway; Sgoteg: Stornowa).[1] Dyma'r unig dref weddol fawr yn Ynysoedd Allanol Heledd yn yr Alban, gyda phoblogaeth o tua 9,000 (26,370 sy'n byw yn yr ynysoedd cyfan).

Steòrnabhagh
Mathtref, bwrdeistref fach Edit this on Wikidata
Poblogaeth8,038, 5,070 Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
SirYnysoedd Allanol Heledd Edit this on Wikidata
GwladBaner Yr Alban Yr Alban
Cyfesurynnau58.209°N 6.387°W Edit this on Wikidata
Cod OSNB426340 Edit this on Wikidata
Cod postHS1 Edit this on Wikidata
Map

Steòrnabhagh yw canolfan weinyddol yr ynysoedd lle ceir pencadlys Comhairle nan Eilean Siar ('Cyngor Ynysoedd Heledd', Saesneg: Western Isles Council). Mae gan y dref goleg, amgueddfa, llyfrgell, oriel celf, cwrs golff, canolfan chwaraeon a chanolfan y celfyddydau, An Lanntair, ag agorwyd yn 2005.[2] Adeiladwyd castell yn y dref gan deulu MacNicol tua 1100. Dinistrwyd y castle ym 1653 gan fyddin Oliver Cromwell, a deffnyddiwyd y gweddillion i adeiladu pier yn y 1800au.[3]

Daw'r enw o'r enw Norseg Stjornavagr.

Ceir cysylltiad fferi ag Ulapul (Ullapool) ar y tir mawr. Mae maes awyr bychan ger pentref Mealabost (Melbost), ryw ddwy filltir i ffwrdd.

Steòrnabhagh
Neuadd y dref
Gardd goffa yr Iolaire

Cyfeiriadau

golygu
  1. "Names in Scots", Centre for the Scots Leid; adalwyd 16 Ebrill 2022
  2. Gwefan www.isle-of-lewis.com
  3. Gwefan undiscoveredscotland.co.uk
  Eginyn erthygl sydd uchod am Yr Alban. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato