Straen yn y gwaith

Mae straen yn y gwaith yn straen seicolegol sy'n gysylltiedig â swydd ac sy'n cyfeirio at gyflwr cronig. Gellir rheoli straen yn y gwaith trwy ddeall beth yw'r amodau dirdynnol yn y gwaith a chymryd camau i adfer y cyflyrau hynny.[1]

Straen yn y gwaith
Person o dan straen yn y gweithle
Mathstraen, perygl seicolegol Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Gall straen ddigwydd pan nad yw'r gweithiwr yn teimlo ei fod yn cael ei gefnogi gan reolwyr neu gydweithwyr, gan deimlo nad oes ganddynt lawer o reolaeth dros y gwaith y maent yn ei wneud, neu'n canfod bod eu hymdrechion yn y swydd yn anghymesur â gwobrau'r swydd.[2] Mae straen galwedigaethol yn bryder i weithwyr a chyflogwyr oherwydd bod amodau swydd llawn straen yn gysylltiedig â lles emosiynol, iechyd corfforol a pherfformiad gweithwyr. Canfu astudiaeth bwysig a gynhaliwyd gan Sefydliad Iechyd y Byd a’r Sefydliad Llafur Rhyngwladol mai gweithio oriau hir yw’r ffactor risg galwedigaethol gyda’r baich afiechyd mwyaf. Yn ôl amcangyfrifon swyddogol yr astudiaeth achosodd amcangyfrif o 745,000 o weithwyr i farw o glefyd y galon isgemia a strôc yn 2016.[3] Yn ôl ystadegau blynyddol a gyhoeddwyd gan Yr Awdurdod Gweithredol Iechyd a Diogelwch prif achos straen, iselder a gorbryder yn y gweithle yw llwyth gwaith.[4]

Mae gan ferched gyfraddau sylweddol uwch o straen, iselder a gorbryder yn y gweithle rhwng 2015 a 2018 gyda 1,950 bob 100,000 i’w gymharu â 1,370 i ddynion.[4]

Mae nifer o ddisgyblaethau o fewn seicoleg yn ymwneud â straen galwedigaethol gan gynnwys seicoleg iechyd galwedigaethol, [5] ffactorau dynol ac ergonomeg, epidemioleg, meddygaeth alwedigaethol, cymdeithaseg, seicoleg ddiwydiannol a threfniadol, a pheirianneg ddiwydiannol .

Cyfeiriadau golygu

  1. Quick, James Campbell; Henderson, Demetria F. (May 2016). "Occupational Stress: Preventing Suffering, Enhancing Wellbeing †". International Journal of Environmental Research and Public Health 13 (5): 459. doi:10.3390/ijerph13050459. ISSN 1661-7827. PMC 4881084. PMID 27136575. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=4881084.
  2. "Stress at the workplace". WHO.
  3. Pega, Frank; Nafradi, Balint; Momen, Natalie; Ujita, Yuka; Streicher, Kai; Prüss-Üstün, Annette; Technical Advisory Group (2021). "Global, regional, and national burdens of ischemic heart disease and stroke attributable to exposure to long working hours for 194 countries, 2000–2016: A systematic analysis from the WHO/ILO Joint Estimates of the Work-related Burden of Disease and Injury". Environment International. doi:10.1016/j.envint.2021.106595. ISSN 0160-4120. PMC 8204267. PMID 34011457. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=8204267.
  4. 4.0 4.1 "Sut mae ymdopi â straen yn y gweithle : Cyfreithwyr Monaco". meddwl.org. 2019-09-20. Cyrchwyd 2022-02-21.
  5. Centers for Disease Control and Prevention. (Accessed December, 2019). Occupational Health Psychology (OHP). Atlanta: Author.

Dolennau allanol golygu

  • Meddwl.org - Gwybodaeth a phrofiadau am iechyd meddwl drwy gyfrwng y Gymraeg.
  • Samariaid - Llinell gymorth i unrhyw un sydd angen rhywun i wrando arnynt.
  • Hafal - Prif elusen Cymru ar gyfer pobl gydag afiechyd meddwl difrifol a’u gofalwyr.