Tri deg sy'm mis Ebrill a Medi heb weddill

Rhigwm cofeiriol i gofio hydau'r misoedd yw Tri deg sy'm mis Ebrill a Medi heb weddill, ar fesur y tri-thrawiad:

Tri deg sy'm mis Ebrill a Medi heb weddill
A Thachwedd er cynnull ei bennill i ben;
Mehefin fis hyfryd 'run gyfrif mae'n gymryd,
I eraill un arall a rifen.
Ond Chwefror fis chwerw dau ddeg ac wyth hoyw
A gymer i lanw 'rwy'n bwrw er budd;
Ond blwyddyn naid hynod mynn chwaneg un diwrnod,
Yn barod i'w bennod ef beunydd.[1]

Ceir penillion tebyg, gan gynnwys:

Ebrill, Mehefin, Medi, Tachwedd,
Deg ar hugain yw eu diwedd;
Yn y gweddill un yn rhagor
Ac wyth ar hugain ym mis Chwefror;
Ond naw ar hugain sydd yn rhaid
Pan ddigwyddo blwyddyn naid.[2]

Cyfansoddodd y Parchedig O. M. Lloyd y pennill hwn:

Deg dydd ar hugain yw rhifedi
Ebrill, Mehefin, Tachwedd a Medi.
Mae i'r gweddill ddydd yn rhagor,
Ar wahân i'r mis bach Chwefror,
Rhoi wyth ar hugain i hwnnw sydd raid,
Ond naw ar hugain bob blwyddyn naid.[3]

Cyfeiriadau

golygu
  1. Griffiths, Bruce a Jones, Dafydd Glyn. Geiriadur yr Academi (Caerdydd, Gwasg Prifysgol Cymru, 1995 [argraffiad 2006]), t. 1472 [thirty].
  2. Geiriadur yr Academi, t. 1723 [thirty].
  3.  29 Chwefror. y wefan gwasanaethau. Adalwyd ar 21 Mehefin 2014.