Václav Havel

Dramodydd, bardd a gwleidydd Tsiecaidd oedd Václav Havel (5 Hydref 1936 – 18 Rhagfyr 2011). Ef oedd arlywydd olaf Tsiecoslofacia ac arlywydd cyntaf y Weriniaeth Tsiec. Cyhoeddwyr peth o'i yn wreiddiol fel samizdat

Václav Havel
Ganwyd	5 Hydref 1936  Prag
Bu farw	18 Rhagfyr 2011  Hrádeček
Man preswyl	U dejvického rybníčku, Rašínovo nábřeží 78, Rašínovo nábřeží 78
Dinasyddiaeth	Tsiecoslofacia, Tsiecia
Alma mater	Czech Technical University in Prague Faculty of Theatre, Academy of Performing Arts in Prague Akademické gymnázium Štěpánská
Galwedigaeth	llenor, dramodydd, gwleidydd, cyfarwyddwr, bardd, cyfarwyddwr ffilm, amddiffynnwr hawliau dynol, person gwrthwynebol, awdur ysgrifau, athronydd, gohebydd gyda'i farn annibynnol
Swydd	President of Czechoslovakia, Arlywydd y Wladwriaeth Tsiec, spokesperson of Charter 77
Cyflogwr	Brewery Krakonoš City Theatres of Prague Divadlo ABC Divadlo Na zábradlí Divadlo U Nováků Divadlo V + W Divadlo satiry Divadlo státního filmu Osvobozené divadlo University of Chemistry and Technology
Adnabyddus am	Antikódy, The Garden Party, Leaving, The Power of the Powerless, The Memorandum, Audience, Temptation, Largo desolato
Plaid Wleidyddol	Civic Forum
Tad	Václav M. Havel
Mam	Božena Vavrečková
Priod	Olga Havlová, Dagmar Havlová
Perthnasau	Dagmar Havlová, Hugo Vavrečka, Vácslav Havel
Gwobr/au	Gwobr Siarlymaen, Uwch Groes y Lleng Anrhydedd, Coler Urdd y Llew Gwyn, Order of Tomáš Garrigue Masaryk, 1st class, Medal Rhyddid yr Arlywydd, Grand Cross of the Order of the White Double Cross‎, Uwch Groes Urdd Vytautas Fawr, Collier de l'ordre de la Croix de Terra Mariana, Urdd yr Eryr Gwyn, Commandeur des Arts et des Lettres‎, Gottlieb Duttweiler Prize, Gwobr Awstria am Gelf a Gwyddoniaeth, Urdd cenedlaethol Coler Uwch Cruz del Sur, Grand Cross of the Order of the Bath, Coler Urdd Isabella y Catholig, Prix mondial Cino Del Duca, St. George's Order of Victory, Order of Prince Yaroslav the Wise, 3rd class, Order of Brilliant Star, Gandhi Peace Prize, Marchog Uwch-Groes Urdd Teilyngdod Gweriniaeth yr Eidal, Grand Cross with Chain of the Order of Merit of the Republic of Hungary (civil), Order of State of Republic of Turkey, Order of al-Hussein bin Ali, Urdd Rio Branco, Gorchymyn Cyffredinol San Martin, Urdd y Weriniaeth, Urdd ryddid, Gwobr Erasmus, Gwobr Franz Kafka, Gwobr Concordia, Cydymaith o Urdd Canada, Gwobr Heddwch y Fasnach Lyfrau Almaeneg, Gwobr Olof Palme, Gwobr Indira Gandhi, Princess of Asturias Award for Communications and Humanities, Geuzenpenning, Gwobr Four Freedoms, Philadelphia Liberty Medal, Gwobr Rhyddid, Medal Giuseppe Motta, Gwobr Gwirionedd y Goleuni, Gwobr Monismanien, Democracy Service Medal, Delta Prize for Global Understanding, Philadelphia Liberty Medal, Gwobr Llysgennad Cydwybod, Urdd y Tair Seren, Dosbarth 1af, Bridge Prize of the City of Regensburg, Gwobr Ryngwladol Catalwnia, Gwobr Lagun Onari, Fulbright Prize, Quadriga, International Simón Bolívar Prize, Order of the Star of Jordan, Sonning Prize, Honorary doctor of the Dresden University of Technology, Doethuriaeth Anrhydeddus Prifysgol Rydd Brwsel, Honorary doctor of the University of Liège, honorary doctor of the Bar-Ilan University, Doctor Anrhydeddus o'r Brifysgol Hebraeg, Jerusalem, honorary doctor of the University of Warsaw, Jaroslav Seifert Prize, Karel Čapek Prize, Doethuriaeth Anrhydeddus Prifysgol Haifa, 1st of June Award, honorary citizen of Plzeň, Theodor Heuss Award, dinesydd anrhydeddus Budapest, honorary doctor of the University of Padua, Uwch Groes Dosbarth Arbennig Urdd Teilyngdod Gweriniaeth Ffederal yr Almaen, Cymrawd o'r Gymdeithas Frenhinol a Llenyddol, Gwobr Gwladwriaeth Awstria ar gyfer Llenyddiaeth Ewropeaidd, dinesydd anrhydeddus Prag, honorary doctorate of the Masaryk University, Deutscher Nationalpreis, Grand Collar of the Order of Liberty, Point Alpha Prize, Saint George medal, Čestná medaile T. G. Masaryka, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Brwsel, participant in the resistance and resistance against communism, German citizenship price, Order Ecce Homo, Order of the Chrysanthemum, Gwobrau Tywysoges Asturias, Eugen Kogon Award, Evelyn F. Burkey Award, honorary doctor of the Sorbonne Nouvelle University, Doethor Anrhydeddus Prifysgol Paris-Sorbonne, Q126416281, Q126416301, honorary doctor of Comenius University
Gwefan	https://www.vaclavhavel.cz
llofnod

Cafodd ei eni ym Mhrag, yn fab i Václav Maria Havel a'i wraig Božena Vavřečková. Prioddod ei wraig gyntaf, Olga Šplíchalová, (bu farw ym 1996) ym 1964. Daeth Václav Havel i'r amlwg gyda'i waith llenyddol, ac yna daeth yn fwyfwy gweithgar yng ngwleidyddiaeth Tsiecoslofacia adeg Gwanwyn Prag a goresgyniad y wlad gan luoedd Cytundeb Warsaw a ddaeth â therfyn i ddiwygiadau i'r drefn gomiwnyddol. Cafodd ei garcharu nifer o weithiau am wrthwynebu'r llywodraeth. Daeth yn arlywydd Tsiecoslofacia yn sgîl y Chwyldro Melfed, un o chwyldroadau 1989 a arweiniodd at gwymp comiwnyddiaeth yn Nwyrain Ewrop a diwedd y Rhyfel Oer, ac yn arlywydd y Weriniaeth Tsiec yn sgîl yr Ysgariad Melfed a welodd yr hen Tsiecoslofacia'n rhannu'n ddwy.

Enillodd Wobr Erasmuss ym 1986.

Llyfryddiaeth

Barddoniaeth

• Čtyři rané básně
• Záchvěvy I & II (1954)
• První úpisy (1955)
• Prostory a časy (1956)
• Na okraji jara (cyklus básní) (1956)
• Antikódy (1964)

Drama

• Autostop (1960)
• Rodinný večer (1960)
• Zahradní slavnost (1963)
• Vyrozumění (1965)
• Ztížená možnost soustředění (1968)
• Motýl na anténě (1968)
• Strážný anděl (1968)
• Horský hotel (1976)
• Protest (1978)
• Chyba (1983)
• Pokoušení (1985)
• Asanace (1987)
• Odcházení (2007)

Eraill

• Dopisy Olze (1988)
• Letní přemítání (1994)