Pwyntiau eithafol Cymru
Dyma restr o bwyntiau mwyaf eithafol Cymru i'r gogledd, de, dwyrain a'r gorllewin ac hefyd y mannau uchaf a dyfnaf.
Nododd un sylwebydd ar Twitter, Siôn Jobbins, mai da fyddai cael cofebau sylweddol yn y manau i nodi'r pegynnau yma a gallant fod yn rhan o gylchdaith fel un Llwybr Arfordir Cymru neu bereindod o fath.[1]
Gogledd golygu
Pwynt mwyaf gogleddol: Ynys Padrig[2]
Pwynt mwyaf gogleddol Ynys Môn: Dinas Gynfor (ger Llanbadrig)[3]
Pwynt mwyaf gogleddol y tir mawr: Y Parlwr Du (yn rhan o Aber Afon Dyfrdwy, ger Talacre)[4]
Gorllewin golygu
Pwynt mwyaf gorllewinol: Ynys Gwales[5]
Pwynt mwyaf gorllewinol y tir mawr: Pen Dal-aderyn[6][7]
Yn y gogledd golygu
Pwynt mwyaf gorllewinol Pen Llŷn: Ynys Enlli[8]
Pwynt mwyaf gorllewinol tir mawr Pen Llŷn: Braich y Pwll[9]
Dwyrain golygu
Pwynt mwyaf dwyreiniol: Coedwig Parc Dynes[10]
De golygu
Pwynt mwyaf deheuol: Ynys Echni[11]
Pwynt mwyaf deheuol y tir mawr: Trwyn y Rhws[12]
Canolbwynt golygu
Canolbwynt: Ger Cwmystwyth[13]
Uchaf golygu
Pwynt uchaf: Copa'r Wyddfa, 1086m[14]
Adeilad talaf: Y Tŵr, Abertawe, 107m[15]
Dyfnaf golygu
Pwynt dyfnaf erioed: Pwll glo Llai (1922-1966) oedd ar un pryd y dyfnaf yn Ewrop, 3096 troedfedd dan y ddaear.[16]
Pwynt dyfnaf llyn: Llyn Cowlyd, 67.7m[17]
Hefyd golygu
Pwll Glo Cefn Coed oedd y dyfnaf yn y byd yn 1930 gyda 2250 troedfedd o ddyfnder.[18]
Y Pwll glo dyfnaf ym Maes glo De Cymru ar y pryd oedd pwll glo Nantgarw, 782.73m.[19]
Cyfeiriadau golygu
- ↑ "Pwyntiau eithafol Cymru". Cyfrif @Wicipedia. 18 Tachwedd 2023.
- ↑ Gymreig, Academi (2008). The Welsh Academy Encyclopaedia of Wales (yn Saesneg). University of Wales Press. t. 471. ISBN 978-0-7083-1953-6.
- ↑ "Llwybr Arfordir Cymru / Llwybr Cylchol Cemaes, Ynys Môn". www.walescoastpath.gov.uk. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Dee Estuary - Point of Ayr | The RSPB". www.rspb.org.uk. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Bywyd gwyllt ynysoedd Cymru". Croeso Cymru. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Geograph:: Pen Dal-Aderyn © Alan Hughes". www.geograph.org.uk. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ published, Coach Staff (2019-09-05). ""One Of The Most Beautiful Trail Runs In All Of Britain"". coachmaguk (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Cerdded o amgylch arfordir Cymru". Wales. 2023-02-15. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Mynydd Mawr a Braich y Pwll | Cymru". National Trust. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Canllaw i Ddaearyddiaeth Cymru". Wales. 2019-01-30. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Trafod dyfodol newydd i Ynys Echni". BBC Cymru Fyw. 2013-02-12. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Trwyn y Rhws". www.valeofglamorgan.gov.uk. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Saving the centre of Wales" (yn Saesneg). 2002-10-24. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Ydi'r Wyddfa wedi tyfu?". BBC Cymru Fyw. 2014-10-14. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "Cardiff: Plans for the tallest building in Wales approved". BBC News (yn Saesneg). 2023-06-08. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ "A tally from Llay Main Colliery". Casgliad y Werin Cymru. Cyrchwyd 2023-11-18.
- ↑ Gymreig, Academi (2008). The Welsh Academy Encyclopaedia of Wales (yn Saesneg). University of Wales Press. t. 442. ISBN 978-0-7083-1953-6.
- ↑ "BBC - South West Wales Local History - Neath Port Talbot County Borough History". web.archive.org. 2006-08-25. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2006-08-25. Cyrchwyd 2023-11-18.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
- ↑ "Nantgarw Colliery - once the deepest coal mine in south Wales". Museum Wales (yn Saesneg). Cyrchwyd 2023-11-18.