Éilís Ní Dhuibhne

 

Éilís Ní Dhuibhne ( ynganiad [ˈeːlʲiːʃ n̠ʲiː ˈɣɪvʲnʲə] ; ganwyd 22 Chwefror 1954), a elwir hefyd yn Eilis Almquist ac Elizabeth O'Hara, yn nofelydd Gwyddelig ac awdur straeon byrion sy'n ysgrifennu yn y Wyddeleg a Saesneg. Mae hi wedi cyrraedd y rhestr fer ar gyfer y Orange Prize for Fiction, ac wedi ennill Gwobr PEN Iwerddon .

Bywgraffiad

golygu

Ganed Ní Dhuibhne yn Nulyn yn 1954. Mynychodd Goleg Prifysgol Dulyn (UCD), lle astudiodd Saesneg Pur ar gyfer ei BA, gwnaeth M Phil mewn Saesneg Canol a Hen Wyddeleg, a gorffen yn 1982 gyda PhD mewn Llên Gwerin [1] Dyfarnwyd ysgoloriaeth Mynediad UCD ar gyfer Saesneg iddi., a dwy ysgoloriaeth ôl-raddedig mewn Llên Gwerin. Ym 1978-9 astudiodd yn y Folklore Institute ym Mhrifysgol Copenhagen tra'n ymchwilio i'w thesis doethuriaeth, [2] ac yn 1982 dyfarnwyd PhD iddi gan Brifysgol Genedlaethol Iwerddon (NUI). Ynglŷn â'i chyfnod yn Nenmarc, dywed Ní Dhuibhne "ddarganfod ffeministiaeth yno", oherwydd ei fod "yn fwy rhyddfrydol ac yn fwy datblygedig yn wleidyddol ac o ran ffeministiaeth". [3] Bu'n gweithio yn Adran Llên Gwerin Iwerddon yn UCD, ac am flynyddoedd lawer fel curadur yn Llyfrgell Genedlaethol Iwerddon . Hefyd yn athrawes Ysgrifennu Creadigol, mae hi wedi bod yn Gymrawd Awdur yng Ngholeg y Drindod Dulyn ac ar hyn o bryd mae'n Gymrawd Awdur yn UCD. Mae hi'n aelod o Aosdána [4] ers 2004, [5] yn llysgennad i'r Irish Writers' Centre, ac yn Llywydd Cymdeithas Llên Gwerin Iwerddon ( An Cumann le Béaloideas Éireann ). Ní Dhuibhne oedd Ysgolhaig Gwadd Burns yng Ngholeg Boston ar gyfer tymor yr hydref 2020. [6]

Roedd Ní Dhuibhne yn briod â’r llênnydd gwerin o Sweden, Bo Almqvist, am 30 mlynedd nes iddo farw’n sydyn oherwydd salwch byr yn 2013. Mae ganddi ddau o blant: Ragnar ac Olaf. [7] Ysgrifennodd Éilís Ní Dhuibne y cofiant "Twelve Thousand Days: A Memoir of Love and Loss" amdan ei hamser hi a'i diweddar ŵr gyda'i gilydd, wedi'i enwi ar ôl nifer y dyddiau y buont yn briod. [8]

Ceir rhagor o wybodaeth am waith Éilís Ní Dhuibhne yn Rebecca Pelan, gol, "Éilís Ní Dhuibhne: Perspectives". Galway, Arlen House, 2009. [9]

Gwobrau

golygu
  • Gwobr Farddoniaeth Listowel 1985 [10]
  • Gwobrau’r Oireachtas am ddrama a nofelau
  • Gwobr Rhyddiaith Butler (Cymdeithas Astudiaethau Gwyddelig America)
  • Gwobrau Teilyngdod Bisto ar gyfer Y Ffair Llogi a Hurlamaboc, a Gwobr Llyfr y Flwyddyn Bisto ar gyfer Sul y Blaeberry 
  • Bwrsariaethau Cyngor Celfyddydau 1986 [11]
  • Bwrsariaethau Cyngor Celfyddydau 1998 [12]
  • 1997 Gwobr Iaith Wyddeleg y BBC [13]
  • Gwobr Orange 2000 am Ffuglen, ar restr fer The Dancers Dancing [14]
  • Gwobr Llenyddiaeth Hennessy 2014 [15]
  • Gwobr PEN Gwyddelig 2015 [16]
  • Gwobr Iaith Wyddeleg y BBC 2019 [17]

Rhestr o weithiau

golygu
Nofelau yn Saesneg
  • The Bray House (1990)
  • Singles (1994)
  • The Dancers Dancing (1999)
  • Fox,Swallow, Scarecrow (2007)
  • Sister Caravaggio (2014)

Cyfeiriadau

golygu
  1. "University College Dublin". writing.ie. 16 January 2015. Cyrchwyd 9 February 2022.
  2. "University of Copenhagen". UCD.ie. Cyrchwyd 9 February 2022.
  3. "Twelve Thousand Days: A Memoir of Love and Loss". Belfasttelegraph. Belfast Telegraph. Cyrchwyd 11 February 2022.
  4. "aosdana". artscouncil.ie. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2014-11-29. Cyrchwyd 8 October 2013.
  5. "Biography Ní Dhuibhne". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2022-08-16. Cyrchwyd 11 February 2022.
  6. "Burns Visiting Scholars - Libraries at Boston College".
  7. "Twelve Thousand Days: A Memoir of Love and Loss". Belfasttelegraph. Belfast Telegraph. Cyrchwyd 11 February 2022.
  8. "Twelve Thousand Days: A Memoir of Love and Loss". Belfasttelegraph. Belfast Telegraph. Cyrchwyd 11 February 2022.
  9. "Collection 2009".[dolen farw]
  10. "Encyclopedia.com entry".
  11. "Ní Dhuibne's Awards". Ricorso. Cyrchwyd 11 February 2022.
  12. "Ní Dhuibne's Awards". Ricorso. Cyrchwyd 11 February 2022.
  13. "Stewartparkertrust.com". Stewart Parker Trust. Cyrchwyd 9 February 2022.
  14. http://www.eilisnidhuibhne.net/index.php?option=com_content&task=view&id=14&Itemid=27 Archifwyd 2008-06-02 yn y Peiriant Wayback for the entire bibliography, including the awards.
  15. Doyle, Martin. "Ríona Judge McCormack wins Hennessy New Irish Writer award". The Irish Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 14 Mawrth 2019.
  16. Laura Slattery (16 Ionawr 2015). "Éilís Ní Dhuibhne to receive the Irish PEN Award for outstanding contribution to Irish literature". The Irish Times (yn Saesneg). Cyrchwyd 18 Hydref 2015.
  17. "Stewart Parker Trust". Stewart Parker Trust (yn Saesneg). Cyrchwyd 9 Chwefror 2022.