17g - 18g - 19g
1710au 1720au 1730au 1740au 1750au - 1760au - 1770au 1780au 1790au 1800au 1810au
1762 1763 1764 1765 1766 - 1767 - 1768 1769 1770 1771 1772


Digwyddiadau

golygu

Llyfrau

golygu

Cerddoriaeth

golygu

Tywydd

golygu

Gaeaf caled

golygu

Eira 1767 Yng nghyfrol F G Payne[2] ceir cofnod am farwolaeth tri bugail o'r un teulu yn eira mawr 1767. Mae Payne yn cofnodi pennill am eu marwolaeth i fyny ar Fforest Clud, ond mae'r bedd yn Llanfihangel Rhyd Ieithon.[3] Cyfeiria Payne at eira mawr ym mis Chwefror y flwyddyn dan sylw. Ond fe ymddengys mai mis Ionawr ydoedd:

  • Prydain 1767: Cold winter...* [= digwyddiad eithriadol] Early January: severe storm...heavy snowfall, 60 cm. 21 January: start of thaw....[4]
  • Dinbych: ”Mis lonawr 1767 a ddechreuodd yn rhewunt oer a ffyrnig iawn hud yr 8d, a'r diwrnod hwnnw yr oedd hi yn bwrw eira trwu r dudd, ac hi a barhaodd i lichio yr hen ac i fwrw peth newudd dros wuthnos gyfa. Yr oedd hi yn llichfudd mawr a llawer o ffurdd wedi cau i fynu gan eira fel nad ellid mo r trafaelio a rhewi yn ffyrnig hud y 19d.”[5]
  • Dinbych 20 Ionawr 1767 toddi a rhesymol deg hud y diwedd. Roedd y farchnad yn bur drud ar yr eira. Fe aeth peth gwenith yn Nhre ffynon i 22s. yr hob, ond erbun diwedd y mis yr oedd pob ud ynghulch yr un fath a mis Rhagfur[5]
  • Dyma ddywedodd Owen Thomas, Dinbych am dywydd Chwefror 1767. “Mis Chwefrol a ddechreuodd yn deg ac yn rhowiog iawn yr haner cynta, a'r haner ola yn wyntog ac yn wlub iawn...’

Genedigaethau

golygu

Marwolaethau

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Thomas Isfryn Jones. "Thomas, Evan (Ieuan Fardd Ddu; 1733-1814), argraffydd a chyfieithydd". Y Bywgraffiadur Cymreig. Llyfrgell Genedlaethol Cymru. Cyrchwyd 18 Hydref 2021.
  2. 'Crwydro Sir Faesyfed' (Yr ail ran), Llyfrau'r Dryw, 1968, t26-27
  3. Dai Thorne ym Mwletin Llên Natur
  4. John Kington Climate and Weather Collins NN
  5. 5.0 5.1 Owen Thomas: Llyfrau atgofion a chyfrifon (CLlGC XVI 1970)
  6. Enid Pierce Roberts. "Evans, Theophilus (1693-1767), hanesydd a llenor". Y Bywgraffiadur Cymreig. Llyfrgell Genedlaethol Cymru. Cyrchwyd 18 Hydref 2021.