Aeschulos

Dramodydd Geoegaidd oedd Aeschulos (Groeg: Αἰσχύλος, 525 CC/524 CC - 456 CC). Ef oedd y cyntaf o dri trasiedydd mawr Athen; dilynwyd ef gan Soffocles ac Euripides.

Aeschulos
Ganwyd	525 CC  Elefsina
Bu farw	456 CC  Gela
Dinasyddiaeth	Athen yr henfyd
Galwedigaeth	awdur trasiediau, gwron, dramodydd
Adnabyddus am	Agamemnon, Cludwyr Rhyddid, Yr Eumenides, Y Persiaid, Promtheus mewn cadwynau, Saith yn Erbyn Thebes, Y deisyfwragedd
Arddull	Greek tragedy
Tad	Euphorion o Eleusis
Plant	Euphorion, Eueon

Ganed ef yn 525 neu 524 CC yn Eleusis, tref fechan rhyw 30 km i'r gogledd-orllewin o Athen. Yn 490 CC, ymladdodd Aeschulos a'i frawd Cynegeirus yn erbyn y Persiaid ym Mrwydr Marathon. Lladdwyd Cynegeirus yn y frwydr. Efallai iddo hefyd ymladd ym Mrwydr Salamis ddeng mlynedd yn ddiweddarach, ond nid oes prawf o hyn, er iddo ddisgrifio'r ymladd yn fyw yn ei ddrama Y Persiaid.

Teithiodd Aeschulos i Sicilia unwaith neu ddwy yn y 470au CC, ar wahoddiad Hieron, teyrn Siracusa. Dychwelodd i Sicilia yn 458 CC, a bu farw yno, yn ninas Gela, yn 456 neu 455 BC. Yn ôl un chwedl. fe'i lladdwyd pan gredodd eryr mai carreg oedd ei ben moel, a gollwng crwban arno.

Ar garreg ei fedd, rhoddwyd arysgrif oedd yn coffáu ei wrhydri fel milwr yn hytrach na'i fri fel dramodydd:

Groeg	Cymraeg
Αἰσχύλον Εὐφορίωνος Ἀθηναῖον τόδε κεύθει μνῆμα καταφθίμενον πυροφόροιο Γέλας· ἀλκὴν δ’ εὐδόκιμον Μαραθώνιον ἄλσος ἂν εἴποι καὶ βαρυχαιτήεις Μῆδος ἐπιστάμενος	Cuddir llwch Aeschulos yma yn y bedd, Mab Euphorion a balchder Gela ffrwythlon Y prawf roed ar ei ddewrder, Marathon sy'n rhoi ar goedd A'r Mediaid hirwallt, a'i gwybu er eu loes.

Dramâu sydd wedi gorooesi

• Y Persiaid (472 C)
• Saith yn erbyn Thebai (467 CC)
• Y deisyfwragedd (463 CC)
• Oresteia (458 CC) sy'n cynnwys:
  • Agamemnon
  • Yr offrymwyr
  • Yr Eumenides
• Promethëws mewn cadwynau (dadl ai ef yw'r awdur)