Mynyddoedd yr Atlas: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cadwyn o [[mynydd|fynyddoedd]] yng ngogledd-orllewin [[Affrica]], sy'n ymestyn am tua 1,500 milltir (2,400 km) trwy [[Moroco]] ac [[Algeria]] i ogledd [[TunisiaTiwnisia]] yw '''Mynyddoedd yr Atlas''' ([[Berbereg]]: '''''Idurar n leṭles''''', [[Arabeg]]: '''''جبال الأطلس''''' ). [[Jbel Toubkal]] (4167 m), yn ne-orllewin Moroco, yw'r copa uchaf. [[M'Goun]] (4071 m) yw'r ail uchaf. Gorwedd yr Atlas rhwng y [[Môr Canoldir]] (i'r gogledd) a [[Cefnfor Iwerydd|Chefnfor Iwerydd]] (i'r gorllewin) ac [[anialwch]] y [[Sahara]], gan eu gwahanu. Mae mwyafrif poblogaeth frodorol Mynyddoedd yr Atlas yn [[Berberiaid|Ferberiaid]], ym Moroco, a [[Kabyliaid]], yn Algeria. Yn ôl mytholeg y [[Groeg]]iaid, enwir y mynyddoedd ar ôl yr arwr [[Atlas]]; mewn rhai o'r [[ieithoedd Berber]] mae ''adrar'' neu ''adras'' yn golygu "mynydd" ac felly mae'n debyg mae ffurf Roeg ar yr enwau hynny yw ''Atlas''.

Ymrennir y mynyddoedd yn sawl cadwyn ac is-gadwyn, yn cynnwys (o'r gorlelwin i'r dwyrain) yr [[Atlas Uchel]], yr [[Atlas Canol]], a'r [[Anti-Atlas]] (neu Wrth-Atlas). Ger arfordir y gogledd ceir yr [[Atlas Tell]], sy'n cynnwys mynyddoedd y [[Rif]], ac [[Atlas y Sahara]] i'r de sy'n gorffen ym [[Mynyddoedd Aurès]] rhwng Algeria a TunisiaThiwnisia. Yn TunisiaNhiwnisia ei hun gellid ystyried y [[Kroumirie]] a'r [[Dorsal TunisiaTiwnisia|Dorsal]] yn ymestyniadau olaf yr Atlas i'r dwyrain.

* [[Atlas Tell]] (Algeria, TunisiaTiwnisia).

Mae cadwyn Atlas Tell yn ymestyn am fwy an 1,500 km, sy'n cael ei chyfrif yn is-gadwyn o Fynyddoedd yr Atlas, o ddwyrain Moroco trwy Algeria i'r ffin â TunisiaThiwnisia, gan redeg yn gyfochrog ac arfordir y [[Môr Canoldir]]. Gyda Atlas y Sahara i'r de, mae'n ffurfio'r mwyaf gogleddol o ddau neu ragor o gadwynnau cyfochrog sy'n dod yn fwy agos i'w gilydd i gyfeiriad y dwyrain, gan ymuno yn nwyrain Algeria. Yn y gorllewin mae'n cyffwrdd yr [[Atlas Canol]] ym Moroco. I'r de o'r mynyddoedd ceir llwyfandir uchel gyda llynnoedd yn y tymor gwlyb.

Mynyddoedd Aurès [[Algeria]] a rhan o ogledd-orlelwin [[TunisiaTiwnisia]] yw rhan fwyaf dwyreiniol yr Atlas. Gelwir y rhan o'r gadwyn sydd yn TunisiaNhiwnisia y [[Kroumirie]] ac mae [[Dorsal TunisiaTiwnisia]] yn ymestyniad hefyd.

[[Categori:Mynyddoedd a bryniau TunisiaTiwnisia|Atlas]]