Gemau'r Gymanwlad: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
→‎Cenhedloedd a Thiriogaethau: Cael gwared ar ddybiaethau
Llinell 148:
13: Gadawodd [[Zimbabwe]] y [[Gymanwlad]] yn 2003.<br /></small>
 
== RhestrCampau Chwaraeon yn NgemauGemau'r Gymanwlad ==
Mae'r rheolau presennol yn gosod lleiafrif o ddeg, a dim mwy na phymtheg o chwaraeon i gael eu cynnwys yn amserlen Gemau'r Gymanwlad. Mae rhestr o chwaraeon craidd, sydd rhaid eu cynnwys, a rhestr pellach o chwaraeon atodol y gellir dewis ohonni. Gall y wlad sy'n caynnal y gemau, ofyn i Gynulliad Cyffredinol y CGF am ragor o chwaraeon tîm i gael eu cynnwys, fel y gwnaeth Pwyllgor Trefnu Melbourne gyda Phêl Fasged ar gyfer Gemau 2006.
 
Mae 10 o ''chwaraeon craidd'', sef campau sydd rhaid eu cynnwys ar raglen Gemau'r Gymanwlad:
Mae'r rhestr chwaraeon craidd, ar hyn o bryd, yn cynnwys athletau, dyfrolau (nofio, deifio and nofio wedi'i syncroneiddio), bowlio lawnt, pêl-rwyd (merched) a rygbi saith bob ochor (dynion). Caiff y rhain aros yn chwaraeon craidd hyd o leiaf Gemau 2014.
{{col-begin|width=75%}}
* [[Athletau (trac a chae)|Athletau]]
* [[Badminton]]
* [[Bocsio]]
* [[Bowlio Lawnt]]
* [[Codi Pwysau]]
* [[Hoci]]
* [[Nofio]]
* [[Pêl-rwyd]]
* [[Rygbi saith bob ochr]]
* [[Sboncen]]
{{col-end}}
 
Yn ogystal â'r 10 o chwaraeon craidd, gall trefnwyr ddewis hyd at saith o ''chwaraeon dewisol'':
Mae'r rhestr o chwaraeon atodol hefyn yn cynnwys [[saethyddiaeth]], [[badminton]], [[biliards]], [[snwcer]], [[bocsio]], [[canwio]], [[seiclo]], [[ffensio]], [[gymnasteg]], [[jiwdo]], [[rhwyfo]], [[saethu]], [[sboncen]], [[tenis bwrdd]], [[tenis]], [[bowlio deg]], [[triathlon]], [[Codi pwysau Olympaidd|codi pwysau]], [[wrestlo]] a [[mordwyo]]. Cynhwysir rhai o'r rhain yn aml, ond nid yw eraill megis biliards a mordwyo, wedi eu derbyn yn llawn eto.
{{col-begin|width=75%}}
* [[Beicio]] ([[Beicio lôn|Lôn]] a/neu [[Beicio Trac|Trac]] a/neu [[Beicio mynydd|Mynydd]])
* [[Bowlio Deg]]
* [[Canwio]]
* [[Gymnasteg]] ([[Gymnasteg artistig|Artistig]] a/neu [[Gymnasteg rhythmig|Rhythmig]])
* [[Hwylio]]
* [[Judo]]
* [[Nofio Cydamserol]] (fel rhan o'r rhaglen Dyfrol)
* [[Nofio Dŵr Agored]] (fel rhan o'r rhaglen Dyfrol)
* [[Pêl-fasged]] (Dynion a Merched)
* [[Pêl-feddal]] (Dynion a Merched)
* [[Pêl-foli Traeth]] (Dynion a Merched)
* [[Plymio]] (fel rhan o'r rhaglen Dyfrol)
* [[Reslo]]
* [[Rhwyfo]]
* [[Saethyddiaeth]]
* [[Saethu]] (Colomenod Clai a/neu Calibr Llawn a/neu Pistol a Calibr Bychan),
* [[Tenis Bwrdd]]
* [[Tenis]]
* [[Taekwondo]]
* [[Triathlon]]
{{col-end}}
 
Mae'n angenrheidiol hefyd, cynnwys pedwar chwaraeon ar gyfer Athletwyr Elît gydag Anabledd (EAD). Cyflwynwyd y rheol yma yng [[Gemau'r Gymanwlad 2002|Ngemau'r Gymanwlad 2002]] ym [[Manceinion]], [[Lloegr]]:
Yn 2002, cyflwynodd y CGF ''Tlws David Dixon'' ar gyfer chwaraewr rhagorol y Gemau.
{{col-begin|width=75%}}
* [[Athletau (trac a chae)|Athletau]]
* [[Bowlio Lawnt]]
* [[Codi Pŵer]]
* [[Nofio]]
{{col-end}}
 
Yn ogystal â'r pedwar para-chwaraeon craidd, gall trefnwyr ddewis hyd at dri o'r ''chwaraeon dewisol'':
Mae'n angenrheidiol hefyd, cynnwys chwaraeon ar gyfer Athletwyr Elet gydag Anabledd (Elite Athletes with a Disability (EAD)). Cyflwynwyd y rheol yma yng Ngemau 2002.
{{col-begin|width=75%}}
 
* [[Beicio Trac]]
Ar [[18 Tachwedd]], 2006, ategwyd tenis a at restr y chwaraeon ar gyfer Gemau [[2010]] yn [[Delhi]], yn dod a chyfanswm y chwaraeon i 17. Cafodd Biliards a snwcer eu hystyried, ond ni dderbynwyd mohonynt.
* [[Pêl-fasged Cadair Olwyn]]
 
* [[Tenis Bwrdd]]
=== Chwaraeon a gynhwysir yn y Gemau ar yr hyn o bryd ===
{{col-end}}
''Dengys y blynyddoedd mewn bracedi, y blynyddoedd pan gafodd y chwaraeon eu cynnwys yn y gemau am y tro cyntaf.''
* ''[[Dyfrolau]]'' (1930—)
** [[Nofio]]
** [[Nofio cydamserol]]
** [[Plymio]]
* [[Athletau (trac a chae)|Athletau]] (men: 1930—, women: 1934—)
* [[Badminton]] (1966—)
* [[Pêl fasged]] (2006—)
* [[Paffio]] (1930—)
* [[Seiclo]] (1934—)
* [[Gymnasteg]] (1978, 1990—)
** [[Gymnasteg rhythmig]] (1994–1998, 2006—)
* [[Hoci Cae]] (1998—)
* [[Bowlio lawnt]] (1930–1962, 1972—)
* [[Pêl-rwyd]] (1998—)
* [[Rygbi saith bob ochor]] (1998—)
* [[Saethu]] (1966, 1974—)
* [[Sboncen]] (1998—)
* [[Tenis bwrdd]] (2002—)
* [[Triathlon]] (2002—)
* [[Codi pwysau]] (1950—)
 
=== Chwaraeon ar gyfer chwaraewyr gydag Anabledd ===
** [[Athletau]]
** [[Nofio]]
** [[Tenis Bwrdd]]
** [[Codi pwysau]]
 
=== Chwaraeon ar Adwy ===
* [[Saethyddiaeth]] (1982)
* [[Criced]] (1998)
* [[Ffensio]] (1950–1970)
* [[Ymgodymu amatur]]
* [[Jiwdo]] (1990, 2002)
* [[Rhwyfo]] (1930, 1938–1962, 1986)
* [[Bowlio deg]] (1998)
 
=== Chwaraeon na chawsant mo'u cynnwys erioed ===
* [[Karate]]
* [[Tenis]]
* [[Snwcer]]
* [[Pleserlongio]]
* [[Taekwondo]]
* [[Polo dŵr]]
* [[Achub bywyd]]
 
==Cyfeiriadau==