Spencer Compton Cavendish, 8fed Dug Devonshire: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Swydd Caerhirfryn > Swydd Gaerhirfryn |
B clean up |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:Spencer Compton Cavendish, 8th Duke of Devonshire by Sir Hubert von Herkomer.jpg|bawd|Spencer Compton Cavendish, 8fed Dug Devonshire - darlun gan Hubert von Herkomer]]
Roedd '''Spencer Compton Cavendish, 8fed Dug Devonshire''' KG, GCVO, PC, ([[23 Gorffennaf]], [[1833]] - [[24 Mawrth]], [[1908]]), (yr Arglwydd Cavendish o Keighley rhwng 1834 a 1858 ac Ardalydd Hartington rhwng 1858 a 1891), yn [[gwladweinydd|wladweinydd]] Prydeinig . Gwasanaethodd fel arweinydd ar dair wleidyddol; bu yn arweinydd y [[Plaid Ryddfrydol (DU)|Blaid Ryddfrydol]] yn [[Tŷ'r Cyffredin (Y Deyrnas Unedig)|Nhŷ'r Cyffredin]] (1875-1880), yr [[
==Bywyd Personol==
[[Delwedd:The eight Duke and Duchess of Devonshire.jpg|bawd|chwith|8fed Dug a Duges Devonshire]]
Roedd yn fab hynaf i William Cavendish, 2il Iarll Burlington, a olynodd ei gefnder i ddod yn 7fed Dug Devonshire ym 1858, a Blanche Cavendish (née Howard). Wrth i'w dad dyfod yn Ddug Devonshire, caniatawyd i'w fab hynaf defnyddio ei is deitl Ardalydd Hartington fel teitl cwrteisi, gan mae teitl cwrteisi ydoedd yr oedd yr ardalydd ddim yn cael lle yn Nhŷ'r Arglwyddi a gan hynny yn cael sefyll etholiadau ar gyfer Tŷ'r cyffredin
Derbyniodd ei addysg yng [[Coleg y Drindod, Caergrawnt|Ngholeg y Drindod, Caergrawnt]], lle y graddiodd MA ym 1854. Derbyniodd gradd LLD er anrhydedd ym 1862 a DCL er anrhydedd ym 1878 gan [[Prifysgol Rhydychen|Brifysgol Rhydychen]].
Ym 1892 yn 59 mlwydd oed, priododd Louisa Frederica Augusta von Alten, gweddw'r diweddar William Drogo Montagu, 7fed Dug Manceinion<ref>{{cite web|url=http://hdl.handle.net/10107/4304991|title=PRIODAS ARDALYDD HARTINGTON AS - Baner ac Amserau Cymru|date=1891-04-04|accessdate=2015-08-23|publisher=Thomas Gee}}</ref>, ni fu iddynt blant. Cyn ei briodas bu Catherine Walters, putain llys ffasiynol, yn feistres iddo.
Llinell 26:
Daeth Hartington yn fwyfwy anesmwyth â pholisïau Gwyddelig Gladstone, yn enwedig ar ôl llofruddiaeth ei frawd iau, yr Arglwydd Frederick Cavendish ym Mharc Phoenix, [[Dulyn]] ym 1882<ref>{{cite web|url=http://hdl.handle.net/10107/3088255|title=Y Llofruddiaeth yn Dublin - Y Gwladgarwr|date=1882-05-26|accessdate=2015-08-23|publisher=Abraham Mason}}</ref>. Ym 1886 torrodd gyda Gladstone yn gyfan gwbl<ref>{{cite web|url=http://hdl.handle.net/10107/3417015|title=HARTINGTON AND CHAMBERLAIN - The Cambrian News and Merionethshire Standard|date=1886-03-12|accessdate=2015-08-23|publisher=John Askew Roberts, Edward Woodall & Richard Henry Venables}}</ref>. Gwrthododd i wasanaethu yn nhrydedd lywodraeth Gladstone, ac ar ôl pleidleisio yn erbyn y Mesur Rheolaeth Cartref Cyntaf daeth yn arweinydd yr Unoliaethwyr Rhyddfrydol. Ar ôl Etholiad Cyffredinol yn 1886 Hartington gwrthododd cais arall i fod yn Brif Weinidog, gan ddewis yn hytrach i ddal y cydbwysedd yn Nhŷ'r Cyffredin a rhoi cefnogaeth o'r meinciau cefn i'r ail lywodraeth Geidwadol yr Arglwydd Salisbury. Yn gynnar ym 1887, ar ôl ymddiswyddiad yr Arglwydd [[Randolph Churchill]], cynigiodd yr Arglwydd Salisbury i gamu i lawr a gwasanaethu mewn llywodraeth dan Hartington, ond gwrthododd y cyfle am y drydedd tro.
Ar ddyfod yn Ddug Devonshire ym 1891 a symud i Dŷ'r Arglwyddi, ymunodd a thrydedd lywodraeth Salisbury ym 1895 fel Arglwydd Lywydd y Cyngor. Ymddiswyddodd o'r llywodraeth yn 1903,<ref>{{cite web|url=http://hdl.handle.net/10107/3346955|title=DUKE OF DEVONSHIRE - The Cambrian|date=1903-10-09|accessdate=2015-08-23|publisher=T. Jenkins}}</ref> ac oddi wrth y Gymdeithas yr Unoliaethwyr Rhyddfrydol y gwanwyn canlynol, mewn protest at gynllun Diwygio Tariff [[Joseph Chamberlain]]; roedd Chamberlain am gyflwyno diffyndollau ond roedd y Dug yn credu mewn marchnad gwbl rydd.
==Tu allan i'r Senedd==
Llinell 44:
{{cyfeiriadau}}
{{Rheoli awdurdod}}
{{DEFAULTSORT:Cavendish, Spencer Compton}}
[[Categori:Genedigaethau 1833]]
[[Categori:Gwleidyddion Cymreig y 19eg ganrif]]
| |||