Alaric I: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

{{infobox person/Wikidata | fetchwikidata=ALL | onlysourced=no | suppressfields= cenedl dinasyddiaeth | dateformat = dmy }}

 

Roedd '''Alaric I''' (c. [[370]] - [[410]]) yn frenin y [[Fisigothiaid]] ([[395]] - 410). Mae'n fwyaf adnabyddus oherwydd iddo gipio dinas [[Rhufain]] yn [[410]], y tro cyntaf i hyn ddigwydd ers [[390 CC]].

 

Ganed Alaric tua'r flwyddyn [[375]] at ynys [[Peuce]], ger aber [[Afon Donaw]]. Dechreuodd ei yrfa filwrol fel arweinydd byddin Fisigothaidd yn ymladd dros yr [[Ymerodraeth Rufeinig]]. Tua [[395]] gwrthryfelodd y Fisigothiaid a chyhoeddi Alaric yn frenin. Bu'n ymladd yn erbyn [[Flavius Augustus Honorius|Honorius]], yr Ymerawdwr Rhufeinig yn y gorllewin. Yn [[401]] gwnaeth gytundeb ag [[Arcadius]], yr ymerawdwr yn y dwyrain, a'i galluogodd i arwain ei fyddin tua'r gorllewin, gan gipio dinasoedd Groegaidd megis [[Corinth]] a [[Sparta]] cyn cyrraedd [[Yr Eidal]]. Yno, gorchfygwyd ef gan y cadfridog Rhufeinig [[Stilicho]] ar [[6 Ebrill]] [[402]] ym Mrwydr Pollentia.

 

Wedi i Honorius lofruddio Stilicho yn [[408]], gallodd Alaric a'i fyddin ymosod ar yr Eidal eto a gosod gwarchae ar ddinas [[Rhufain]]. Ym mis Awst [[410]] cipiodd y ddinas a'i hanrheithio, gan ddwyn chwaer yr ymerawdwr, [[Gala Placidia]], ymaith fel carcharor. Yn fuan wedyn bu farw yn [[Cosenza]], efallai o dwymyn. Claddwyd ef ar wely [[Afon Busento]]; trowyd llif yr afon o'i sianel i gloddio ei fedd, ac yna wedi ei gladdu gadawyd i'r dŵr ddychwelyd fel na allai neb ysbeilio ei fedd. Olynwyd ef gan ei frawd-yng-nghyfraith, [[Ataulf]].