Madog ap Gruffudd Maelor: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Porius1 (sgwrs | cyfraniadau) B Wedi symud Madog ap Gruffudd i Madog ap Gruffudd Maelor: amryw o'r un enw |
delwedd, trefnu |
||
Llinell 1:
[[Delwedd:Coat of arms of Powys Fadog.svg|de|170px|de|Arfbais Powys Fadog]]
'''Madog ap Gruffudd''' neu '''Madog ap Gruffudd Maelor''' neu '''Madog ap Gruffudd ap Madog''' (m. [[1236]]) oedd tywysog y rhan ogleddol o [[teyrnas Powys|Bowys]], yng ngogledd-ddwyrain [[Cymru]], a adwaenid fel [[Powys Fadog]] ar ei ôl. Teyrnasodd ar Bowys Fadog o [[1191]] hyd ei farwolaeth.
==Hanes==
Roedd Madog yn fab i [[Gruffudd ap Madog|Gruffudd]] ([[Gruffudd Maelor]]) ap [[Madog ap Maredudd|Madog]], brenin olaf Powys unedig a mab [[Maredudd ap Bleddyn|Maredudd]] ap [[Bleddyn ap Cynfyn]]. Yr oedd hefyd yn gefnder i [[Llywelyn ap Iorwerth|Lywelyn Fawr]], Tywysog [[teyrnas Gwynedd|Gwynedd]]. Ei frawd oedd [[Owain ap Madog]].
Llinell 9 ⟶ 11:
Chwalwyd Powys Fadog ar ôl ei farwolaeth, pan gafodd ei rannu'n arglwyddiaethau bychain rhwng ei bum mab.
Y bardd enwocaf a gysylltir â Madog yw [[Llywarch ap Llywelyn]] ('Prydydd y Moch').
Fel ei gefnder Llywelyn Fawr, roedd Madog yn gefnogol iawn i'r [[Sistersiaid]]. Sefydlodd [[Abaty Glynegwestl]] yn [[1201]] fel canolfan iddynt yn ei deyrnas, gan roi tiroedd yn [[Iâl]] a [[Glyndyfrdwy]] i'r abaty. Claddwyd ef yno pan fu farw yn 1236.
*[[Gruffudd ap Madog ap Gruffudd]] ([[Gruffudd Maelor II]])
*[[Gruffudd Iâl]]
Llinell 21 ⟶ 23:
*[[Hywel ap Madog]]
*R. R. Davies, ''The Age of Conquest: Wales 1053-1415'' (Rhydychen, 1987)
*J. E. Lloyd, ''A History of Wales to the Edwardian Conquest'' (Longmans Green & Co., Llundain, 1911)
| |||