Tŷ haf: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

| colspan="3" style="text-align:center; font-size:90%; font-weight:bold;" |Tai haf/ail gartrefi yn Lloegr, 2006<ref name="Guardian" />

Mae tai haf ac ail gartrefi yn cyfansoddi 14% o stoc tai [[Eryri]], i gymharu â ffigwr o 1% o stoc tai [[Cymru]] gyfan.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.eryri-npa.gov.uk/page/index.php?nav1=learning&nav2=12&nav3=2&nav4=6&lang=cym&contrast=1&view=graphic| teitl=Tai:Gofod mewn Cartrefi| cyhoeddwr=Parc Cenedlaethol Eryri}}</ref> Yng [[Gwynedd|Ngwynedd]] yn unig y mae'r cyngor wedi rhoi mesuriadau yn eu lle i reoli'r nifer o dai haf. Ond rheoli datblygiadau newydd y maen't yn unig, gan wrthod caniatad lle bydd atblygu yn debygol o godi'r ffigwr mewn unrhyw gymuned godi drost 10%, nid ydynt yn atal unrhywun rhag prynu tŷ haf.<ref name="ComScot">{{dyf gwe| url=http://rc10.overture.com/d/sr/?xargs=15KPjg15VSt5auwuf0L%5FiXEbqUkwwBlJy8gc5uDJdwGKFX9XJoUfYuPa7By%5FVIOu1mmAnQzfWWiKVkOqz2nv2UEwiNW1KBEf3934rSnN8wbvD8DMEe2vN9la75wNMZbTtfJDuhOYf8zbuSZIeuam4IrdBHkUzHqeEtlJzpm7MOVOuKhAduqgnZNso0%5F1Qa1%5FWAOwo9UIZkaL2oFxqmC4oRndF0hrzzM3ZQfX7xtSpP%5FzXDcWE98vbbLcsEsaOgwoKaf7KnkdhIOUnLsLAj4gGJjjna18kndCvG0a0Iw0BBELSINXqMyk9y%5FfCbz%2D2oWKga3VDeVpiGRDLoAv9fE%5FFQYpSGfgCeeiN4jRyHN808IJeu%5FD3%2DVOeQXC0mQ2Mx| teitl=The Impact of Second and Holiday Homes in Rural Scotland| cyhoeddwr=Communities Scotland| dyddiad=2 Ionawr 2006| iaith=Saesneg}}</ref>

Cyfrifwyd y nifer yng [[Cernyw|Nghernyw]] ac [[Ynysoedd Syllan]] i fod yn 5.6% yn 2004 a 2006,<ref name="LINC">{{dyf gwe| url=http://www.cornwallstatistics.org.uk/index.cfm?articleid=32731| teitl=Second Homes by parish (Cornwall)| cyhoeddwr=Local Intelligence Network Cornwall| dyddiad=Ebrill 2004| iaith=Saesneg}}</ref> dyma'r ardal gyda'r canran fwyaf o ail gartrefi yn [[Lloegr]] gyfan.<ref name="Guardian">{{dyf gwe| url=http://www.guardian.co.uk/uk/2006/jul/05/communities.property| teitl=Cornwall and Scilly Isles top second homes list| awdur=Matt Weaver| cyhoeddwr=The Guardian| dyddiad=5 Gorffennaf 2006| iaith=Saesneg}}</ref> Mewn blwyddyn yn unig, rhwng 2004 a 2005 cynyddodd y canran o stoc tai Lloegr a oedd yn dai haf o 3.3%.<ref name="firstrung">{{dyf gwe| url=http://firstrung.co.uk/articles.asp?pageid=NEWS&articlekey=1988&cat=1-0-0| teitl=First time buyers, are they impacted by second home ownership? -Savills| cyhoeddwr=First Rung| iaith=Saesneg}}</ref>

Roedd 29,299 o ail gartrefi a thai haf yn yr Alban yn ôl [[cyfrifiad]] 2001, sef 1.3% o'r holl stoc tai. Roedd y ffigwr yn 19,756 ym 1981, ond yn ystod yr 1990au y digwyddodd y rhanfwyaf o'r twf. Yn wahanol i'r arfer, yn ardaloedd trefol mae'r Alban wedi gweld cynnydd sylweddol o dai haf ac ail gartrefi yn ddiweddar, yn arbennig yng [[Caeredin|Nghaeredin]] ac [[Aberdeen]]. Ond, mae'r rhanfwyaf o'r tai haf a'r ail gartrefi yn dal i'w canfod yn yr ardaloed gwledig, yn nodweddiadol, roedd 47% o'r tai rhain yn yr ardaloedd gwledig pell, lle roedd un ym mhob wyth o dai yn dy haf neu'n ail gartref.<ref>{{dyf gwe| url=http://rc10.overture.com/d/sr/?xargs=15KPjg14lSt5auwuf0L%5FiXEbqUkwwBlJvHhslteZILGKRYhXYfIvYuPa7By%5FVIS%2D1mmAimu%5FTljqVgOqz2nv2UEwiNW1KBEf393ITSnN8wbvD8DMEe2vN9la75wNMZbTtfJDuhOoHh2rKdfoLpfCsYodFX20zM8OYX8d0r9%5FdMJ%5FnKwK5IZ2TkHo1Vu60ol52UJMxLH%2DcGLpzaxknVJc0CmIRjwampNjZDcG%2DR1FVWp1uWdj0n5eqNdpAW%5FvK2hNzHNL64woAaMhHQOMhTxgDBljiDjNF8dT7X1e8MzhobHOmjJXqel0tq%2DvKG3%2D2Pdo8m42XxDY%5FGUCSlIRMsKfFCbPCqU1XfJGM74ADHJ8NQIMSv2xOO| teitl=A summary series of recent research from Communities Scotland| cyhoeddwr=PRECiS| dyddiad=Hydref 2005| iaith=Saesneg}}</ref>

Mae'r ffigwr yn [[Ffrainc]] yn weddol uchel hefyd, gyda 10% o'r holl stoc tai yn dai haf ac ail gartrefi, ond mae'r rhan fwyaf yn eiddo ar Ffrancod. Mae ond tua 300,000 o dai, neu 1% o'r holl stoc tai yn eiddo ar bobl dramor. O'r canran hwn mae 28% yn eiddo i Brydeinwyr, 14% i Eidalwyr, 10% i Felgiaid, 8% i Iseldirwyr, 3% i Sbaenwyr a 3% i Americanwyr.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.nvillas.com/news/?id=84| teitl=Brits Top List of Second Home Owners in France| cyhoeddwr=Nvillas| dyddiad=17 Gorffennaf 2008| iaith=Saesneg}}</ref>

Yn 2000, roedd 3,578,718, sef 3.09% o stoc tai [[yr Unol Daleithiau]] yn dai haf ac ail gartrefi, i gymharu â 2.66% yn 1990, 1.87% yn 1980. Lleolir 26% y ail gartrefi'r Unol Daleithiau yn nhaleithiau'r gogledd ddwyrain, gyda tua 250,199 (7% o'r holl ail gartrefi) wedi eu lleoli yn [[Efrog Newydd]].<ref>{{dyf gwe| url=http://rc10.overture.com/d/sr/?xargs=15KPjg17JSt5auwuf0L%5FiXEbqUkwwBlJrBg7odB5INHtYs8nQYJPYuPa7By%5FVIPO1mmAnQyfSQ%5F9UWOqz2nv2UEwiNW1KBEf3%2D3I%5FSnN8wbvD8DMEe2vN9la75wNMZbTtfJDuhOYf8zbuSZIeuam4Iq9xck0mJuLI%5F157jyIJ9YarKIGAuzB%5FGOwc0%2DmwZDfXzc4xYHL9UaYjOnnDUJckTmpk2xYLna3FQe3O0tSsBokzRfD17t%5F%2DXcY4f67ip3svYY%5Fzi254ZdQHQpbA8vE%5Ff1y3ClJU%2DaSTXwKwZxRxSErSkP3%2De0VV4t6zfjPfGKdp%2DvDCyEZWOT2y1NBMnYRAyFvKtaTqWOzl4vwjWfpRnQfk%2E| teitl=The Contribution of Second Homes to Rural Economies| awdur=Benjamin S. Weagraff| cyhoeddwr=Prifysgol Talaith Pennsylvania| dyddiad=Rhagfyr 2004| iaith=Saesneg}}</ref>

Roedd perchnogion ail gartrefi a thai haf yn arfer gallu hawlio gostyngiad yn eu [[Treth y Cyngor|treth cyngor]] gan y bu'r eiddo yn wag am gyfnod hir pob blwyddyn, ond nid yw hyn yn wir bellach mewn nifer o siroedd, gan gynnwys [[Sir Gaerfyrddin]]; os yw'r eiddo yn wag ond yn dal i fod wedi'i ddodrefnu, ni chaniateir unrhyw ostyngiad a bydd y perchennog yn atebol i dalu'r treth yn llawn.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.carmarthenshire.gov.uk/cymraeg/cyngorademocratiaeth/trethycyngor/pages/gostyngiadauaceithriadau.aspx| teitl=Treth y Cyngor: Gostyngiadau ac Eithriadau| cyhoeddwr=Cyngor Sir Gaerfyrddin}}</ref> Ond, yng Nghernyw, ers 2004 gall perchnogion ail gartrefi hawlio o 10% o ostyngiad ar y treth.<ref name="LINC" /> Cyn 2004, gallent hawlio 50% o ostyngiad yng Nghernyw,<ref>{{dyf gwe| url=http://www.cornwall.gov.uk/index.cfm?articleid=946| teitl=Second Homes Council Tax Helps Build 133 Affordable Homes for Local People| cyhoeddwr=Cornwall County Council| dyddiad=Ebrill/Mai 2005| iaith=Saesneg}}</ref> gallent dal hawlio 50% mewn nifer o ardaloedd eraill Lloegr.<ref name="Guardian" /> Mae'r mudiad [[Cymuned (mudiad)|Cymuned]] yn hybu'r egwyddor y dylai berchnogion tai haf ac ail gartrefi dalu ddwywaith gymaint o dreth cyngor, gan nad ydynt yn buddsoddi yn y gymuned lleol fel arall.<ref name="cymuned">{{dyf gwe| url=http://cymuned.net/blog/?cat=2&paged=2| teitl=Tystiolaeth i’r Pwyllgor Diwylliant| cyhoeddwr=Cymuned| dyddiad=15 Mawrth 2006}}</ref> Mae hyn i'w weld mewn adroddiad i effaith tai haf yn yr Alban, a ganfodd fod pobl sy'n mynd ar wyliau i ymweld â ail gartref neu dŷ haf ond yn gwario £32 y dydd ar gyfartaledd i gymharu â'r £57 y dydd sy'n cael ei wario gan ymwelwyr eraill.<ref name="ComScot" />

Bu ymgyrch [[Llosgi Tai Haf]] yng Nghymru yn ystod yr [[1980au]], ac bu nifer o achosion llys. Roedd y gwrthwynebiad ar y pryd yn canolbwyntio ar y nifer o fewnfudwyr Seisnig a'r effaith negyddol ar y gymuned. Digwyddodd rhywbeth tebyg yn [[Llydaw]] yn 2007, pan losgwyd nifer o dai a oedd yn gartrefi i bobl dramor, yn arbennig Prydeinwyr.<ref>{{dyf gwe| url=http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/europe/article2045323.ece| teitl=Fears of unrest in Brittany after English-owned homes attacked| cyhoeddwr=Times On-line| dyddiad=9 Gorffennaf 2007| iaith=Saesneg}}</ref>

Cododd ymryson arall yn 2007, pan ddatganodd y [[prif weinidog]], [[Gordon Brown]], ei fwriad i gael gwared ar y bandiau yn [[treth enillion cyfalaf|nhreth enillion cyfalaf]], gan greu treth gwastad o 18% ar yr elw o fuddsoddiadau. Byddai hyn yn cynnwys yr elw ar werthu ail gartref, roedd y treth ar hyn yn 40% gynt.<ref>{{dyf gwe| url=http://devon-cornwall-libdems.org.uk/news/000061/prime_minister_confronted_on_second_homes.html| teitl=Prime Minister Confronted on Second Homes| cyhoeddwr=Devon and Cornwall Liberal Democrats| dyddiad=28 Tachwedd 2007| iaith=Saesneg}}</ref>