Hermann von Helmholtz: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dafyddt (sgwrs | cyfraniadau) B Gwybodlen wicidata |
Dafyddt (sgwrs | cyfraniadau) BDim crynodeb golygu |
||
Llinell 6:
}}
[[Delwedd:Hermann von Helmholtz by Ludwig Knaus.jpg|bawd|Paentiad o Hermann von Helmholtz gan Ludwig Knaus (1881).]]
Gwyddonydd ac athronydd [[Almaenwyr|Almaenig]] oedd '''Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz''' ([[31 Awst]] [[1821]] – [[8 Medi]] [[1894]]). Arbenigodd ym meysydd [[ffiseg]] a [[ffisioleg]], ond cyfranodd hefyd at ddatblygiadau yn [[acwsteg]], [[opteg]], [[mathemateg]], [[meteoroleg]], ac [[athroniaeth]].
Fel anatomegydd, astudiodd ffisioleg y [[nerf]]au a llwyddodd i fesur buanedd [[ysgogiad nerfol]] gan ddefnyddio [[galfanomedr]]. Ar sail ei arbrofion ar [[metabolaeth|fetabolaeth]] y cyhyrau, darganfyddodd egwyddor [[cadwraeth egni]] a'i gosod yn ddeddf fathemategol ym 1847. Arloesoedd gysyniad [[egni rhydd]], a chyfranodd at ddatblygiadau yn [[thermodynameg]] ac [[electrodynameg]]. Astudiodd hefyd mudiant [[fortecs]] mewn hylifau. Ymhelaethodd ar ddamcaniaeth [[Thomas Young]] ar olwg a lliw, eglurodd mecanwaith [[ymgymhwysiad y lens]], ym 1851 dyfeisiodd yr [[offthalmosgop]], a chyhoeddodd draethawd estynedig ar opteg ffisiolegol ym 1867. Roedd hefyd yn arbenigwr ar acwsteg, yn enwedig [[ansawdd tôn]].
| |||