Llwynog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Cynnwys wedi'i ddileu Cynnwys wedi'i ychwanegu
Dim crynodeb golygu Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol (ap) Golygiad trwy'r ap iOS |
Dim crynodeb golygu Tagiau: Golygiad drwy declyn symudol Golygiad ar declun symudol (ap) Golygiad trwy'r ap iOS |
||
Llinell 62:
</br>
: Beth i’w ’neud felly? Wel, waeth i chi heb a meddwl am geisio difa llwynogod y dinasoedd – mi fyddai hynny’n hollol amhosib yn ymarferol ac mi fyddai’r fath syniad yn cynddeiriogi rhai. Y wers o’r holl firi yma ydi na ddylsech adael eich babi o fewn cyrraedd llwynog nag unrhyw leidr arall chwaith. Yng ngwledydd Affrica a rhannau o dde Asia mae pobol wedi hen arfer efo creaduriaid rheibus a pheryg (fel sgorpion neu lew). Hyd yn oed yn Awstralia fe gafodd fy nghyfnither, pan yn fabi bach, ei hachub pan welwyd peithon fawr yn dechra dringo i’r goets ati hi."
==Ynys Môn==
Mae hanes y llwynog ym Môn yn haeddu sylw arbennig. Dyma gyfieithiad o grynodeb yng nghylchgrawn Nature in Wales:
:Nodwyd nifer o weithiau ymddangosiad llwynogod ym Môn yn y cylchgrawn hwn. Yn fyr, cofnodwyd un yn 1961 ac ers hynny lladdwyd dros fil. Nid yw mor hysbys fodd bynnag nad hwn oedd cofnod cyntaf y llwynog ym Môn ar yr ynys. Bu fy nghymydog [Tomos Roberts] o [[Trefdraeth|Drefdraeth]] yn ymchwilio cofnodion plwyf. Yn adroddiadau y wardeiniaid eglwys rhai plwyfi bu'n gweld cyfeiriadau at ddifa llwynogod yn ystod ail hanner yr 18g. Arferid talu swllt am bob llwynog a laddwyd. Cofnodwyd i 41 llwynog cael eu lladd rhwng 1768 a 1787. Yn anffodus mae bwlch yn yr adroddiadau thwng 1788 ac 1820. Nid oes yr un cyfeiriad at lwynogod yn syth wedyn, sef 1821 ymlaen. Gallasai cofnodion cyffelyb plwyfi eraill yn y sir amlygu mwy o hanes llwynogod Môn y cyfnod ac o bosib awgrymu dyddiad difodiant.
Mae'n werth nodi bod Amlwch yn agos at Fynydd Parys, man cychwyn yr ymddangosiad presennol.
Dywed H. E. Forrest yn ei Vertebrate Fauna of North Wales (cyhoeddwyd yn 1907) nad yw’r llwynog yn gynhenid i Fôn ond ''from time to time a few pairs have been introduced but as they were always killed very soon by the inhabitants, they never became established there.''<ref>L.S.V. Venables: Nature in Wales</ref>
== Cyfeiriadau ==
| |||