Fersiwn yn ôl 21:14, 28 Mehefin 2019 golygu Llusiduonbach (sgwrs \| cyfraniadau) 2,819 golygiad Dim crynodeb golygu ← Cymharer â'r fersiwn gynt		Fersiwn yn ôl 23:51, 28 Mehefin 2019 golygu dadwneud Llusiduonbach (sgwrs \| cyfraniadau) 2,819 golygiad Dim crynodeb golygu Tagiau: Golygiad Gweladwy Cymharer â'r fersiwn dilynol →
Llinell 1: Nāgārjuna {{Infobox person\|\|name=Nāgārjuna\|image=Nagarjuna at Samye Ling Monastery.JPG\|birth_date=tua 150 OC\|image_size=200px\|caption=Cerflun euraid o Nāgārjuna ym [[Kagyu Samye Ling Monastery and Tibetan Centre\|mynachlog Kagyu Samye Ling Monastery]], [[Yr Alban]].\|birth_place=[[De India]]<ref name="kalupahana">Kalupahana, David. ''A History of Buddhist Philosophy.'' 1992. p. 160</ref>\|death_date=tua 250 OC\|death_place=India\|known=Credir iddo sefydlu ysgol [[Madhyamaka]] [[Bwdhaeth]] [[Mahayana\|Mahāyāna]]\|occupation=Athro, mynach ac athronydd [[Bwdhaeth\|Bwdhaidd]]\|spouse=\|parents=}} Athronydd Bwdhaidd oedd '''Nāgārjuna''' (tua 150 – tua 250 OC). Ystyrir ef yn un o'r athronwyr Bwdhaidd pwysicaf a hefyd iddo ef, gyda'i ~~ddisgyl~~ddisgybl [[Aryadeva\|Āryadeva]], sefydlu ysgol [[Madhyamaka]] [[Mahayana\|Bwdhaeth Mahāyāna]].<ref name="Garfield">Garfield, Jay L. (1995), ''The Fundamental Wisdom of the Middle Way'', Oxford: Oxford University Press.</ref> EfNāgārjuna a gaiff y clod am ddatblygu athroniaeth [[Swtra\|swtrâu]] [[Prajnaparamita\|Prajñāpāramitā]] a, gan rai, am ddatgelu'r ysgrythurau hyn i'r byd wedi iddo eu hachub gan y [[Nāga\|nāgas]], sef ysbrydion dŵr a ddarlunir fel arfer fel dynion sarffaidd. Ar ben hynny, credir yn draddodiadol i Nāgārjuna ysgrifennu sawl traethawd ar bwnc [[rasayana]] yn ogystal â threulio tymor fel pennaeth mynachlog [[Nalanda\|Nālandā]].<ref>Hsing Yun, Xingyun, Tom Manzo, Shujan Cheng Infinite Compassion, Endless Wisdom: The Practice of the Bodhisattva Path Buddha's Light Publishing Hacienda Heights California</ref> <br /> == Hanes == Ychydig iawn a wyddys yn bendant am fywyd Nāgārjuna oherwydd i'r hanesion amdano gael eu hysgrifennu yn [[Tsieineeg]]<ref>Rongxi, Li; Dalia, Albert A. (2002). [https://web.archive.org/web/20150920131638/http://www.bdk.or.jp/pdf/bdk/digitaldl/dBET_LivesGreatMonksNuns_2002.pdf The Lives of Great Monks and Nuns], Berkeley CA: Numata Center for Translation and Research, pp. 21–30</ref> a [[Tibeteg\|Thibeteg]] ganrifoedd wedi iddo farw. Yn ôl rhai, roedd Nāgārjuna o Dde India.<ref>''Buddhist Art & Antiquities of Himachal Pradesh'' By Omacanda Hāṇḍā, p. 97</ref> Cred rhai ysgolheigion mai cynghorwr i un frenhinoedd Satavahana oedd Nāgārjuna. Os yw hyn yn wir, dengys tystiolaeth archaeolegol yn Amarāvatī ei bod yn bosibl mai Yajña Śrī Śātakarṇi oedd y brenin hwn, a deyrnasai rhwng 167 a 196 OC. Ar sail hyn, rhoddir y dyddiadau 150–250 OC i Nāgārjuna fel arfer. Yn ôl bywgraffiad o'r 4ydd a'r 5ed ganrif wedi ei gyfieithu gan [[Kumārajīva]], ganwyd Nāgārjuna i mewn i deulu [[Brahmin]]<ref>"Notes on the Nagarjunikonda Inscriptions", Dutt, Nalinaksha. ''The Indian Historical Quarterly'' 7:3 1931.09 pp. 633–53 "..Tibetan tradition which says that Nāgārjuna was born of a brahmin family of Vidarbha."</ref> yn [[Vidarbha]],<ref>Geri Hockfield Malandra, ''Unfolding A Mandala: The Buddhist Cave Temples at Ellora'', SUNY Press, 1993, p. 17</ref><ref>Shōhei Ichimura, ''Buddhist Critical Spirituality: Prajñā and Śūnyatā'', Motilal Banarsidass Publishers (2001), p. 67</ref><ref>Bkra-śis-rnam-rgyal (Dwags-po Paṇ-chen), Takpo Tashi Namgyal, ''Mahamudra: The Quintessence of Mind and Meditation'', Motilal Banarsidass Publishers (1993), p. 443</ref> ardal ym [[Maharashtra]], a daeth yn Fwdhydd yn nes ymlaen. Honna rhai ffynonellau bod Nāgārjuna yn byw ar ddiwedd ei oes ar fynydd Śrīparvata ger y ddinas a elwid yn Nāgārjunakoṇḍa ("Bryn Nāgārjuna").<ref name="hirakawa">Hirakawa, Akira. Groner, Paul. ''A History of Indian Buddhism: From Śākyamuni to Early Mahāyāna.'' 2007. p. 242</ref> Mae adfeilion [[Nāgārjunakoṇḍa]] yn rhanbarth Guntur, Andhra Pradesh. Gwyddys bod gan ysgolion Caitika a Bahuśrutīya fynachlogydd yn Nāgārjunakoṇḍa.<ref name="hirakawa" /> Nid yw'r darganfyddiadu archaeolegol yn Nagarjunakonda wedi dangos unrhyw dystiolaeth bod gan y safle gysylltiad â Nāgārjuna. Daw'r enw "Nāgārjunakoṇḍa" o'r Oesoedd Canol, ac mae'r arysgrifau o'r 3ydd a'r 4ydd ganrif yno yn egluro iddo gael ei alw'n Vijayapuri yn yr Oes Hynafol.<ref>{{cite book\|author=K. Krishna Murthy\|title=Nāgārjunakoṇḍā: A Cultural Study\|url=https://books.google.com/books?id=4gBSWyLTSzkC&pg=PA1\|year=1977\|publisher=Concept Publishing Company\|oclc=4541213\|page=1}}</ref> == Cyfeiriadau ==

Nagarjuna: Gwahaniaeth rhwng fersiynau