Ardennes
Bryniau yng Ngwlad Belg a Lwcsembwrg, a hefyd yn ymestyn fros y ffîn i Ffrainc yw'r Ardennes (Ffrangeg: Ardennes, Iseldireg: Ardennen). Cafodd département Ardennes a region Champagne-Ardenne yn Ffrainc eu henwau o'r bryniau.
 | |
| Math | Middle mountain range, cadwyn o fynyddoedd, natural region of France, ardal  |
|---|---|
| Daearyddiaeth | |
| Lleoliad | Walonia |
| Sir | Walonia, Ardennes |
| Gwlad | Gwlad Belg, Lwcsembwrg, Ffrainc |
| Arwynebedd | 76,422 km² |
| Cyfesurynnau | 50.25°N 5.67°E |
| Hyd | 389 cilometr |
| Cadwyn fynydd | Rhenish Massif |
 | |
Mae'r Ardennes yn ardal goediog, gyda bryniau tua 350–500 m (1,148-1,640 troedfedd) o uchder, ond yn cyrraedd 650 m (2,132 troedfedd) yn yr Hautes Fagnes (Hohes Venn) yng ngogledd-ddwyrain Gwlad Belg. Llifa nifer o afonydd trwy'r bryniau; y pwysicaf yw Afon Meuse. Y dinasoedd mwyaf yw Verviers yng Ngwlad Belg a Charleville-Mézières yn Ffrainc.
Daw'r enw o Arduenna Silva, fforest enfawr yn y cyfnod Rhufeinig, oedd yn ymestyn o afon Sambre hyd afon Rhein. Enwyd y fforest ar ôl y dduwies Arduinna.
Oherwydd safle strategol yr Ardennes, bu llawr o ymladd yma tros y canrifoedd, yn cynnwys brwydrau yn ystod y Rhyfel Byd Cyntaf a'r Ail Ryfel Byd.
