Banteng
| Banteng | |
|---|---|
| |
| Buwch banteng (chwith) a tharw (dde) | |
| Statws cadwraeth | |
Dosbarthiad gwyddonol 
| |
| Unrecognized taxon (fix): | Bos |
| Rhywogaeth: | B. javanicus |
| Enw deuenwol | |
| Bos javanicus d'Alton, 1823 | |
| Isrywogaeth | |
|
Rhestr
| |
| |
| Lleoliad y banteng (2010) gwyrdd: ar gael coch: o bosib ar gael | |
| Cyfystyron | |
Math o wartheg gwyllt o De-Ddywrain Asia yw banteng (Bos javanicus; /ˈbæntɛŋ/) a elwir hefyd yn tembadau.[1]
.jpg)
Dofwyd y banteng mewn llawer o lefydd yn ne-ddwyrain Asia, ac mae tua 1.5 miliwn o fantengau domestig sydd yn cael eu galw'n wartheg Bali. Mae'r anifeiliaid yn cael eu defnyddio fel anifeiliaid gwaith, ac am eu cig. Mae'r banteng hefyd wedi cael e cyflwyno i ogledd Awstralia, ble maen nhw wedi sefydlu poblogaeth gwyllt sefydlog.
Dosbarthiad ac Isrhywogaeth golygu
Ceir tair isrywogaeth cydnabyddedig:
- Banteng Jawa (B. j. javanicus), darganfwyd yn Jawa, Bali, ac Indonesia. Mae'r gwryw yn ddu, ac mae'r fenyw yn felyn tywyll.
- Banteng Indotseiniaidd (neu Bwrma) (B. j. birmanicus) Lydekker, 1898. Maent ar gael ym Myanmar, Gwlad Tai, Cambodia, Laos, Fietnam, ac efallai yn India, ond maen nhw'n ddiflanedig ym Mangladesh. Mae'r gwryw a'r fenyw fel arfer yn felyn tywyll, ond yng Nghambodia mae 20% o'r gwryw yn ddu, ac yng ngorynys Malaya yng Ngwlad Tai, mae'r rhan fwyaf o'r gwryw yn ddu. Mae'r isrywogaeth hon yn cael ei hadnabod gan IUCN ond nid gan 'Mammal Species of the World'.
- Banteng Borneiaidd (B. j. lowi) Lydekker, 1912, o Forneo. Mae'r isrywogaeth hon yn llai na banteng Jawa a Bali. Mae ganddynt gyrn mwy serth, ac mae'r gwryw yn frown siocled.
Nodweddion golygu
O ran maint, mae banteng yn debyg i fuwch ddomestig, yn mesur rhwng 1.9m a 2.25m. Gall pwysau'r corff fod rhwng 400 kg a 900 kg.
Cyfeiriadau golygu
- ↑ Quentin Phillipps (10 May 2016). Phillipps' Field Guide to the Mammals of Borneo and Their Ecology: Sabah, Sarawak, Brunei, and Kalimantan. Princeton University Press. t. 304. ISBN 978-0-691-16941-5. (Saesneg)