Bwyell
(Ailgyfeiriad o Bwyall)
Arf i dorri coed fel arfer ydy bwyell. Mae'n arf hynafol iawn ac fe'i gwnaed yn gyntaf allan o garreg ac yna o gopr, efydd, haearn ac erbyn heddiw, i gryfhau'r fwyell caiff ei wneud allan o ddur gyda choesyn o bren neu ddefnydd synthetig.
![]() | |
Math | hand tool, separation device, arteffact ![]() |
---|---|
Yn cynnwys | axe handle, llafn ![]() |
![]() |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8b/Corte_hachu.jpg/220px-Corte_hachu.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f2/GLAM_Ice_Age_061.jpg/220px-GLAM_Ice_Age_061.jpg)
Mae gan y fwyell ddwy ran, fel arfer: handlen bren er mwyn ei gydio a llafn, sef y darn metel, sy'n hollti'r pren i'r naill ochor a'r llall. Ceir tim o fwyellwyr o ardal Gwynedd o'r enw "Bwyellwyr Gwynedd".
Cyfeiriadau llenyddol
golygu- Canodd Alan Llwyd englyn:
- I fwyellu'r afallen - daeth ellyll
- Gyda thwyll a chynnen,
- Eilliodd ym môn briallen
- A dileu fy nghenedl hen.
- ('Awdl i'r Hil Wen'; Eisteddfod Rhuthun 1976)