Catherine Duleep Singh

Ffeminist a Thywysoges o Loegr oedd Catherine Hilda Duleep Singh (27 Hydref 1871 - 8 Tachwedd 1942) ac ail ferch i Ei Fawrhydi Maharaja Syr Duleep Singh a Maharani Bamba née Müller. Addysgwyd hi yn Lloegr ac ym 1895 fe'i cyflwynwyd yn Llys Brenin Lloegr. Daeth yn ymgyrchydd dros hawliau merched (ac etholfraint) ond ni chymerodd ran ym mudiad Swffragét Emmeline Pankhurst.[1][2]

Catherine Duleep Singh
Ganwyd1871, 27 Hydref 1871 Edit this on Wikidata
Elveden Edit this on Wikidata
Bu farw1942, 8 Tachwedd 1942 Edit this on Wikidata
Swydd Buckingham Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Lloegr Lloegr
Alma mater
Galwedigaethgwleidydd, swffragét Edit this on Wikidata
TadDuleep Singh I Edit this on Wikidata
MamQueen Bamba of Lahore Edit this on Wikidata

Fe'i ganed yn Neuadd Elveden, Elven, Suffolk a bu farw yn Swydd Buckingham. Mynychodd Goleg Somerville, Rhydychen.[3][4]

Ffurfiodd gyfeillgarwch agos a gydol oes gyda’r llywodraethwr Lina Schäfer ac o 1904 bu’n byw gyda hi yn yr Almaen hyd at farwolaeth Lina Schäfer ym 1937.

Teulu golygu

Roedd ganddi chwaer hyn, sef Bamba Sofia Jindan (1859–1957), chwaer iau Sophia Alexandra (1876–1948), tri brawd - Victor Albert Jay (1866–1918), Frederick Victor (1868–1926), ac Edward Alexander (1879 –1942), a dwy hanner chwaer - Ada Pauline (1887–?) ac Irene (1880–1926) - drwy ail briodas Duleep Singh, ag Ada Douglas. Sophia oedd y mwyaf adnabyddus o'r chwiorydd gan ei bod yn swffragét gweithgar.

 
Catherine (chwith) gyda Bamba yn y canol a Sophia (dde)

Ym 1886 ceisiodd ei thad symud i India gyda'i ferched ond cafodd ei atal a gorfodwyd ef i ddychwelyd. Arhosodd Catherine a'i chwiorydd yn Folkestone, yn 21 Clifton Street. Ar gyngor Swyddfa India yn Llundain ymddiriedwyd eu gofal i Arthur Oliphant a'i wraig; roedd tad Oliphant wedi gweithio fel marchfilwr. Yn ystod y cyfnod hwn y cyflwynwyd y dywysoges i Fräulein Lina Schäfer, athrawes Almaeneg a llywodraethwr o Kassel a oedd yn ddeuddeng mlynedd yn hŷn na hi.[5]

Ym 1903, aeth ar daith o amgylch India, aeth i gartref ei chyndeidiau yn Lahore a lleoedd eraill fel Kashmir, Dalhousie, Simla, ac Amritsar. Ymwelodd hefyd â thaleithiau tywysogaidd Kapurthala, Nabha, Jind a Patiala a rhyngweithio gyda'r uchelwyr a'r werin bobl, lleol. Ar ôl iddi ddychwelyd o India ym Mawrth 1904 bu’n byw yn Ewrop gyda’i chyn-lywodraethwr Lina Schäfer.[5]

Etholfraint golygu

Bu Catherine a'i chwiorydd yn debutantes ym Mhalas Buckingham ym 1895, a chofnodir eu bod wedi'u gwisgo'n osgeiddig mewn sidan[6]. Fel ei chwaer Sophia, daeth Catherine Hilda Duleep Singh hefyd yn aelod o Grŵp Etholfraint Merched Fawcett ac Undeb Cenedlaethol Cymdeithasau y Bleidlais i Fenywod (NUWSS), a elwir hefyd yn "Suffragistiaid" neu "Suffragists.[7]

Anrhydeddau golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Dyddiad geni: Colin Matthew, ed. (2004) (yn en), Oxford Dictionary of National Biography, Rhydychen: Gwasg Prifysgol Rhydychen, Wikidata Q17565097, https://www.oxforddnb.com/
  2. Dyddiad marw: Colin Matthew, ed. (2004) (yn en), Oxford Dictionary of National Biography, Rhydychen: Gwasg Prifysgol Rhydychen, Wikidata Q17565097, https://www.oxforddnb.com/
  3. Singh & Tatla 2006, t. 45.
  4. Visram 2002, t. 103.
  5. 5.0 5.1 "Essai de Généalogie par Alain Garric: Catherine Hilda Duleep Singh" (yn Italian). Geneanet.org. Cyrchwyd 12 Mehefin 2016.CS1 maint: unrecognized language (link)
  6. "Princess Sophia Duleep Singh –Timeline". History Heroes organization. Cyrchwyd 16 Mehefin 2016.
  7. Lyell, Carrie (21 Hydref 2015). "Remembering Catherine Duleep Singh As part of Black History Month, we remember a Sikh suffragette". DIVA magazine. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2016-08-07. Cyrchwyd 16 Mehefin 2016. Unknown parameter |dead-url= ignored (help)