Charlotte Anita Whitney

Ffeminist a swffragét Americanaidd oedd Charlotte Anita Whitney (7 Gorffennaf 18674 Chwefror 1955) a oedd yn ymgyrchydd hawliau menywod, yn ymgyrchydd gwleidyddol, ac yn Blaid Lafur Gomiwnyddol cynnar America ac yn drefnydd UDA y Blaid Gomiwnyddol yng Nghaliffornia.[1]

Charlotte Anita Whitney
Ganwyd7 Gorffennaf 1867 Edit this on Wikidata
San Francisco Edit this on Wikidata
Bu farw4 Chwefror 1955 Edit this on Wikidata
San Francisco Edit this on Wikidata
DinasyddiaethBaner Unol Daleithiau America Unol Daleithiau America
Alma mater
  • Coleg Wellesley Edit this on Wikidata
Galwedigaethgwleidydd, swffragét Edit this on Wikidata
Plaid WleidyddolPlaid Sosialaidd America, Plaid Lafur Gomiwnyddol America, Plaid Gomiwnyddol UDA Edit this on Wikidata
TadGeorge Edwin Whitney Edit this on Wikidata

Mae'n cael ei chofio orau fel y diffynnydd mewn achos llys yn 1920, sef Whitney v. California, a oedd yn cynnwys datganiad gan Oruchaf Lys yr Unol Daleithiau a oedd yn cyd-fynd â'r farn gan yr Ustus Louis Brandeis, mai dim ond mewn achlysur o "berygl clir a chyfredol" y dylid atal yr hawl i lefaru'n rhydd (free speech). Yn ddiweddarach, byddai'r safon hon yn cael ei defnyddio yn erbyn y Comiwnyddion yn ystod y 1950au.

Magwraeth

golygu

Fe'i ganed yn San Francisco ar 7 Gorffennaf 1867, yn ferch i deulu blaenllaw a oedd yn cynnwys Ustus o Oruchaf Lys America, Stephen Johnson Field, a'r aml-filiwnydd Cyrus W. Field. Roedd ei thad yn gyfreithiwr.[2]

Mynychodd Whitney ysgol breifat ac ysgol cyhoeddus yn Oakland, Califfornia, ar draws y bae o San Francisco.[2] Pan ddaeth ei haddysg yn Oakland i ben, aeth i ysgol arferol yn San Jose, Califfornia, cyn gadael am yr East Coast i fynychu Coleg Wellesley, yn Wellesley, Massachusetts, lle graddiodd ohoni ym 1889. Wedi graddio, gweithiodd am ychydig fel athrawes.

Bu farw yn San Francisco ar 4 Chwefror yn 87 oed.

Ymgyrchu

golygu

Cafodd ymweliad gyda rhannau tlawd Dinas Efrog Newydd gryn argraff arni a dechreuodd ar waith cymdeithasol.[3] Yn 1901 fe'i cyflogwyd fel Ysgrifennydd Gweithredol United Charities of Oakland, California lle bu hyd at 1908.[2]

Trodd yr ymgyrchu at etholfraint, neu'r hawl i bleidlais, i ferched. Rhwng 1911 ac 1913 bu'n drefnydd y National College Equal Suffrage League ac yna'n is-Lywydd y National American Woman Suffrage Association.

Roedd yn gymarol wleidyddol ei natur, ac yn ystod ei hoes bu'n aelod o Blaid Sosialaidd America, Plaid Lafur Gomiwnyddol America a Phlaid Gomiwnyddol UDA.

Aelodaeth

golygu

Bu'n aelod o Gymdeithas America dros yr Hawl i Ferched Bleidleisio am rai blynyddoedd.

Anrhydeddau

golygu


Cyfeiriadau

golygu
  1. Dyddiad marw: "Charlotte Anita Whitney". Cyrchwyd 9 Hydref 2017.
  2. 2.0 2.1 2.2 Solon DeLeon with Irma C. Hayssen and Grace Poole (eds.), American Labor Who's Who. Efrog Newydd: Hanford Press, 1925; tud. 249.
  3. Charities: A Weekly Review of Local and General Philanthropy, cyfrol 7; rhif 1 (July–December 1901), tud. 348.