Confensiwn Stockholm ar Lygryddion Organig Parhaus
Mae Confensiwn Stockholm ar Lygryddion Organig Parhaus yn gytundeb amgylcheddol rhyngwladol, a lofnodwyd ar 22 Mai 2001 yn Stockholm ac sy'n weithredol ers 17 Mai 2004. Ei nod yw dileu neu gyfyngu ar gynhyrchu a defnyddio llygryddion organig parhaus (POPs).
 | |
 | |
| Enghraifft o'r canlynol | cytundeb  |
|---|---|
| Dyddiad | 22 Mai 2001 |
| Lleoliad | Stockholm |
 | |
| Gwefan | http://pops.int |
Hanes
golyguYm 1995, galwodd Cyngor Llywodraethu Rhaglen Amgylcheddol y Cenhedloedd Unedig (UNEP) am gamau byd-eang i gael eu cymryd ar POPs, a ddiffiniwyd ganddo fel "sylweddau cemegol sy'n parhau yn yr amgylchedd, yn bio-gronni trwy'r we fwyd, ac yn peri risg o achosi effeithiau andwyol i iechyd dynol a'r amgylchedd".
Yn dilyn hyn, paratôdd y Fforwm Rhynglywodraethol ar Ddiogelwch Cemegol (IFCS) a'r Rhaglen Ryngwladol ar Ddiogelwch Cemegol (IPCS) asesiad o'r 12 troseddwr gwaethaf, a elwir ar lafar, 'y dwsin budr'.
Cyfarfu'r INC bum gwaith rhwng Mehefin 1998 a Rhagfyr 2000 i ymhelaethu ar y confensiwn, a mabwysiadodd y cynrychiolwyr Gonfensiwn Stockholm ar POPs yng Nghynhadledd y Cyfarfod Llawn a gynullwyd rhwng 22 a 23 Mai 2001 yn Stockholm, Sweden. Cwblhawyd y trafodaethau ar gyfer y confensiwn ar 23 Mai 2001 yn Stockholm. Daeth y confensiwn i rym ar 17 Mai 2004 gyda chadarnhad cychwynnol gan 128 o bartïon a 151 o lofnodwyr. Mae cyd-lofnodwyr yn cytuno i wahardd naw o'r dwsin o gemegau budr, i gyfyngu ar y defnydd o DDT i reoli malaria, a chyfyngu ar gynhyrchu deuocsinau a ffwran yn anfwriadol.
Mae partïon i’r confensiwn wedi cytuno ar broses lle gellir adolygu cyfansoddion gwenwynig parhaus a’u hychwanegu at y confensiwn, os ydynt yn bodloni meini prawf penodol ar gyfer dyfalbarhad a bygythiad trawsffiniol. Cytunwyd ar y set gyntaf o gemegau newydd i’w hychwanegu at y confensiwn mewn cynhadledd yng Ngenefa ar 8 Mai 2009.
O fis Medi 2022, roedd 186 o bartïon i'r confensiwn (185 o daleithiau a'r Undeb Ewropeaidd). Mae gwledydd nodedig nad ydynt wedi cadarnhau yn cynnwys yr Unol Daleithiau, Israel, a Malaysia.
Mabwysiadwyd Confensiwn Stockholm i ddeddfwriaeth yr UE yn Rheoliad (CE) Rhif 850/2004.[1] Yn 2019, disodlwyd yr olaf gan Reoliad (UE) 2019/1021.[2]
Crynodeb o'r darpariaethau
golyguMae elfennau allweddol y Confensiwn yn cynnwys y gofyniad bod gwledydd datblygedig yn darparu adnoddau ariannol newydd ac ychwanegol a mesurau i ddileu cynhyrchu a defnyddio POPs a gynhyrchir yn fwriadol, dileu POPs a gynhyrchir yn anfwriadol lle bo’n ymarferol, a rheoli a gwaredu gwastraff POPs mewn modd amgylcheddol gadarn. Mae'n darparu hefyd ar gyfer nodi POPs newydd, heb eu creu.
Sylweddau rhestredig
golyguI ddechrau, roedd deuddeg cemegyn gwahanol ("y dwsin budr") wedi'u rhestru mewn tri chategori. Rhestrwyd dau gemegyn, hecsachlorobensen a deuffenylau polyclorinedig, yn y ddau gategori A ac C.[3] Ar hyn o bryd, rhestrir pum cemegyn yn y ddau gategori.
| Annex | Chemical | CAS number | Year of listing decision | Specific exemptions or acceptable purposes | |
|---|---|---|---|---|---|
| Production | Use | ||||
| A: Dilead | Aldrin | 309-00-2 | 2001 | none | none |
| A: Dilead | α-Hexachlorocyclohexane | 319-84-6 | 2009 | none | none |
| A: Dilead | β-Hexachlorocyclohexane | 319-85-7 | 2009[4] | none | none |
| A: Dilead | Chlordane | 57-74-9 | 2001< | none | none |
| A: Dilead | Chlordecone | 143-50-0 | 2009 | none | none |
| A: Dilead | Decabromodiphenyl ether | 1163-19-5 | 2017 | As allowed for the parties listed in the Register | Vehicles, aircraft, textile, additives in plastic housings etc., polyurethane foam for building insulation |
| B: Cyfyngiad | DDT | 50-29-3 | 2001 | Production for the specified uses | Disease vector control |
| A: Dilead | Dicofol | 115-32-2 | 2019 | none | none |
| A: Dilead | Dieldrin | 60-57-1 | 2001 | none | none |
| A: Dilead | Endosulfan | 115-29-7, 959-98-8, 33213-65-9 | 2011 | As allowed for the parties listed in the Register of specific exemptions | Crop-pest complexes |
| A: Dilead | Endrin | 72-20-8 | 2001 | none | none |
| A: Dilead | Heptachlor | 76-44-8 | 2001 | none | none |
| A: Dilead | Hexabromobiphenyl | 36355-01-8 | 2009 | none | none |
| A: Dilead | Hexabromocyclododecane | 25637-99-4, 3194-55-6, 134237-50-6, 134237-51-7, 134237-52-8 | 2013[5] | As allowed by the parties listed in the Register of specific exemptions | Expanded polystyrene and extruded polystyrene in buildings |
| A: Dilead | Hexabromodiphenyl ether and heptabromodiphenyl ether | various | 2009 | none | Recycling under certain conditions |
| A: Dilead C: Cynnyrch anfwriadol |
Hexachlorobenzene | 118-74-1 | 2001 | none | none |
| A: Dilead C: Cynnyrch anfwriadol |
Hexachlorobutadiene | 87-68-3 | 2015 | none | none |
| A: Dilead | Lindane | 58-89-9 | 2009 | none | Human health pharmaceutical for control of head lice and scabies as second line treatment |
| A: Dilead | Mirex | 2385-85-5 | 2001 | none | none |
| A: Dilead C: Cynnyrch anfwriadol |
Pentachlorobenzene | 608-93-5 | 2009 | none | none |
| A: Dilead | Pentachlorophenol and its salts and esters | various | 2015 | Production for the specified uses | Utility poles and cross-arms
|
| A: Dilead | Perfluorohexane sulfonic acid (PFHxS), its salts and PFHxS-related compounds | various | 2022[6] | none | none |
| A: Dilead | Perfluorooctanoic acid (PFOA), its salts and PFOA-related compounds | various | 2019 | Production for the specified uses, with the exception of fire-fighting foams | various |
| B: Cyfyngiad | Perfluorooctane sulfonic acid (PFOS), its salts and perfluorooctane sulfonyl fluoride | various | 2009 | Production for the specified uses | Hard metal plating, insect baits for control of leaf-cutting ants, fire-fighting foams |
| A: Dilead C: Cynnyrch anfwriadol |
Polychlorinated biphenyls (PCBs) | various | 2001 | none | none |
| C: Cynnyrch anfwriadol | ibenzodioxinsau a adibenzofurans (PCDD/PCDF) | various | 2001 | – | – |
| A: Dilead C: Cynnyrch anfwriadol |
Naphthalen polyclorinedig | various | 2015 | Production for the specified uses | Production of polyfluorinated naphthalenes, including octafluoronaphthalene |
| A: Dilead | Tetrabromodiphenyl ether a pentabromodiphenyl ether | various | 2009 | none | Recycling under certain conditions |
| A: Dilead | Paraffin chlorinedig (C10–13; cynnwys y clorin > 48%) | 85535-84-8, 68920-70-7, 71011-12-6, 85536-22-7, 85681-73-8, 108171-26-2 | 2017 | Production for the specified uses | Additives in transmission belts, rubber conveyor belts, leather, lubricant additives, tubes for outdoor decoration bulbs, paints, adhesives, metal processing, plasticizers |
| A: Dilead | Toxaphene | 8001-35-2 | 2001 | none | none |
Beirniadaeth
golyguEr bod rhai beirniaid wedi honni bod y cytundeb yn gyfrifol am y nifer parhaus o farwolaethau o falaria, mewn gwirionedd mae'r cytundeb yn caniatáu'n benodol i iechyd y cyhoedd ddefnyddio DDT ar gyfer rheoli mosgitos (fector y malaria).[7][8][9] Mae yna hefyd ffyrdd o atal llawer o DDT rhag cael ei fwyta trwy ddefnyddio rheolyddion malaria eraill fel sgriniau pwrpasol ar ffenestri. Cyn belled â bod mesurau penodol yn cael eu cymryd, megis defnyddio DDT dan do, yna gellir defnyddio'r swm cyfyngedig o DDT mewn modd rheoledig.[10] O safbwynt gwlad sy'n datblygu, mae diffyg data a gwybodaeth am ffynonellau, datganiadau, a lefelau amgylcheddol POPs yn rhwystro trafodaethau ar gyfansoddion penodol, ac yn dangos bod angen mawr am ragor o ymchwil.[11][12]
Confensiynau cysylltiedig a thrafodaethau parhaus eraill ynghylch llygredd
golygu- Confensiwn Rotterdam ar y Weithdrefn Caniatâd Gwybodus Ymlaen Llaw ar gyfer Cemegau a Phlaladdwyr Peryglus Penodol mewn Masnach Ryngwladol
- Confensiwn ar Lygredd Aer Trawsffiniol Hirdymor (CLRTAP)
- Confensiwn Basel ar Reoli Symudiadau Trawsffiniol o Wastraffoedd Peryglus a'u Gwaredu
- Confensiwn Minamata ar Fercwri
- Fforwm Rhynglywodraethol ar Ddiogelwch Cemegol (IFCS)
- Dull Strategol o Reoli Cemegau Rhyngwladol (SAICM)
Cyfeiriadau
golygu- ↑ "REGULATION (EC) No 850/2004 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 29 April 2004 on persistent organic pollutants and amending Directive 79/117/EEC". Europa (web portal). Cyrchwyd 12 April 2018.
- ↑ "REGULATION (EU) 2019/1021 OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 20 June 2019 on persistent organic pollutants (recast)". Europa (web portal). 25 June 2019. Cyrchwyd 27 September 2019.
- ↑ Secretariat of the Stockholm Convention. "Measures to reduce or eliminate POPs" (PDF). Geneva. Cyrchwyd 12 June 2009.
- ↑ Governments unite to step-up reduction on global DDT reliance and add nine new chemicals under international treaty, Pressecommuniqué, 8 Mai 2009.
- ↑ "HBCD". chm.pops.int. Cyrchwyd 2019-06-26.
- ↑ "Report of main proceedings for 9 June 2022".
- ↑ Curtis, C. F. (2002), "Should the use of DDT be revived for malaria vector control?", Biomedica 22 (4): 455–61, doi:10.7705/biomedica.v22i4.1171, PMID 12596442.
- ↑ 10 Things You Need to Know about DDT Use under The Stockholm Convention, World Health Organization, 2005, http://www.chem.unep.ch/DDT/documents/WHO_10thingsonDDT.pdf.
- ↑ Bouwman, H. (2003), "POPs in southern Africa", Handbook of Environmental Chemistry. Vol. 3O: Persistent Organic Pollutants, pp. 297–320, http://192.129.24.144/licensed_materials/0698/bibs/3003o/3003o0297.htm.
- ↑ World Health Organization. Global Malaria Programme (2011). "The use of DDT in malaria vector control : WHO position statement". Geneva: World Health Organization. Cyrchwyd 11 November 2016.
- ↑ Bouwman, H. (2004), "South Africa and the Stockholm Convention on Persistent Organic Pollutants", S. Afr. J. Sci. 100 (7/8): 323–28
- ↑ Porta M.; Zumeta E (2002). "Implementing the Stockholm treaty on POPs [Editorial"]. Occupational & Environmental Medicine 59 (10): 651–652. doi:10.1136/oem.59.10.651. PMC 1740221. PMID 12356922. http://www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=1740221.
Darllen pellach
golygu- Chasek, Pam, David L. Downie, a JW Brown (2013). Gwleidyddiaeth Amgylcheddol Fyd-eang, 6ed Argraffiad, Boulder: Westview Press.
- Downie, D., Krueger, J. a Selin, H. (2005). "Polisi Byd-eang ar gyfer Cemegau Gwenwynig", yn R. Axelrod, D. Downie a N. Vig (gol. ) Yr Amgylchedd Byd-eang: Sefydliadau, y Gyfraith a Pholisi, 2il Argraffiad, Washington: Gwasg CQ.
- Downie, David a Jessica Templeton (2013). "Llygryddion Organig Parhaus." Llawlyfr Gwleidyddiaeth Amgylcheddol Fyd-eang Routledge . Efrog Newydd: Routledge.
- Porta, M., Gasull, M., López, T., Pumarega, J. Dosbarthiad crynodiadau gwaed o lygryddion organig parhaus mewn samplau cynrychioliadol o'r boblogaeth gyffredinol. Rhaglen Amgylcheddol y Cenhedloedd Unedig – Canolfan Weithgaredd Ranbarthol ar gyfer Cynhyrchu Glanach (CP/RAC) Cyhoeddiad Technegol Blynyddol 2010, cyf. 9, tt. 24–31 ( PDF ).
- Selin, H. (2010). Llywodraethu Byd-eang Cemegau Peryglus: Heriau Rheolaeth Aml-lefel, Caergrawnt: The MIT Press.