Cyfeiria'r term cynnwys rhydd, neu wybodaeth rydd, at unrhyw fath o waith at bwrpas, gwaith celf, neu gynnwys heb unrhyw gyfyngiad cyfreithiol arwyddocaol ar ryddid pobl i ddefnyddio, dosbarthu copïau, addasu a dosbarthu gwaith sy'n tarddu o'r cynnwys.[1] Mae'n wahanol i gynnwys agored; gellir addasu cynnwys neu ffeiliau "rhydd"; nid yw bob amser yn bosib gwneud hynny gyda ffeiliau "agored".

Gwahanol drwyddedau Comin Creu, a'r rhai y medrwn eu defnyddio ar Wicipedia.

Mae cynnwys rhydd yn cwmpasu'r holl weithiau sydd yn y parth cyhoeddus a'r gweithiau hynny sydd â hawlfraint arnynt sydd â thrwyddedau sy'n parchu ac ategu'r rhyddid y sonir amdano uchod. Am fod cyfraith hawlfraint yn rhoi rheolaeth fonopoliaidd i ddeiliaid gweithiau yn awtomatig dros eu creadigaethau yn y mwyafrif o wledydd, rhaid nodi cynnwys sydd â hawlfraint arno'n rhydd, fel arfer drwy gynnwys cyfeiriadau neu gynnwys datganiadau trwyddedu o fewn y gwaith.

Er yr ystyrir darn o waith sydd yn y parth gyhoeddus am fod ei hawlfraint wedi dirwyn i ben yn rhydd, gallai ddod yn an-rhydd unwaith eto gan ddod yn an-rhydd neu anghyfreithlon os yw'r gyfraith hawlfraint yn newid.[2]

Datblygiadau diweddar gyda data

golygu

Yn 2011 cyhoeddodd y Canghellor George Osborne ei fwriad i sefydlu Sefydliad y Data Rhydd (Saesneg: Open Data Institute) i hyrwyddo rhannu data er mwyn gweld twf o fewn byd busnes[3]. Bydd y sefydliad yn cael ei reoli gan ddyfeisiwr y we fyd-eang, sef Sir Tim Berners-Lee, a'r Athro Nigel Shadbolt o Brifysgol Southampton.

O fewn ychydig wythnosau i'r cyhoeddiad cyhoeddodd y Comisiwn Ewropeaidd ei fod yn agor ei ddrysau i wybodaeth i'r cyhoedd am ddim drwy bortal data newydd. Bydd hyn yn gosod y safon led led Ewrop ac yn rhoi £85m o arian ar sut i wella trin a thrafod data.

Gweler hefyd

golygu

Cyfeiriadau

golygu
  1. Stallman, Richard (November 13, 2008). "Free Software and Free Manuals". Free Software Foundation. Cyrchwyd March 22, 2009.
  2. EU caves to aging rockers, wants 45-year copyright extension Ars Technica. Nate Anderson. 16 Gorffennaf, 2008. Adalwyd ar 8 Awst, 2008
  3. "Gwefan Sefydliad y Data Rhydd". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2012-07-15. Cyrchwyd 2012-07-16.