Eingion

Offeryn metelwaith yw eingion neu einion

Offeryn metelwaith yw eingion neu einion sydd ag arwyneb caled i daro gwrthrych arno. Defnyddir yn aml gan y gof, i ofannu metelau. Ceir cyfeiriad at yr einion yn chwedl Culhwch ac Olwen, pan sonia Anifeiliaid Hynaf, sef Mwyalchen Cilgwri iddi rwbio'i phig ar einion am gyhyd, nes ei fod bellach yn ddarn bychan o fetal.

Eingion
Mathmetalworking tool Edit this on Wikidata
Deunydddur, haearn Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
Eingion yn Amgueddfa Werin Cymru

Yr eingion Lydewig golygu

 
Math o eingion o Lydaw a ddefnyddid i finiogi pladur[1]

Math o einion o Lydaw oedd yr einion Llydewig. Gwthid pig yr einion i'r ddaear galed hyd at y 4 cylch. Eistedda'r gof, neu arall, ar y llawr a’r eingion rhwng ei goesau; yna gosodir min y bladur ar y llafn “cunffurf” a‘i daro â morthwyl. Fel hyn mae'n eitha cyfforddus i roi min ar lafn y bladur yn raddol. Modd felly sydd yma i hogi pladur yn y caeau trwy daro yn hytrach na llifo.[2]

Gweler hefyd golygu

Cyfeiriadau golygu

  1. Miniogid y bladur trwy daro (rhoddir y pigyn yn y ddaear hyd at y ‘garddwrn’ a threwir llafn y bladur â morthwyl ar y blaen ‘cunffurf’).
  2. Dominig Kervegant yn Bwletin Llên Natur 47
  Eginyn erthygl sydd uchod am feteleg neu fetelwaith. Gallwch helpu Wicipedia drwy ychwanegu ato.