Frank Ash Yeo
Roedd Frank Ash Yeo (18 Awst 1832 – 4 Mawrth 1888) yn ddiwydiannwr ac yn wleidydd Rhyddfrydol a gynrychiolodd etholaeth Gŵyr fel Aelod Seneddol
| Frank Ash Yeo | |
|---|---|
_(cropped).jpg) | |
| Ganwyd | 1832  |
| Bu farw | 4 Mawrth 1888 |
| Dinasyddiaeth | Teyrnas Unedig Prydain Fawr ac Iwerddon |
| Galwedigaeth | gwleidydd |
| Swydd | Aelod o 24ain Senedd y Deyrnas Unedig, Aelod o 23ain Senedd y Deyrnas Unedig |
| Plaid Wleidyddol | Plaid Ryddfrydol |
Bywyd Personol Golygu
Ganwyd Yeo yn Bideford, Dyfnaint, yn fab i Thomas Yeo ac Elizabeth Woollacott ei wraig Cafodd ei addysgu yn ysgol leol Bideford cyn mynd ar daith addysgol i'r Almaen a Ffrainc.[1]
Bu'n briod ddwywaith; ei wraig gyntaf oedd Sarah ferch Richard Cory, Caerdydd a chwaer i Thomas Cory, bu iddynt fab a ddwy ferch, ond bu Sarah farw wrth roi genedigaeth i'r ferch ieuengaf ar 6 Mehefin 1863.[2]
Ym 1868 priododd ei ail wraig Mary merch George Dawson o South Allerton, Swydd Efrog a bu iddynt un mab ac un ferch.[3]
Gyrfa Golygu
Wedi dychwelyd i wledydd Prydain ym 1854 symudodd i Abertawe i weithio mewn partneriaeth gyda'i gefnder (ei frawd yng nghyfraith wedyn) Thomas Cory a oedd yn ddiwydiannwr amlwg yng Nghaerdydd ac Abertawe, gan sefydlwyd cwmni Corey, Yeo & Co, perchnogion glofeydd a chynhyrchwyr tanwydd patent.
Bu'n aelod o Ymddiriedolaeth Harbwr Abertawe gan gadeirio'r Ymddiriedolaeth ym 1878 ac yr oedd yn gyfrifol am sicrhau gwella'r harbwr i sicrhau bod modd i'r llongau ager mawr newydd yr oedd yn berchennog arnynt yn cael defnyddio'r harbwr.
Roedd yn is gadeirydd Cymdeithas y Perchenogion Glofeydd ac yn gyfarwyddwr Cwmni Banc Abertawe
Gyrfa Wleidyddol Golygu
Ym 1874 cafodd Yeo ei ethol yn faer Abertawe gan ddefnyddio ei swydd i wella ansawdd tai'r dref ac i gau lawr puteindai yn ardal y dociau.
Yn etholiad cyffredinol 1885 cafodd ei ethol yn Aelod Seneddol etholaeth newydd Gŵyr gan dal y sedd hyd ei farwolaeth dim ond 3 mlynedd yn ddiweddarach.
Ym 1886 cafodd ei ethol yn Faer Abertawe am yr ail waith.
Marwolaeth Golygu
Bu farw yn ei gartref Neuadd Sgeti, Abertawe ym 1888 yn 56 mlwydd oed a chladdwyd ei weddillion ym mynwent capel annibynnol y Sgeti[4]
Cyfeiriadau Golygu
| Senedd y Deyrnas Unedig | ||
|---|---|---|
| Rhagflaenydd: etholaeth newydd |
Aelod Seneddol Gŵyr 1885 – 1888 |
Olynydd: David Randell |